Community of norms or unstable individualism? A difficult dilemma of contemporary language education
PDF (Język Polski)

Keywords

community
individualism
exemplary norm
usage norm
language education

How to Cite

Rypel, A. (2023). Community of norms or unstable individualism? A difficult dilemma of contemporary language education. Polonistyka. Innowacje, (17), 93–104. https://doi.org/10.14746/pi.2023.17.9

Abstract

The aim of this article is to show the tension between collectively accepted tradition and individualism of choices. This issue has been presented as an example of issues related to the language standard. On the one hand, the linguistic norm codifies and perpetuates linguistic phenomena, thus contributing to the maintenance of traditional social ties. On the other hand, it is the object of contestation of language users, and, under their influence, it gradually changes. Everyone can decide what language to use. The importance of traditional authorities has decreased under the influence of the media. It seems, however, that institutionalized education still plays and may still play a key role in gathering the dispersed linguistic awareness and build around it a community open to various forms and ways of communication.

https://doi.org/10.14746/pi.2023.17.9
PDF (Język Polski)

References

Bugajski Marian, 1993, Norma, błąd, poprawność, uzus, Warszawa.

Bugajski Marian, 2017, Norma językowa w przyszłości, w: Kłosińska K., Zimny R. (red.), Przyszłość polszczyzny-polszczyzna przyszłości, Warszawa, s. 23-35.

Buttler Danuta, Kurkowska Halina, Satkiewicz Halina, 1971, Kultura języka polskiego, t. 1. Zagadnienia poprawności gramatycznej, Warszawa.

Cegieła Anna, 1996, Norma wzorcowa i norma użytkowa komunikacji we współczesnej polszczyźnie, w: Miodek J. (red.), O zagrożeniach i bogactwie polszczyzny, Wrocław, 25-33.

Cudowska Agata, 2009, Wspólnota w kulturze indywidualizmu, w: Nikitorowicz J., Muszyńska J., Sobecki M. (red.), Wspólnoty z perspektywy edukacji międzykulturowej, Białystok, s. 198-213.

Doroszewski Witold, 1973, Słownik poprawnej polszczyzny, Warszawa.

Encyklopedia języka polskiego, 1992, Urbańczyk S. (red.), Warszawa.

Gębka-Wolak Małgorzata, Moroz Andrzej, 2009, Akceptowalne nie musi być poprawne, czyli jak oceniamy wyrażenia językowe, w: Piotrowicz A., Skibski K., Szczyszek M. (red.), Kształtowanie się wzorców i wzorów językowych, Poznań, s. 135-140.

Górniak Jarosław, 2018, „Inteligencja” i „elita” jako kategorie społeczne a kształcenie akademickie, w: Debaty Polskiej Akademii Umiejętności, t. V, s. 78-87.

Klemensiewicz Zenon,1982, Główne zadania i właściwości nauczyciela polonisty, w: Kałkowska A. (red.), Klemensiewicz Z., Składnia, stylistyka, pedagogika językowa, Warszawa, s. 818-826.

Kłosińska Katarzyna, 2017, O zagrożeniach i bogactwie polszczyzny – dwadzieścia lat później, w: Przyszłość polszczyzny-polszczyzna przyszłości, Kłosińska K., Zimny R. (red.), Warszawa, s. 36-47.

Kołodziejek Ewa, 2011, Co nam dało zróżnicowanie normy językowej, w: Norma językowa w aspekcie teoretycznym i pragmatycznym, Piotrowicz A., Witaszek-Samborska M., Skibski K. (red.), Poznań 69-75.

Kowalikowa Jadwiga, 1995, Między kulturą języka a skutecznością komunikacyjną, czyli jak mówi się dzisiaj w szkole, w: Pisarek W., Zgółkowa H. (red.), Kultura języka dziś, Poznań, s. 25-232.

Lamri Jeremy, 2021, Kompetencje XXI w. Kreatywność, komunikacja, krytyczne myślenie, kooperacja, Zręda A. (przeł.), Warszawa.

Markowski Andrzej, 2007, Norma językowa, w: Wielki słownik poprawnej polszczyzny, Warszawa, s. 1626-1629.

Nocoń Jolanta, 2018, Lingwodydaktyka na progu XXI w. Konteksty, koncepcje, dylematy, Opole.

Praktyczny słownik współczesnej polszczyzny, Zgółkowa H. (red.), t. 1–50, Poznań 1994–2005.

Rypel Agnieszka, 2009, Wzorzec językowy a wzorzec osobowy nauczyciela we współczesnej rzeczywistości edukacyjnej, w: Kształtowanie się wzorców i wzorów językowych, Piotrowicz A., Witaszek-Samborska M., Skibski K. (red.), Poznań, s. 55-63.

Siewierski Jacenty, 2016, Wspólnota i tradycja w ewolucji społecznej, w: Firlit E., Gładys-Jakóbik J. (red.), Wybrane problemy współczesnego świata w refleksji socjologicznej, Warszawa, s. 37-62.

Skowronek Bogusław, 2013, Mediolingwistyka. Wprowadzenie, Kraków.

Słownik współczesnego języka polskiego, 1996, Dunaj B. (red.), Warszawa.

Walczak Bogdan, 1998, Język jako składnik kulturowego kontekstu edukacji polonistycznej, w: Kwiatkowska-Ratajczak M., Wysłouch S. (red.), Konteksty polonistycznej edukacji, Poznań, s. 125-132.

Walczak Bogdan, 2008, Jeszcze o „barierze językowej” w lekturze dzieł literatury klasycznej, w: Gromadzka B., Mrozek D., Kaniewski J. (red.), Kultura-Język-Edukacja. Dialogi współczesności z tradycją, Poznań, s.113-121.

Wielki słownik poprawnej polszczyzny, 2007, Markowski A. (red.), Warszawa.