Współczesna grzeczność językowa w świadomości poznańskich kleryków
PDF

Słowa kluczowe

grzeczność językowa
zmiany w komunikacji
kultura komunikacji

Jak cytować

Piotrowicz, A., & Witaszek-Samborska, M. (2018). Współczesna grzeczność językowa w świadomości poznańskich kleryków. Poznańskie Spotkania Językoznawcze, (33), 77–90. https://doi.org/10.14746/psj.2017.33.7

Abstrakt

Na podstawie badania ankietowego przeprowadzonego w grupie 100 kleryków z dwu poznańskich seminariów Autorki artykułu próbują zrekonstruować świadomość językową młodych osób duchownych w zakresie grzecznościowych zwyczajów językowych. Z odpowiedzi wynika, że zdecydowana większość kleryków postrzega grzeczność językową jako działanie nastawione na interpretację (tak indywidualną, jak i społeczną), dobrze rozumie jej wagę w komunikacji, za rażące uważa zarówno brak grzeczności, jak i grzeczność przesadną, sztuczną. Niektórzy ankietowani używają przy tym leksyki związanej z religią (np. bliźni, brat, chrześcijański), wskazują też swego rodzaju przymus grzecznościowy – konieczność respektowania zasad poprawności politycznej. Klerycy dostrzegają różnice między grzecznością językową w swoich kontaktach z rówieśnikami a z osobami starszymi zwłaszcza w większym dystansie w stosunku do starszych. Poza wiekiem uwzględniają oni, choć rzadziej, zależność od środowiska, wychowania, poziomu dojrzałości.

https://doi.org/10.14746/psj.2017.33.7
PDF

Bibliografia

Goffman E., 2000, Człowiek w teatrze życia codziennego (The Presentation of Self in Everyday Life, 1959), opracował i słowem wstępnym poprzedził J. Szacki, przeł. H. Danter- Śpiewak i P. Śpiewak, Warszawa.

Marcjanik M., 2007, Grzeczność w komunikacji językowej, Warszawa.

Ożóg K., 2007, Uwagi o współczesnej polskiej grzeczności językowej, w: K. Ożóg, Polszczyzna przełomu XX i XXI wieku. Wybrane zagadnienia, Rzeszów, s. 77–88.

Piotrowicz A., Witaszek-Samborska M., 2014a, Grzeczność językowa w świadomości studentów polonistyki, w: Grzeczność nie jest nauką łatwą ani małą. Język, działanie, kultura, red. J. Bloch, D. Lewandowska-Jaros, R. Pawelec, Warszawa, s. 269–277.

Piotrowicz A., Witaszek-Samborska M., 2014b, Międzypokoleniowe różnice w grzeczności językowej w opinii studentów polonistyki, „Słowo. Studia językoznawcze”, nr 5, s. 192–200.

Piotrowicz A., Witaszek-Samborska M., 2015a, Co razi studentów polonistyki w językowych zachowaniach grzecznościowych Polaków?, „Roczniki Humanistyczne”, z. 6, s. 181–192.

Piotrowicz A., Witaszek-Samborska M., 2015b, Co sądzą poznańscy klerycy o językowych zachowaniach grzecznościowych swojego środowiska i wobec niego?, w: Język. Religia.

Tożsamość, t. 11: Język tożsamości, red. G. Cyran, E. Skorupska-Raczyńska, Gorzów Wielkopolski, s. 123–134.