Abstrakt
Celem artykułu jest charakterystyka wybranych cech zjawiska kultury lokalnej. Posiłkując się kategorią twórczości niepozornej (naszkicowaną przez Ingę Iwasiów), autor omawia takie jej właściwości, jak: drugorzędność (stereotyp małej wartości wytworów kultury lokalnej oraz niska ranga badań regionalistycznych w humanistyce), peryferyjność (ograniczony zasięg występowania i opozycyjność wobec kultury ogólnej), nieliterackość (obecność gatunków poślednich, form pogranicznych, piśmiennictwa użytkowego), codzienność jako temat lokalnych narracji (historia lokalna jako przeciwhistoria). Kultura lokalna jest także alternatywna i opozycyjna wobec wszelkich projektów społecznych i poznawczych homogenizujących i zacierających różnorodność oraz otwarta – jako zjawisko autonomiczne i kompletne daje możliwość użycia do jej charakterystyki różnych języków i teorii badawczych.
Bibliografia
Balcerzan Edward, 2016, Regiony słowa. O własną osobowość, w: Regionalizm literacki w Polsce, Chojnowski Z., Mikołajczak M. (red.), Kraków.
Chojnowski Zbigniew, Mikołajczak Małgorzata (red.), 2016, Regionalizm literacki w Polsce. Zarys historyczny i wybór źródeł, Kraków.
Domańska Ewa, 2011, Historia antropologiczna. Mikrohistoria, posłowie do: Zemon Davis N., Powrót Martina Guerre’a, Szulgit P. (przeł.), Poznań.
Franc Aneta, 2018, Wojna nie była kobietą. Powieść o Powstaniu Wielkopolskim, Poznań.
Golka Marian, 2004, Tożsamość granic – granice tożsamości, w: Europa w nowych granicach czy Europa bez granic?, Drozdowicz Z. (red.), Poznań.
Grądziel-Wójcik Joanna, Kwiatkowska Agnieszka, Marzec Lucyna (red.), 2015, Twórczość niepozorna. Szkice o literaturze, Kraków.
Iwasiów Inga, 2015, Twórczość niepozorna na barykadzie codzienności, w: Twórczość niepozorna. Szkice o literaturze, Grądziel-Wójcik J., Kwiatkowska A., Marzec L. (red.), Kraków.
Kosmala Gerard, 2003, Granica reliktowa. Trwałość byłej granicy polsko-niemieckiej między Sulmierzycami a Rychtalem w krajobrazie i w świadomości, Toruń.
Kuźma Erazm, 2016, Współczesny regionalizm jako rodzaj komunikacji literackiej, w: Regionalizm literacki w Polsce, Chojnowski Z., Mikołajczak M. (red.), Kraków.
Medick Hans, 1996, Mikrohistoria, w: Historia społeczna, historia codzienności, mikrohistoria, Kopacki A. (przeł.), Warszawa.
Mikołajczak Małgorzata, 2012, Dyskurs regionalistyczny we współczesnym (polskim) literaturoznawstwie – pytania o status, poetykę i sposób istnienia, w: Nowy regionalizm w badaniach literackich. Badawczy rekonesans i zarys perspektyw, Mikołajczak M., Rybicka E. (red.), Kraków.
Mikołajczak Małgorzata, 2016, Wstęp. Regionalizm w polskiej refleksji o literaturze (zarys problematyki i historia idei) w: Regionalizm literacki w Polsce, Chojnowski Z., Mikołajczak M. (red.), Kraków.
Mizerkiewicz Tomasz, 2015, Twórczość niepozorna i nowa fenomenologia. O wierszach Piotra Szewca, w: Twórczość niepozorna. Szkice o literaturze, Grądziel-Wójcik J., Kwiatkowska A., Marzec L. (red.), Kraków.
Patkowski Aleksander, 2016, Idee przewodnie regionalizmu, w: Regionalizm literacki w Polsce, Chojnowski Z., Mikołajczak M. (red.), Kraków.
Rybicka Elżbieta, 2014, Geopoetyka. Przestrzeń i miejsce we współczesnych teoriach i praktykach literackich, Kraków.
Rybicka Elżbieta, 2016, Transgraniczność w kulturze a tożsamości regionalne, w: Region a tożsamości transgraniczne. Literatura. Miejsca. Translokacje, Zawadzka D., Mikołajczak M., Sawicka-Mierzyńska K. (red.), Kraków.
Schmidt Jacek, 1997, Stereotyp i granica. Pogranicze zaborów w mentalności współczesnych Wielkopolan, Międzychód.