Kolokacje w tekstach prawnych – problemy proceduralne

Article Sidebar

PDF
Opublikowane: lip 1, 2017
DOI: https://doi.org/10.14746/psj.2016.31.9
Słowa kluczowe:
język specjalistyczny, tekst prawny, kolokacja, analiza automatyczna.

Main Article Content

Małgorzata Gębka-Wolak
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, Wydział Filologiczny
Andrzej Moroz
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, Wydział Filologiczny

Abstrakt

Artykuł wpisuje się w krąg badań, których celem jest przedstawienie ograniczeń w budowaniu konstrukcji składniowych w tekstach prawnych. Za jeden z przejawów tych ograniczeń uznaje się swoistą łączliwość leksykalną, opisywaną za pomocą pojęcia kolokacji. Kolokacją nazywa się wyrażenie składające się z komponentów, których współwystępowanie jest motywowane leksykalnymi ograniczeniami ich łączliwości. Celem poniższego opracowania jest objaśnienie wstępnej, częś- ciowo zautomatyzowanej procedury rozpoznawania kolokacji w podkorpusie tekstów prawnych z dziedziny prawa karnego.

Downloads

Download data is not yet available.

Article Details

Jak cytować
Gębka-Wolak, M., & Moroz, A. (2017). Kolokacje w tekstach prawnych – problemy proceduralne. Poznańskie Spotkania Językoznawcze, (31), 113–125. https://doi.org/10.14746/psj.2016.31.9
Numer
Nr 31 (2016): Kultura komunikacji językowej 4. Kultura komunikacji w językach słowiańskich – co nas łączy, co różni, co dziwi
Dział
Artykuły naukowe

Autorzy

Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie Poznańskie Spotkania Językoznawcze są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC.

Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie Poznańskie Spotkania Językoznawcze udzielają Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalą na użycie sublicencji Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0).

Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.

Użytkownicy

Zainteresowani użytkownicy internetu uprawnieni są do korzystania z utworów opublikowanych od 2015 r. w Poznańskich Spotkaniach Językoznawczych pod następującymi warunkami:

  • uznanie autorstwa - obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem, informacji, o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, DOI) oraz samej licencji;
  • bez tworzenia utworów zależnych - utwór musi być zachowany w  oryginalnej postaci, nie można bez zgody twórcy rozpowszechniać np. tłumaczeń, opracowań.

Do wszystkich tekstów opublikowanych przed 2015 r. prawa autorskie są zastrzeżone.

Inne

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).

Biogramy autorów

Małgorzata Gębka-Wolak, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, Wydział Filologiczny

dr hab., zatrudniona w Zakładzie Współczesnego Języka Polskiego Instytutu Języka Polskiego Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Specjalizacja: współczesny język polski, zainteresowania naukowe: składnia i morfologia, język współczesnych tekstów prawnych, zagadnienia gramatyczne w nauczaniu języka polskiego jako obcego. Autorka książek: Związki linearne między składnikami grupy nominalnej we współczesnym języku polskim (2000) i Pozycje składniowe frazy bezokolicznikowej we współczesnym zdaniu polskim (2011).

Andrzej Moroz, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, Wydział Filologiczny

dr hab., zatrudniony w Zakładzie Współczesnego Języka Polskiego Instytutu Języka Polskiego Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Specjalizacja: współczesny język polski, zainteresowania naukowe: składnia, język współczesnych tekstów prawnych. Autor książek: Strukturalna charakterystyka konstrukcji składniowych zawierających składnik zerowy (2002) i Parenteza ze składnikiem czasownikowym we współczesnym języku polskim (2010).

Bibliografia

  1. Апресян Ю.Д., 2006, Типы соответствия семантических и синтаксических актантов, w: Проблемы типологии и общей лингвистики, red. В.С. Храковский, С.Ю. Дмитренко, И.М. Заика, Санкт-Петербург, s. 15–27.
  2. Choduń A., 2004, Język prawny a język potoczny, w: Język – prawo – społeczeństwo, red. E. Malinowska, Opole, s. 77–86.
  3. Choduń A., 2006, Norma językowa a dyrektywy redagowania tekstów aktów prawnych, w: Konwencjonalne i formalne aspekty prawa, red. S. Czepita, Szczecin, s. 47–53.
  4. Choduń A., 2009, Uwagi o komunikatywności tekstów aktów prawnych, w: Prawo i język, red. A. Mróz, A. Niewiadomski, M. Pawelec, Warszawa, s. 7–13.
  5. Gębka-Wolak M., 2014, Wstępne uwagi o normie składniowej aktów prawnych, „Poznań-skie Spotkania Językoznawcze”, t. 28, s. 25–37, DOI: 10.14746/psj.2014.28.2.
  6. Gizbert-Studnicki T., 2009, Postulat jasności i zrozumiałości tekstów prawnych a dostęp do prawa, w: Prawo i język, red. A. Mróz, A. Niewiadomski, M. Pawelec, Warszawa, s. 9–18.
  7. Grzelak J., 2010, Polski język prawa – w perspektywie glottodydaktycznej, https://repozytorium.amu.edu.pl/jspui/bitstream/10593/352/1/Grzelak.pdf [dostęp: 25.09.2015].
  8. Jadacka H., 2010, Dlaczego nie wszyscy mogą rozumieć teksty prawne, w: Prawo, język, etyka, red. A. Mróz, A. Niewiadomski, M. Pawelec, Warszawa, s. 27–30.
  9. Karolak S., 1984, Składnia wyrażeń predykatywnych, w: Gramatyka współczesnego języka polskiego. Składnia, red. Z. Topolińska, Warszawa, s. 11–211.
  10. Kącka-Rodak M., Wichrowska W., 2011, Poprawność językowa aktów normatywnych – rola redaktora językowego w procesie legislacyjnym, w: Prawo, język, media, red. A. Mróz, A. Niewiadomski, M. Pawelec, Warszawa, s. 131–138.
  11. L’Homme M.-L., 2005, Sur la notion de ‘terme’, „Meta : journal des traducteursˮ, t. 50, nr 4, s. 1112–1132, DOI: 10.7202/012064ar.
  12. Łapa R., 2008, Znaczenia gramatyczne znominalizowanych grup imiennych we współczesnych tekstach prawnych, „Język Polski”, LXXXVIII, z. 4–5, s. 280–288.
  13. Malinowski A., 2006, Polski język prawny. Wybrane zagadnienia, Warszawa.
  14. Moroz A., 2014a, Granice błędu – norma językowa a teksty prawne, „Poznańskie Spotkania Językoznawcze”, t. 28, s. 93–107, DOI: 10.14746/psj.2014.28.2.
  15. Moroz A., 2014b, Lingwistyczne sposoby kształtowania kulturowego dystansu władzy na przykładzie tekstów prawnych, w: Kulturowe konteksty języka, red. E. Pajewska, Szczecin, s. 211–221.
  16. Petzel J., 2011, Status lingwistyczny języka prawnego, w: Prawo, język, media, red. A. Mróz, A. Niewiadomski, M. Pawelec, Warszawa, s. 153–165.
  17. Preshov K., 2013, Les collocations dans le discours juridique russe, „Travaux de Slavistiqueˮ, t. 25, s. 175–186.
  18. Przepiórkowski A., Bańko M., Górski R.L., Lewandowska-Tomaszczyk B. (red.), 2012, Narodowy Korpus Języka Polskiego, Warszawa.
  19. Saloni Z., Świdziński M., 2007, Składnia współczesnego języka polskiego, Warszawa.
  20. Seretan V., 2011, Syntax-Based Collacation Extraction, London.
  21. Zaron Z., 2009, Problemy składni funkcjonalnej, Warszawa.
  22. Zieliński M., 1999, Języki prawne i prawnicze, w: Polszczyzna 2000.
  24. Orędzie o stanie języka na przełomie tysiącleci, red. W. Pisarek, Kraków, s. 50–74.
  25. Zieliński M., 2004, Język prawny, język administracyjny, język urzędowy, w: Język – Prawo – Społeczeństwo, red. E. Malinowska, Opole, s. 9–18.
  26. Zieliński M., 2011, Mitów o myśleniu o wykładni prawa ciąg dalszy, w: Prawo, język, media, red. A. Mróz, A. Niewiadomski, M. Pawelec, Warszawa, s. 117–126.