Językiem filmu o antropologii żałoby. Przypadek 33 scen z życia Małgorzaty Szumowskiej
Main Article Content
Abstrakt
33 sceny z życia to film autobiograficzny Małgorzaty Szumowskiej (2008), inspirowany prawdziwymi wydarzeniami z jej życia – niemal jednoczesną śmiercią matki (pisarki Doroty Terakowskiej) i ojca (dokumentalisty Macieja Szumowskiego). Poprzedził go film dokumentalny A czego tu się bać? (2006), który ukazał stosunek społeczności wiejskiej do problemu śmierci i zmarłych. W filmie 33 sceny z życia przedstawiono inny rodzaj doświadczania śmierci i żałoby. Była to wersja miejska i ateistyczna, kpina z rytuałów związanych ze śmiercią (namaszczenia chorych i pogrzebu). Ich rozbieżność określa nie tylko ateistyczny charakter religijnych rytuałów, ale także, co najważniejsze, język. W 33 scenach posługiwano się idiolektami przedstawicieli krakowskiej inteligencji, z licznymi wulgaryzmami, podczas gdy w filmie dokumentalnym A czego tu się bać? – dialektem wiejskim z odniesieniami do języka religijnego. Celem prezentowanego artykułu jest analiza języka filmu i języka w filmie.
Downloads
Article Details
Autorzy
Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie Poznańskie Spotkania Językoznawcze są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC.
Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie Poznańskie Spotkania Językoznawcze udzielają Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalą na użycie sublicencji Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0).
Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.
Użytkownicy
Zainteresowani użytkownicy internetu uprawnieni są do korzystania z utworów opublikowanych od 2015 r. w Poznańskich Spotkaniach Językoznawczych pod następującymi warunkami:
- uznanie autorstwa - obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem, informacji, o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, DOI) oraz samej licencji;
- bez tworzenia utworów zależnych - utwór musi być zachowany w oryginalnej postaci, nie można bez zgody twórcy rozpowszechniać np. tłumaczeń, opracowań.
Do wszystkich tekstów opublikowanych przed 2015 r. prawa autorskie są zastrzeżone.
Inne
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).
Bibliografia
- Trzydzieści trzy chwile z życia, 2007, rozm. z M. Szumowską przepr. T. Sobolewski, „Gazeta Wyborcza” nr 134 z 11.06.2007, s. 14.
- Trzydzieści trzy sceny z życia, 2008, reż. M. Szumowska.
- A czego tu się bać?, reż. M. Szumowska (2006).
- Adamiak E., 2011, Communio sanctorum. Zarys ekumenicznie zorientowanej dogmatycznej teologii świętych obcowania, Poznań.
- Ariès Ph., 1982, Człowiek i śmierć, przeł. E. Bąkowska, Warszawa 1982.
- Ariès Ph., 1993, Śmierć odwrócona, przeł. J.M. Godzimirski, w: Antropologia śmierci.
- Myśl francuska, red. S. Cichowicz, J.M. Godzimirski, Warszawa, s. 227–282.
- Bataille G., 1998, Doświadczenie wewnętrzne, przeł. O. Hedemann, Warszawa.
- Bataille G., 2007, Erotyzm, przeł. M. Ochab, Gdańsk.
- Bielecki R. OP, 2008, Na własny temat, „W Drodze”, nr 12, s. 111–115.
- Grodź I., 2008, Zaszyfrowane w obrazie. O filmach Wojciecha Jerzego Hasa, Gdańsk.
- Grzegorczyk J., 2006, Niebo dla akrobaty. Opowiadania, Kraków.
- Iwasiów I., 2013, Umarł mi. Notatnik żałoby, Wołowiec.
- Kaczmarek A., 2012, Między naturą i kulturą. O doświadczeniu śmierci w filmie „Wit”, „Prace Kulturoznawcze”, t. XIV, Wrocław, s. 153–161.
- Maron M., 2010, Dramat czasu i wyobraźni. Filmy Wojciecha J. Hasa, Kraków.
- Matuszewski K., Wstęp, w: G. Bataille, 1998, Doświadczenie wewnętrzne, przeł. O. Hedemann, Warszawa.
- Nowak K.T., 2005, Moja mama czarownica. O Dorocie Terakowskiej, Kraków.
- Nycz R., 2012, Poetyka doświadczenia. Teoria – nowoczesność – literatura, Warszawa.
- Sobolewski T., 2007, Umarł i żyje, „Gazeta Wyborcza”, nr 81 z 5.04.2007, s. 17.
- Stefański J., 2000, Sakrament chorych w dziejach i życiu Kościoła, Gniezno.
- Szczepański T., 2007, Zwierciadło Bergmana, Gdańsk.
- Szumowska M., 2007, Śmierć jak należy, „Gazeta na Święta”, dodatek do „Gazety Wyborczej” nr 83 z 7–9.04.2007, s. 15.
- Szumowska M., 2012, Kino to szkoła przetrwania, rozm. A. Wiśniewska, Warszawa, s. 191–192.
- Szumowska M., Lebecka M., 2008, Prawie psychodrama, „Kino”, nr 9, s. 16–18.
- Szumowska M., Oleszczyk M., To nie jest film o mnie, „Tygodnik Powszechny” 2008 nr 39, s. 37.
- Szyma T., 2006, Życiorys złożony z przerw, „Kino”, nr 9, s. 86–87.
- Tischner J., 1992, Świat ludzkiej nadziei. Wybór szkiców filozoficznych 1975–1966, Kraków.
- Wachowski J., 2011, Performans, Gdańsk.
- Wajda A., 2009, Jak spotyka się dojrzałość z młodością, jak się z nią mija, w: Tatarak.
- Pożegnanie miłości, red. K. Szajowskiej, Warszawa 2009, s. 3–18.
- Wojciechowski P., 2008, Obiektyw jak okruch lustra, „Kino”, nr 12, s. 55.