Słowa kluczowe
relacje niedbałe
anafora
rodzaj gramatyczny
Jak cytować
Abstrakt
Badanie języka i procesów językowych wspierane jest przekonaniem o ich powiązaniu z pewną weryfikowalną rzeczywistością. Jednocześnie nie wszystkie parametry języka odzwierciedlają rzeczywistość w sposób dokładny. Co więcej, postulowanie sztywnego odzwierciedlania rzeczywistych właściwości desygnatów w języku może wykazywać znamiona manipulacyjnej gry komunikacyjnej. W artykule proponuje się analizę w terminach tak rozumianej gry kilku fragmentarycznych, acz raczej ogólnie reprezentatywnych przykładów użycia wybranych elementów o charakterze deiktycznym i anaforycznym przy zaznaczaniu płci desygnatu (nie zawsze tożsamej z rodzajem gramatycznym) w tekstach z zasobu komunikacyjnego współczesnej polszczyzny.
Bibliografia
Berger, P. L., Luckmann, T. (1983). Społeczne tworzenie rzeczywistości (tłum. J. Niżnik). Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Berne, E. (1999). W co grają ludzie. Psychologia stosunków międzyludzkich (tłum. P. Izdebski). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Brown, R., Gilman, A. (1960). The Pronouns of Power and Solidarity. W: T. A. Sebeok (red.), Style in Language (s. 253–276). Massachusetts: MIT Press.
Dubisz, S. (red.) (2003). Uniwersalny słownik języka polskiego. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN (t. 1–4).
ePoznań.pl (22 października 2020). Oszuści wyłudzają kody na Messengerze. 29-latek stracił 2 tys. zł. Online: <https://epoznan.pl/news-news-111127-oszusci_wyludzaja_kody_blik_na_messengerze_29_latek_stracil_2_tys_zl>. Data dostępu: 22 października 2020.
ePoznań.pl (23 października 2020). Śmiertelny wypadek przy remoncie bloku. Mężczyzna spadł z rusztowania. Online: <https://epoznan.pl/news-news-111188-smiertelny_wypadek_przy_remoncie_bloku_mezczyzna_spadl_z_rusztowania>. Data dostępu: 23 października 2020.
ePoznań.pl (24 października 2020). Mężczyzna wezwał wszystkie służby, bo chciał sprawdzić, jak szybko przyjadą. Online: <https://epoznan.pl/news-news-111197-mezczyzna_wezwal_wszystkie_sluzby_bo_chcial_sprawdzic_jak_szybko_przyjada>. Data dostępu: 24 października 2020.
Goffman, E. (1956). The Presentation Self in Everyday Life. Edinburgh: University of Edinburgh, Social Sciences Research Centre.
Holland, A. (2020). Zapiski znad krawędzi. Polityka, 65(42), 26.
Jabłoński, A. (2013). Homeostaza tekstu. Tłumaczenie i komunikacja międzykulturowa w perspektywie polsko-japońskiej. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza.
Jabłoński, A. (2016). Japońskie alter ego. Jeszcze o antyinformacji w narracjach niedbałych. Homo Ludens, 8(1), 53–63. Online: <https://www.ptbg.org.pl/wp-content/uploads/2020/05/Arkadiusz-JAB%C5%81O%C5%83SKI-Japo%C5%84skie-alter-ego.-Jeszcze-o-antyinformacji-w-_narracjach-niedba%C5%82ych_.pdf>. Data dostępu: 16 listopada 2021.
Jabłoński, A. (2018). Relacje orientalistyczne o Japonii a gra w antyinformację – studium przypadku. Homo Ludens, 10(1), 69–80. Online: <http://new.ptbg.org.pl/wp-content/uploads/2019/11/Arkadiusz-JAB%C5%81O%C5%83SKI-Relacje-orientalistyczne-o-Japonii-a-gra-w-antyinformacj%C4%99-studium-przypadku-1.pdf>. Data dostępu: 16 listopada 2021.
Jabłoński, A. (2019). Ksenofobiczna gra w Japonię – przykład ekstremalny międzykulturowej narracji niedbałej. Homo Ludens, 11(1), 93–106. Online: <https://www.ptbg.org.pl/wp-content/uploads/2020/02/HL_12_2019_art_5.pdf>. Data dostępu: 16 listopada 2021.
Jabłoński, A. (2020). Is orientalism bad? Between the communication game and the non-game. Homo Ludens, 12(1), 55–71. Online: <https://www.ptbg.org.pl/wp-content/uploads/2021/01/HL_131_2020_art_03_Jablonski.pdf>. Data dostępu: 16 listopada 2021.
JoeMonster.org (3 listopada 2020). Najdziksze newsy tygodnia. Mocne słowa Kai Godek do prezydenta Dudy. Online: <https://joemonster.org/art/52051/Najdziksze_newsy_tygodnia_Mocne_slowa_Kai_Godek_do_prezydenta_Dudy>. Data dostępu: 3 listopada 2011.
Mierzyńska, A. (25 października 2020). ALTERNATYWNI. Kiedy teorie spiskowe niszczą prawdziwe życie. Online: <https://oko.press/alternatywni-kiedy-teorie-spiskowe-niszcza-prawdziwe-zycie/?utm_medium=cpc&utm_source=Facebook&utm_campaign=teorie_spiskowe&fbclid=IwAR0QQTES0d3daKzNWm0GmguZRL9gIYL8KnWpGuQDxMCCrnk6KnEpDzOgFdw#Echobox=1603622672>. Data dostępu: 25 października 2020.
Morris, Ch. W. (1946). Signs, Language and Behavior. New York: George Braziller.
Niewiadomska, K. (3 listopada 2020). Była młodsza od męża o 60 lat. Po jego śmierci zniknęła. Online: <https://kobieta.wp.pl/byla-mlodszaod-meza-o-60-lat-po-jego-smierci-zniknela-6571590576601792a>. Data dostępu: 3 listopada 2020.
Nyczka, T. (21 maja 2020). Na uniwersytetach rektorami są sami mężczyźni. UAM może to zmienić. Online: <https://www.google.com/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=&cad=rja&uact=8&ved=2ahUKEwjkqea6ouvsAhUJLewKHeWPArYQFjAEegQIBRAC&url=https%3A%2F%2Fpoznan.wyborcza.pl%2Fpoznan%2F7%2C36001%2C25964239%2Ctego-jeszcze.html&usg=AOvVaw2ADJsYWDGWRaV50FF2tW8n>. Data dostępu: 21 maja 2020.
Ogólnopolski Strajk Kobiet (5 listopada 2020). Online: <https://www.facebook.com/ogolnopolskistrajkkobiet/photos/widzia%C5%82y%C5%9Bcie-i-widzieli%C5%9Bcie-morawieckiego-tego-tch%C3%B3rza-bredz%C4%85cego-o-tym-%C5%BCeby-pro/5335253973167224>. Data dostępu: 5 listopada 2020.
Radzik, Z. (2 listopada 2020). To nie do zniesienia. Posłuchajcie, jak bardzo. Online: <https://www.tygodnikpowszechny.pl/to-nie-do-zniesienia-posluchajcie-jak-bardzo-165493>. Data dostępu: 16 listopada 2021.
Rp.pl (16 grudnia 2019). Obama – kobiety są bezdyskusyjnie lepsze od mężczyzn. Online: <https://www.rp.pl/Polityka/191219519-Obama-Kobiety-sa-bezdyskusyjnie-lepsze-od-mezczyzn.html>. Data dostępu: 16 grudnia 2019.
Sajór, G. (4 maja 2021). Czas rektorek. Kobiety coraz częściej rządza uczelniami. Online: <https://www.forbes.pl/kariera/czas-rektorek-na-polskich-uczelniach-az-22-dwie-kobiety-pelnia-funkcje-rektorskie/yqpe45b>. Data dostępu: 16 listopada 2021.
Tannen, D. (2003). Cywilizacja kłótni (tłum. P. Budkiewicz). Poznań: Zysk i S-ka.
Tomala, L. (14 stycznia 2020). Socjolożka: w Polsce rektorami są zwykle panowie po 50. Brakuje rektorek. Online: <https://naukawpolsce.pap.pl/aktualnosci/news%2C80235%2Csocjolozka-w-polsce-rektorami-sa-zwykle-panowie-po-50-brakuje-rektorek.html>. Data dostępu. 14 stycznia 2020.
WielkieSlowa.pl (2020). William Golding – cytaty. Online: <https://www.wielkieslowa.pl/26553-mysle-ze-to-glupie-ze-strony-kobiet-by-udowadniac.html>. Data dostępu: 3 listopada 2020.
Yngve, V. H. (1975). Human Linguistics and Face-to-Face Interaction. W: A. Kendon, R. M. Harris, M. R. Key (red.), Organization of Behavior in Face-to-Face Interaction (s. 47–62). The Hague – Paris: Mouton Publishers.