Abstrakt
Artykuł przybliża losy zwierząt (przede wszystkim koni), wykorzystywanych w trackie działań wojennych podczas I wojny światowej. Autorka, której bliska jest perspektywa historii nieantropocentrycznej, sięga po poświęcone między innymi tym zagadnieniom pionierskie opracowanie Érica Barataya pt. Zwierzęcy punkt widzenia. Inna wersja historii oraz po pamiętniki Ivana Cassagnau, francuskiego artylerzysty z lat 1914- 1916, odnosi je do napisanej przez Michaela Morpurgo powieści dla dzieci i młodzieży pt. War Horse (1982). W Polsce przełożonej dopiero pod wpływem adaptacji filmowej w reżyserii Stevena Spielberga z 2011 roku, dystrybuowanej pod kuriozalnym tytułem Czas wojny. Autorka artykułu w krytycznej interpretacji powieści zwraca uwagę na wartość (i niedociągnięcia) narracji prowadzonej z perspektywy zwierzęcego bohatera, zastanawia się, w jakim stopniu dzięki temu zabiegowi pisarzowi udało się stworzyć przekonującą wojenną biografię konia, wreszcie podkreśla wynikający z tej optyki pacyfistyczny wydźwięk książki.
Bibliografia
Baratay Éric, 2014, Zwierzęcy punkt widzenia. Inna wersja historii, Tarasiewicz P. (przeł.), Gdańsk.
Cali Davide, Bloch Serge, 2014, Wróg, Skalska K. (przeł.), Poznań.
Cassagnau Ivan, 2006, Okopowe requiem. Pamiętnik artylerzysty, Parlange A. (oprac.), Cassagnau N. (przedmowa i posłowie), Kozłowska M. (przeł.), Kraków.
Foltz Richard C., 2010. Czy przyroda jest sprawcza w znaczeniu historycznym? Historia świata, historia środowiskowa oraz to, w jaki sposób historycy mogą pomóc ocalić ziemię, Czarnacka A. (przeł.), w: Teoria wiedzy o przeszłości na tle współczesnej humanistyki, Domańska E. (red.), Poznań, s. 631-661.
Groński Ryszard Marek, 2010, Szlemiel, Figielski K. (il.), Warszawa.
Krupiński Piotr, Zwierzęta i Zagłada. Polska literatura i Holokaust w perspektywie animalistycznej [maszynopis].
Morpurgo Michael, 2011, Czas wojny, Ochab J. (przeł.), Warszawa.
Nowak Tadeusz, Podróż do miejsca urodzenia (Zbigniew Taranienko), w: Nowak T., 2014, Spowiedź wyobraźni (szkice i rozmowy), Jarzyna A. (zebrała, wstępem i notą opatrzyła), Kraków.
Ubertowska Aleksandra, 2013, Nauka u kresu (ekocyd), „Teksty Drugie”, nr 1/2, s. 33-45.
Weil Kari, 2014, Zwrot ku zwierzętom. Sprawozdanie, Sadzik P. (przeł.), Barcz A. (przekł. przejrzała), w: Zwierzęta, gender, literatura. Perspektywa ekologiczna, etyczna i krytyczna, Barcz A., Dąbrowska M. (red.), Lublin.