Abstrakt
Przedmiotem artykułu jest chrzest i nadanie imienia w kontekście dualizmu sacrum – profanum. Autorka ukazuje walkę władz komunistycznych z Kościołem, spychanie religii na margines i laicyzowanie Polaków i Słowaków poprzez działania o charakterze administracyjnym. Zarówno w Polsce, jak i na Słowacji miały one na celu odciągnięcie wiernych od uroczystości religijnych i przyjmowania sakramentów świętych poprzez przejęcie przez administrację państwową organizacji świeckich obrzędów. W artykule został przedstawiony scenariusz i oprawa dedykacji (uvítanie detí do života) w czasach komunistycznych. Następnie autorka prezentuje stan obecny w obu krajach. Zwraca uwagę, że po upadku komunizmu współcześnie w polskich urzędach nie organizuje się tej uroczystości w przeciwieństwie do Słowacji, gdzie przetrwała i funkcjonuje w społeczeństwie słowackim. W tekście został zawarty opis współczesnej ceremonii uvítanie detí do života, która niewiele różni się od tej z czasów komunistycznych. Podkreśla się, że z kolei w Polsce pojawiają się uroczystości alternatywne dla chrztu, wzorowane na zachodnich zwyczajach – naming party, które budzą zainteresowanie pewnych grup.
Bibliografia
(www 1) http://kobieta.onet.pl/dziecko/naming-party-alternatywa-dla-chrzcin/vszkx [dostęp: 7.01.2016].
(www 2) http://nasabystrica.sme.sk/c/6445070/mesto-sa-vratilo-k-uvitaniam-deti-do-zivota.html#ixzz4DEsQv2sv [dostęp: 7.01.2016].
(www 3) http://nowahistoria.interia.pl/historia-na-fotografii/swieckie-obrzedy-w-prl-zdjecie, iId,1505705,iAId,120047 [dostęp: 7.01.2016].
(www 4) https://www.modrykonik.sk/forum/rodinne-slavnosti/ako-prebieha-uvitanie-do-zivota-na-matrike/ [dostęp: 7.01.2016].
(www 5) https://www.postoj.sk/8476/ako-rodicia-obchadzali-system-ked-chcel-stat-prerobit-deti [dostęp: 7.01.2016].
Caillois R., 1995, Człowiek i sacrum, tłum. A. Tatarkiewicz, E. Burska, Kraków.
Dudek A., Gryz R., 2003, Komuniści i Kościół w Polsce (1945–1989), Kraków.
Kłoczkowski J., 2003, Sacrum, w: Religia. Encyklopedia PWN, red. T. Gadacz, B. Milerski, Warszawa, s. 24.
Marek Ł., 2008, Życie codzienne katolika w PRL, część 5: Przez Morze Czerwone. Kościół w Polsce pod rządami komunistów, Warszawa.
Marek Ł., Bortlik-Dźwierzyńska M., 2015, Za Marksem bez Boga. Laicyzacja życia społecznego w Polsce w latach 1945–1989, Katowice.
Nowak A., 2011, Czas walki z Bogiem. Kościół na straży polskiej wolności, t. 4, Kraków.
Osęka P., 2016, Osęka P., 2016, Państwowy chrzest, „Newsweek Plus”, nr 5, http://www.newsweek.pl/plus/historia/peryskop/cywilny-chrzest-dla-kogo-wymyslano-swieckie-odpowiedniki-koscielnych-rytualow-,artykuly,384134,1,z.html [dostęp: 7.01.2016].
Przybylska L., 2014, Sakralizacja przestrzeni publicznych w Polsce, Gdańsk.
Semik T., 2015, Władze PRL do chrztu Polski się nie przyznały. Polski Ludowej walka z religią, „Dziennik Zachodni“ 30.05.2015, http://www.dziennikzachodni.pl/artykul/3882007,wladze-prl-do-chrztu-polski-sie-nie-przyznaly-polski-ludowej-walka-z-religia historia-dz,id,t.html [dostęp: 7.01.2016].
Świątkiewicz W., 2016, Zamiast chrztu?, „Idziemy” nr 2 (536), http://idziemy.pl/polityka/zamiast-chrztu-/ [dostęp: 7.01.2016].
Licencja
Autorzy
Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie Poznańskie Spotkania Językoznawcze są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC.
Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie Poznańskie Spotkania Językoznawcze udzielają Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalą na użycie sublicencji Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0).
Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.
Użytkownicy
Zainteresowani użytkownicy internetu uprawnieni są do korzystania z utworów opublikowanych od 2015 r. w Poznańskich Spotkaniach Językoznawczych pod następującymi warunkami:
- uznanie autorstwa - obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem, informacji, o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, DOI) oraz samej licencji;
- bez tworzenia utworów zależnych - utwór musi być zachowany w oryginalnej postaci, nie można bez zgody twórcy rozpowszechniać np. tłumaczeń, opracowań.
Do wszystkich tekstów opublikowanych przed 2015 r. prawa autorskie są zastrzeżone.
Inne
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).