Abstrakt
Współcześnie na tle wysokiej konfliktogenności w regionie Bliskiego Wschodu i na kontynencie afrykańskim powiązanej z napięciami o charakterze religijno-etnicznym, proliferacją broni nuklearnej, czy rywalizacją mocarstw o wpływy, Katar i jego skuteczne działania na rzecz rozwiązywania sporów i konfliktów objawiają się jako regionalny fenomen XXI wieku. Katar pokazał jak należy wykorzystywać swój potencjał gospodarczy i polityczny, aby w okresie zaledwie kilku lat stał się regionalną siłą polityczną zdolną do efektywnego oddziaływania. Aby ukazał sposoby i efekty prowadzenia przez Katar mediacji wybrano trzy najbardziej reprezentatywne przykłady: sporu politycznego w Libanie, wojny w sudańskiej prowincji Darfur, konfliktu między rebeliantami a rządem w Jemenie. Zostały one uzupełnione o czwarty przykład, rzadko opisywany w kontekoecie mediacji katarskiej – spór pomiędzy Erytreą i Dżibuti, który też stanowi kolejny dowód na zwiększoną aktywnością dyplomatyczną Kataru w Afryce. Mediacja jako dyplomatyczny instrument wpisuje się w strategię polityki zagranicznej Kataru. Strategia ta polega na tworzeniu „marki” państwa na arenie międzynarodowej, wzmacnianiu swojego bezpieczeństwa i stabilności oraz na kreowaniu własnej strefy wpływów.Bibliografia
Barakat S. (2012), The Qatari Spring: Qatar’s emerging role in peacemaking, „Kuwait Programme on Development, Governance and Globalisation in the Gulf States”, No. 24.
Bercovitch J. (1991), International Mediation, „Journal of Peace Research”, Vol. 28, No. 1.
Bercovitch J. 2009, Mediation and Conflict Resolution, w: The SAGE Handbook of Conflict Resolution, (eds.) J. Bercovitch, V. Kremenyuk, I. W. Zartman, London.
Bercovitch J.,Wells R. (1993), Evaluating Mediation Strategies. A Theoretical and Empirical Analysis, „Peace & Change”, Vol. 18, No. 1.
Bierzanek R. (1994), Regulacja sporów i konfliktów zbrojnych w stosunkach międzynarodowych, w: Stosunki międzynarodowe: geneza, struktura, funkcjonowanie, (red.) E. Haliżak, R. Kuźniar, Warszawa.
Bierzanek R., Symonides J. (2004), Prawo międzynarodowe publiczne, Warszawa.
Blanford N. (2006), A New Civil War in Lebanon?, „Time”, 5.12.2013.
Dagne T. (2011), Sudan: The Crisis in Darfur and Status of the North-South Peace Agreement, „Congressional Research Service”, June 2011.
Darfur’s Fragile Peace Agreement (2006), International Crisis Group, No. 39.
Dickinson E. (2013), Qatar builds a brand as mediator, „Christian Science Monitor”, http://www.csmonitor.com/World/Middle-East/2012/0328/Qatar-builds-a-brand-as-mediator.
Doha Agreement 2008, „On the Results of the Lebanese national Dialogue Conference”, http://peacemaker.un.org/sites/peacemaker.un.org/file/Lebanon_DohaAgreement2008_Engl.pdf (22.06.2013).
Doha Document for Peace 2011, http://unamid.unmissions.org/Portals/UNAMID/DDPD%20English.pdf (15.09.13).
Eritrea-Djibouti Agreement 2010 – Agreement between the State of Eritrea and the Republic of Djibouti, http://awate.com/eritrea-djibouti-mediation-agreement-3/ (26.09.2013).
Executive Document of the Agreement 2010, http://awate.com/eritrea-djibouti-mediation-agreement-3/ (26.09.2013).
Fromherz A. J. (2012), Qatar: A Modern History, Padstow.
Góralczyk W., Sawicki S. (2009) Prawo międzynarodowe publiczne w zarysie, Warszawa.
Hamidi A. (2009), Inscriptions of Violence in Northern Yemen: Haunting Histories, Unstable Moral
Spaces, „Middle Eastern Studies”, Vol. 45, No. 2.
International Donor Conference for Reconstruction and Development in Darfur, http://www.darfurconference.com/Introduction (2.12.2013).
Kamrava M. (2011), Mediation and Qatari Foreign Policy, „Middle East Journal”, Vol. 65, No. 4.
Karta Narodów Zjednoczonych, San Francisco 1945 (1947), Dz. U., Nr 23, poz. 90.
Karzai in Doha: Qatar dominates role of peace mediator, „Middle East Online”, http://www.middle-east-online.com/english/?id=57824 (2.12.2013).
Khatib L. (2013), Qatar’s foreign policy: the limits of pragmatism, „International Affairs”, Vol. 89, No. 2.
Kleiboer M. (1996), Understanding Success and Failure of International Mediation, „The Journal of Conflict Resolution”, Vol. 40, No. 2.
Knio K. (2008), Is Political Stability Sustainable in Post-‘Cedar Revolution’ Lebanon?, „Mediterranean Politics”, Vol. 13, No. 3.
Lebanon-Constitution, http://www.servat.unibe.ch/icl/le00000_.html (26.09.2013).
Madeyska D. (2008), Historia wspó³czesna oewiata arabskiego, Warszawa.
Maritime Delimitation and Territorial Questions between Qatar and Bahrain. Merits. Judgment of 16 March 2001 (2001), I.C.J. Reports.
Ożarowski R. (2010), Szyicka rebelia w Jemenie (2004–2010) i jej implikacje dla regionu Bliskiego Wschodu, „Bliski Wschód: społeczeństwa – polityka – tradycje”, nr 7.
Peterson J. E. (2006), The al-Huthi Conflict in Yemen, „Arabian Peninsula Background Note”, No. ABPN-006.
Qatar to deploy troops between Djibouti and Eritrea, http://somalilandpress.com/qatar-to-deploy-troops-between-djibouti-and-eritrea-16208 (2.12.2013).
Qatar to mediate between Djibouti and Eritrea on border dispute (2010), „Sudan Tribune”, 9.06.2010, http://www.sudantribune.com/spip.php?article35327 (12.02.2014).
Rabi U. (2009), Qatar’s Relations with Israel: Challenging Arab and Gulf Norms, „Middle East Journal”, Vol. 63, No. 3.
Roberts D. B. (2009), Katar – w poszukiwaniu bezpieczeństwa, w: Państwo Katar: Gospodarka – Polityka – Kultura, (red.) K. Górak-Sosnowska, R. Czulda, Łódź.
Ryan C. (2012), The New Arab Cold War and the Struggle for Syria, „Middle East Report”, Vol. 42, http://www.merip.org/mer/mer262/new-arab-cold-war-struggle-syria (26.09.2013).
Salih K. O. (2008), The Internationalization of the Communal Conflict in Darfur and its Regional and Domestic Ramifications: 2001–2007, „Arab Studies Quarterly”, Vol. 30, No. 3.
Salmoni B. A., Loidolt B.,Wells M. (2010), Regime and Periphery in Norhern Yemen, The Huthi Phenomenon, RAND, National Defence Research Institute, http://www.rand.or/content/dam/rand/pubs/monographs/2010/RAND_MG962.pdf (26.09.2013).
ShieldsV. E. (2008), Political Reform in Lebanon: Has the Cedar Revolution Failed?, „The Journal of Legislative Studies”, Vol. 14, No. 4.
Thousands attend Gemayel funeral (2006), http://www.aljazeera.com/news/middleeast/2006/11/2008525142412197895.html (15.06.13).
Turek P. W. (2008), Dziwny sojusz Michela ‘Auna z Hezbollahem i Amalem, „Między Wschodem a Zachodem. Łódzkie Studia Wschodoznawcze”, tom I.
Wiegand K. E. (2012), Bahrain, Qatar, and the Hawar Islands: Resolution of a Gulf Territorial Dispute, „Middle East Journal”, Vol. 66, No. 1.
Wright S. (2009), Polityka zagraniczna Kataru: geopolityka i filary strategiczne, w: Państwo Katar: Gospodarka – Polityka – Kultura, (red.) K. Górak-Sosnowska, R. Czulda, Łódź.
Licencja
Teksty opublikowane na łamach czasopisma "Przegląd Strategiczny" i udostępniane w formacie PDF objęte są licencją CC BY 4.0 (Creative Commons - Uznanie autorstwa). Kopiowanie i rozpowszechnianie dozwolone jest pod warunkiem uznania autorstwa.