Abstrakt
Artykuł dotyczy publicznego systemu obowiązkowej, ogólnej edukacji powszechnej i jego aktualnej realizacji w Polsce. W zamierzeniu stanowi zachętę do całościowej debaty, która obejmowałaby aspekty (1) prawne oraz (2) organizacyjne funkcjonowania tego systemu i służyła gruntownemu (3) przepracowaniu myślenia o celach oraz merytorycznych aspektach powszechnej, podstawowej edukacji ogólnej, stosownie do wyzwań, które stawia przed człowiekiem życie we współczesnym kontekście cywilizacyjno-kulturowym. W końcowej partii tekstu sformułowane zostały sugestie założeń i zasad, które opisują postulowany model szkoły.
Bibliografia
Ariès Philippe, 2010, Historia dzieciństwa, Ochab M. (przeł.), Warszawa.
Bernstein Basil, 1990, Odtwarzanie kultury, Bokszański Z., Piotrowski A. (przeł.), Warszawa.
Bourdieau Pierre, Passeron Jean-Claude, 1990, Reprodukcja. Elementy teorii systemu nauczania, Neyman E. (przeł.), Warszawa.
Braudel Fernand, 2006, Gramatyka cywilizacji, Igalson-Tygielska H. (przeł.), Warszawa.
Danielewiczowa Magdalena, 2017, Do czego konieczny jest język, „Załącznik Kulturalny”, nr 4.
Delsol Chantal, 2011, Czym jest człowiek?, Kowalska M. (przeł.), Kraków.
Delsol Chantal, 2017, Nienawiść do świata. Totalitaryzmy i ponowoczesność, Chojnacki M. (przeł.), Warszawa.
Carr Nicholas, 2013, Jak Internet wpływa na nasz mózg, Rojek K. (przeł.), Gliwice.
Czapliński Przemysław, 2017, Poruszona mapa. Wyobraźnia geograficzno-kulturowa polskiej literatury XX i XXI wieku, Kraków.
Everett Daniel L., 2018, Język. Narzędzie kultury, Wąchocka Z., Paszkowski P. (przeł.), Kraków.
Garstka Tomasz, 2016, Psychopedagogiczne mity. Jak zachować naukowy sceptycyzm w edukacji i wychowaniu, Warszawa.
Garton Ash Timothy, 2018, Wolne słowo. Dziesięć zasad dla połączonego świata, Godyń M., Godyń F. (przeł.), Kraków.
Gorlińska Maria, 2007, Chronologiczny czy achronologiczny układ materiału literackiego w nauczaniu szkolnym, „Zeszyty Szkolne”, nr 2.
Harari Yuval Noah, 2014, Sapiens. Od zwierząt do bogów, Hunia J. (przeł.), Warszawa.
Hartman Jan, 2013, Umarła klasa, „Magazyn Świąteczny Gazety Wyborczej” z 11.05.
Hartman Jan, 2018, Ja, prostak, „Polityka” z 26.06.
Illich Ivan, 1976, Społeczeństwo bez szkoły, Ciemna F. (przeł.), Warszawa.
Język a kultura. Tom 1. Podstawowe problemy, 1991, Anusiewicz J., Bartmiński J. (red.), Wrocław.
Kasprzak Paweł, Kłakówna Zofia Agnieszka, Kołodziej Piotr, Regiewicz Adam, Waligóra Janusz, 2016, Edukacja w czasach cyfrowej zarazy, Toruń.
Kłakówna Zofia Agnieszka, 2003, Przymus i wolność. Projektowanie procesu kształcenia kulturowej kompetencji. Język polski w klasach IV-VI szkoły podstawowej, gimnazjum i liceum, Kraków.
Kłakówna Zofia Agnieszka, 2014, Jakoś i jakość. Subiektywna kronika wypadków przy reformowaniu szkoły (1989-2013), Kraków.
Kłakówna Zofia Agnieszka, 2016, Akademicki podręcznik myślenia o zawodzie szkolnego polonisty. Język polski. Wykłady z metodyki, Kraków.
Kłakówna Zofia Agnieszka, 2017, Szkoła na rozdrożach, „Tematy i Konteksty”, nr 7, s. 73-87.
Kłakówna Zofia Agnieszka, 2018, „Język, który myśli za ciebie”, „Kwartalnik Edukacyjny”, nr 1 (92).
Matyszkowicz Mateusz, 2007, System oświaty a pojęcie obowiązku szkolnego, w: Batalia o szkołę, Legutko R. (red.), Warszawa.
McLuhan Marshall, 2001, Wybór tekstów, Różalska E., Stokłosa J.M. (przeł.), Poznań.
Neill Alexander Sutherland, 2000, Nowa Summerhill, Duch M. (przeł.), Poznań.
Postman Neil, 2001, W stronę XVIII stulecia, Frąc R. (przeł.), Warszawa.
Psychologiczne portrety człowieka. Praktyczna psychologia rozwojowa, 2005, Brzezińska A.I. (red.), Gdańsk.
Reforma kulturowa 2020, 2030, 2040 (rozdział Holistyczna szkoła całodniowa, pdf w Internecie).
Schaffer Rudolf H., 2008, Psychologia dziecka, Wojciechowski A. (przeł.), Warszawa.
Schulte-Markwort Michael, 2017, Wypalone dzieci. O presji osiągnięć i pogoni za sukcesem, Guzowska M. (przeł.), Warszawa.
Szkoła szczęśliwych ludzi. Rozmowa z Robertem Kwaśnicą, 2015, „Magazyn Świąteczny. Gazeta Wyborcza” z 17.10.
Szułdrzyński Michał, 2007, Demokratyczna szkoła inteligentów, w: Batalia o szkołę, Legutko R. (red.), Warszawa.
Wasilewska-Kamińska Ewa, 2016, Myślenie krytyczne jako cel kształcenia na przykładzie systemów edukacyjnych USA i Kanady, Warszawa.
Waśko Andrzej, Nowa podstawa programowa języka polskiego dla klas IV-VIII szkoły podstawowej. Podstawowe założenia, filozofia zmiany i kierunki działania (prezentacja dostępna w Internecie).
Wrzesień Wiktor, 2009, Europejscy poszukiwacze. Impresje na temat współczesnego pokolenia polskiej młodzieży, Warszawa.
Węgrzecki Adam, 2014, Wokół filozofii spotkania, Kraków.
Zamojski Piotr, br. daty wyd., Pomyśleć szkołę inaczej. Edukacja matematyczno-przyrodnicza w roku debat publicznych, Gdańsk.