Abstract
After the political transformation in Poland, abortion was first regulated by the Law of 7 January 1993, Protection of the Human Fetus and Conditions Permitting Pregnancy Termination. Since then, attempts have been made to change the existing regulation. However, it was in 2016 that there were nationwide protests against changes to abortion provisions, and then in 2020, when the constitutional court ruling limited the possibility of termination of pregnancy in Poland. These protests can be seen in the context of the process of neo-militant democracy rule implementation, that is, the taking over the characteristics of non-democratic regimes by existing democracies under the cover of the regime self-preservation. The aim of this article is to identify and explain the government’s attitude towards women as an enemy of democracy at the institutional level during the two waves of protests. The study shows that during the period considered, restrictions specific to neo-militant democracies in the area of assembly and association, speech and press and restrictions on religious freedom were imposed in order to limit the activity of protesters viewed as enemies of the democratic system.
Funding
This paper is a result of the research project Contentious Politics and Neo-Militant Democracy. It was financially supported by the National Science Centre, Poland [grant number 2018/31/B/HS5/01410].
References
Bäcker R., Rak J. (2019), Trajektoria trwania opancerzonych demokracji, „Studia nad Autorytaryzmem i Totalitaryzmem” 41, no. 3, pp. 63–82. https://doi.org/10.19195/2300-7249.41.3.5 DOI: https://doi.org/10.19195/2300-7249.41.3.5
Bodalska B. (2020), Jarosław Kaczyński: Brońmy Polski, brońmy Kościoła, https://www.euractiv.pl/section/demokracja/news/jaroslaw-kaczynski-bronmy-polski-bronmy-kosciola/, 07.04.2021.
Drinóczi T., Bień-Kacała A. (2020), COVID-19 in Hungary and Poland: Extraordinary Situation and Illiberal Constitutionalism, “The Theory and Practice of Legislation” 8(1–2), pp.171–192, https://doi.org/10.1080/20508840.2020.1782109. DOI: https://doi.org/10.1080/20508840.2020.1782109
Druk nr 2146, Obywatelski projekt ustawy o zmianie ustawy z dnia 7 stycznia 1993 r. o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży, https://www.sejm.gov.pl/Sejm8.nsf/druk.xsp?nr=2146, 01.04.2021.
Druk nr 784, O zmianie ustawy z dnia 7 stycznia 1993 r. o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży oraz ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny, http://orka.sejm.gov.pl/Druki8ka.nsf/0/CDB8B631C2EFE830C1258014002A4E47/%24File/784.pdf, 01.04.2021.
Druk nr 830, O prawach kobiet i świadomym rodzicielstwie, http://orka.sejm.gov.pl/Druki8ka.nsf/0/3C2A10A649B1C39EC12580290048DCD3/%24File/830.pdf, 01.04.2021.
Jan Paweł II (1995), Evangelium Vitae.
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., https://www.sejm.gov.pl/prawo/konst/polski/kon1.htm, 04.04.2021.
Konstytucyjna Formuła Ochrony Życia. Druk Sejmowy nr 993, http://orka.sejm.gov.pl/WydBAS.nsf/0/A39859274052914CC1257298003B120B/$file/ppc_3-2007.pdf, 01.04.2021.
Leszczyński A. (2020), “Straż narodowa” przeciw kobietom. Reaktywacja przedwojennych bojówek [Czarne Karty Historii], https://oko.press/straz-narodowa-reaktywacja-przedwojennych-bojowek/, 06.04.2021.
Loewenstein K. (1937a), Militant Democracy and Fundamental Rights I, “The American Political Science Review”, no. 3(31), pp. 417–432. https://doi.org/10.2307/1948164 DOI: https://doi.org/10.2307/1948164
Loewenstein K. (1937b), Militant Democracy and Fundamental Rights II, “The American Political Science Review”, no. 4(31), pp. 638–658. https://doi.org/10.2307/1948103 DOI: https://doi.org/10.2307/1948103
Łukasik M. (2020), Strajk kobiet. Minister odbiera granty. “Gdy zakręci się kurek, łatwo doprowadzić do nieodwracalnych szkód”, https://www.money.pl/gospodarka/strajk-kobiet-kosztowany-szantaz-ministra-uczelnie-moga-obejsc-sie-z-milionami-zlotych-6570249692654272a.html, 07.04.2021.
Marszałek-Kawa J. (2019), The Institutional Position and Functions of the Sejm of the Republic of Poland after the Accession to the European Union, Odessa.
Obywatelski projekt ustawy o zmianie ustawy z dnia 7 stycznia 1993 r. o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży, https://www.sejm.gov.pl/Sejm8.nsf/PrzebiegProc.xsp?nr=2146, 01.04.2021.
Orzeczenie Trybunały Konstytucyjnego z dnia 28 maja 1997 r. K 26/96, https://sip.lex.pl/orzeczenia-i-pisma-urzedowe/orzeczenia-sadow/k-26-96-orzeczenie-trybunalu-konstytucyjnego-520122839, 01.04.2021.
Osiewicz P. (2020), Limitations to the Right to Freedom of Assembly in Poland during the COVID-19 Pandemic: The Case of Women’s Strike, “HAPSc Policy Briefs Series” 1(2), pp. 195–200, https://doi.org/10.12681/hapscpbs.26458. DOI: https://doi.org/10.12681/hapscpbs.26458
Osiewicz P., Skrzypek M. (2020), Is Spain becoming a militant democracy? Empirical evidence from Freedom House Reports, “Aportes Revista De Historia Contemporànea”, no. 2(49), pp. 7–33.
Posłanka PiS o wyroku TK: Wygrała cywilizacja życia, https://www.rp.pl/Spor-o-aborcje/201029526-Poslanka-PiS-o-wyroku-TK-Wygrala-cywilizacja-zycia.html, 07.04.2021.
Prezydent Duda chwali polską policję. “Nikt nie zginął w czasie zamieszek”, https://www.rp.pl/Polityka/210129739-Prezydent-Duda-chwali-polska-policje-Nikt-nie-zginal-w-czasie-zamieszek.html, 08.04.2021.
Protesty Strajku Kobiet. Rzeczniczka PiS: Te panie mogłyby konkurować z chuliganami stadionowymi, https://www.rp.pl/Prawo-i-Sprawiedliwosc/201209989-Protesty-Strajku-Kobiet-Rzeczniczka-PiS-Te-panie-moglyby-konkurowac-z-chuliganami-stadionowymi.html, 06.04.2021.
Rak J. (2019), Relations between the installation of democracy and the anti-austerity protest behavior. Spanish indignados in comparative perspective, “Aportes Revista De Historia Contemporànea”, no. 99(34), pp. 219–254.
Rak J. (2020), Between Relative Deprivation and Gratification: A study in the Gals for Gals’ Sense of Reproductive Security”, “Przegląd Politologiczny”, no. 4, pp. 95–106. https://doi.org/10.14746/pp.2020.25.4.7 DOI: https://doi.org/10.14746/pp.2020.25.4.7
Rak J. (2020), Conteptualizing the Theoretical Category of Neo-militant Democracy: The Case of Hungary, “Polish Political Science Yearbook”, vol. 49(2), pp. 61–70. https://doi.org/10.15804/ppsy2020204 DOI: https://doi.org/10.15804/ppsy2020204
Rezmer-Płotka K. (2020), The Effects of Crises in the European Union as a Manifestation of the Militant Democracy Rule Implementation, “Przegląd Prawa Konstytucyjnego” 6(58), pp. 615–621. https://doi.org/10.15804/ppk.2020.06.50 DOI: https://doi.org/10.15804/ppk.2020.06.50
Rzecznik Praw Obywatelskich (2020), Z osobami zatrzymanymi podczas kolejnej manifestacji Strajku Kobiet rozmawiali przedstawiciele KMPT, https://www.rpo.gov.pl/pl/content/z-zatrzymanymi-podczas-manifestacji-strajku-kobiet-rozmawiali-przedstawiciele-kmpt, 05.2021.
Sadurski W. (2018), How Democracy Dies (in Poland): A Case Study of Anti-Constitutional Populist Backsliding, “Sydney Law School Research Paper”, no. 18/01, https://ssrn.com/abstract=3103491, 27.03.2021. https://doi.org/10.2139/ssrn.3103491 DOI: https://doi.org/10.2139/ssrn.3103491
Sadurski W. (2019), Poland’s Constitutional Breakdown, Oxford University Press, New York. https://doi.org/10.1093/oso/9780198840503.001.0001 DOI: https://doi.org/10.1093/oso/9780198840503.001.0001
Skrzypek M. (2020), The Banning of Extremist Political Parties as a Measures of Neo-Militant Democracy: The Experience of Post-Communist States, “HAPSc Policy Briefs Series” 1(2), pp. 67–73. https://doi.org/10.12681/hapscpbs.26450 DOI: https://doi.org/10.12681/hapscpbs.26450
Ustawa z dnia 30 sierpnia 1996 r. o zmianie ustawy o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży oraz o zmianie niektórych innych ustaw, https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19961390646/O/D19960646.pdf, 01.04.2020.
Ustawa z dnia 7 stycznia 1993 r. o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży, https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19930170078/U/D19930078Lj.pdf, 01.04.2021.
Wprost (2020), Wymiana zdań między Lempart i Hołownią. Padło słowo “przepraszam”, https://www.wprost.pl/kraj/10382438/wymiana-zdan-miedzy-lempart-i-holownia-padlo-slowo-przepraszam.html, 01.04.2021.
Wyrok w imieniu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 22 października 2020 roku, https://trybunal.gov.pl/postepowanie-i-orzeczenia/wyroki/art/11300-planowanie-rodziny-ochrona-plodu-ludzkiego-i-warunki-dopuszczalnosci-przerywania-ciazy, 02.04.2021.
License
Copyright (c) 2022 Kamila Rezmer-Płotka
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.