The protection of internal security and constitutional order as exemplified by the tasks and activity of the Internal Security Agency – a critical analysis of de lege lata and de lege ferenda regulations

Abstrakt

Głównym celem artykułu jest przedstawienie problematyki ochrony bezpieczeństwa wewnętrznego i porządku konstytucyjnego przez pryzmat zadań i działań Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego w Polsce. W tekście przedstawiono kilka pytań: (1)W jakim stopniu brak szczegółowego określenia zakresu działalności ABW wpływa na instrumentalne wykorzystanie tej służby specjalnej? (2) Czy dość ogólne regulacje prawne, w zakresie zadań ABW, wpływają na niższą efektywność działania tej służby specjalnej? (3) Czy niewłaściwy sposób regulacji kwestii związanych z zadaniami ABW wynika z niskiego poziomu legislacji polskiego legislatora, czy może z chęci pozostawienia służbom specjalnym dość dużej swobody działania?

W związku z pytaniami przedstawiono następujące stwierdzenia: (1) wybrane i analizowane rozwiązania prawne nie zmieniają zbytnio, zakresu stosowania “specjalnych środków”, takich jak kontrola operacyjna czy dostęp do danych telekomunikacyjnych. W art. 3 Projektu z 2014 r. znajduje się zbyt wiele zwrotów niedookreślonych oraz zwrotów, których definicji legalnych trudno szukać w polskim ustawodawstwie; (2) słusznie ograniczono zadania ABW w zakresie chociażby przestępczości narkotykowej, jednakowoż w innych wypadkach w zakresie działań ABW w zasadzie niewiele się zmienia, a nakierowanie na określony rodzaj zagrożeń i przestępstw będzie “decyzją polityczną” Szefa ABW, jak i Ministra Spraw Wewnętrznych; (3) część chybionych rozwiązań jest wynikiem niskiej “kultury legislacyjnej”, w tym wypadku na poziomie Ministerstwa Spraw Wewnętrznych. Możliwe, że uchybienia są wynikiem pospiesznych prac nad projektami, jednakowoż prace te mają zawsze “wymiar polityczny”. W tworzeniu rozwiązań na pewno dużą rolę odegrały interesy samych służb i interes państwa.