Zewnętrzny komponent bezpieczeństwa gospodarczego kraju

Abstrakt

Celem pracy jest określenie wpływu handlu zagranicznego na kształtowanie się bezpieczeństwa gospodarczego kraju. Przemiany zachodzące w światowym rozwoju gospodarczym, degradacja światowego otoczenia finansowego i narastające napięcia geopolityczne potęgują podstawowe zagrożenia dla rozwoju światowej gospodarki w obecnych warunkach. W związku z tym rządy aktywnie wykorzystują szeroką gamę narzędzi w celu zapewnienia wzrostu gospodarczego i odpowiedniego poziomu konkurencyjności swoich gospodarek, przy jednoczesnym zapewnieniu bezpieczeństwa narodowego, co jest istotne dla badania zewnętrznego komponentu bezpieczeństwa ekonomicznego kraju.

Aby osiągnąć cel posłużono się ogólnymi metodami naukowymi i specyficznymi metodami badawczymi, takimi jak: metoda analizy, abstrakcji i syntezy (w badaniu protekcjonizmu jako polityki i praktyki oraz instrumentów neo-protekcjonizmu); metoda klasyfikacji i uogólnienia (w celu usystematyzowania form protekcjonizmu i neo-protekcjonizmu); oraz metody ekonomiczne i statystyczne (ocena wpływu handlu zagranicznego na rozwój bezpieczeństwa gospodarczego kraju).

Wykazano, że nasilenie się zagrożeń dla rozwoju gospodarki światowej doprowadziło do transformacji polityk handlowych i zmian w stosowaniu instrumentów regulacji handlu zagranicznego, co wpływa na bezpieczeństwo gospodarcze krajów będące istotnym składnikiem ich bezpieczeństwa narodowego. Przeanalizowano nowoczesne instrumentarium polityki handlowej i gospodarczej, z którego korzystają państwa w celu zapewnienia sobie bezpieczeństwa. Przeprowadzono analizę porównawczą rozwoju handlu zagranicznego UE i Ukrainy oraz określono cechy wpływu komponentu handlu zagranicznego na kształtowanie się bezpieczeństwa gospodarczego.

Wykazano, że w warunkach światowego kryzysu gospodarczego rozprzestrzeniały się ukryte formy protekcjonizmu, który jest stosowany na różnych poziomach polityki gospodarczej (globalnym, regionalnym, krajowym). Zaproponowano systematyzację specyficznych cech i form neo-protekcjonizmu, które odróżniają go od protekcjonizmu. Udowodniono, że procesy globalne skłaniają rządy krajowe do wprowadzania działań deregulacyjnych i poprawy jakości instytucji, a z drugiej strony regulacja gospodarki przyczynia się do rozprzestrzeniania się korupcji i rozrostu szarej strefy w gospodarkach narodowych.