Abstrakt
W artykule została poddana analizie związana z życiem monastycznym leksyka pierwszego przekładu Paterykonu S. Kossowa (1635 r.). Wydzielone trzy duże kręgi semantyczne: 1. Budownictwo sakralne, 2. Życie zakonne, 3. Życie duchowe, zostały podzielone na szczegółowe pola, a ich leksyka skonfrontowana z odnośnymi dla epoki opracowaniami i leksykonami. W ten sposób ujawniono nieznane dotychczas XVII-wieczne polskie słownictwo prawosławne, przybliżono realia życia i strukturę monasteru kijowskiego, a także wskazano sposoby udostępniania leksyki konfesyjnej czytelnikom innego języka i wyznania.
Bibliografia
Джерело
[PK] S. Kossow, Paterikon abo żywoty ss. Oycow pieczarſkich…, Kijów 1635 (перше видання: Biblioteka Śląska w Katowicach, nr 220218 I).
Бібліографічний список
Domitrak Y., 2016, Słownictwo kościelno-religijne w XVII-wiecznej polszczyźnie Joannicjusza Galatowskiego, „Prace Filologiczne”, s. 91–114.
Dylągowa H., 1994, Unia brzeska – pojednanie czy podział?, w: Unia brzeska. Geneza, dzieje i konsekwencje w kulturze narodów słowiańskich, red. R. Łużny, F. Ziejka, A. Kępiński, Kraków, s. 45–53.
Karpluk M., 1996, Z polsko-ruskich związków językowych. Słownictwo cerkiewne w polszczyźnie XVI wieku, Warszawa.
Karpluk M., 2010, Z prawosławnego słownictwa ruskiego w polszczyźnie XVI wieku, w: tejże, Staropolskie studia językoznawcze, Kraków, s. 227–233.
Klimek J., 2013, Jana Herbiniusa uwagi o Słowianach i ich języku, w: Cum reverentia, gratia, amicitia… Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Bogdanowi Walczakowi, red. J. Migdał, A. Piotrowska-Wojaczyk, t. 2, Poznań, s. 63–76.
Klimek-Grądzka J., 2015, Definiowanie pojęć religijnych w „Lithosie” Piotra Mohyły, w: Ватрослав Ягич і проблеми слов’янознавства, Kiev, s. 91–101.
Knapiusz G., 1643, Thesaurus Polonolatinogræcus, t. 1, Kraków, http://www.mimuw.edu.pl/polszczyzna/Knapski/Knapski_DjVu/t1kk.html [dostęp: 5.11.2017].
Leszczyński Z., Religijne słownictwo i frazeologia w Kronice mohylowskiej z 1747 roku, 1998, w: Czterechsetlecie unii brzeskiej. Zagadnienia języka religijnego, red. Z. Leszczyński, Lublin, s. 83–98.
Minikowska T., 1980, Wyrazy ukraińskie w polszczyźnie literackiej XVI w., Warszawa.
Nodzyńska L., 1989, O pierwszym polskim opracowaniu „Pateryku kijowsko-pieczerskiego”, w: Chrześcijański Wschód a kultura polska, red. R. Łużny, Lublin, s. 219–227.
Smykowska E., 2008, Liturgia prawosławna. Mały słownik, Warszawa.
Соболевский A.И., [1901–1902] 2005, Славяно-русская палеография, Москва.
SPXVI – Mayenowa M.R., Pepłowski F., Mrowcewicz K. (red.), 1956–2012, Słownik polszczyzny XVI wieku, t. 1–36, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk.
ESJP – Elektroniczny słownik języka polskiego XVII i XVIII w., M. Bańko i in. (red.), www.sxvii.pl [dostęp: 5.11.2017].
Witkowski W., 2000, Dzieje przenikania terminologii religijnej Kościoła bizantyjskiego do języka polskiego, tudzież terminologii Kościoła rzymskiego do języka ukraińskiego, w: Polska-Ukraina. 1000 lat sąsiedztwa, t. 5. Miejsce i rola kościoła grekokatolickiego w kościele powszechnym, red. Stanisław Stępień, Przemyśl, http://www.pwin.webfabryka.pl/Publikacje/pol_ukr5.html [dostęp: 5.11.2017].
Wysocka D., 2005, O tradycji postrzyżyn na Wschodzie i Zachodzie, „Przegląd Prawosławny” 11, s. 24–26.
Licencja
Autorzy
Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie Poznańskie Spotkania Językoznawcze są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC.
Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie Poznańskie Spotkania Językoznawcze udzielają Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalą na użycie sublicencji Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0).
Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.
Użytkownicy
Zainteresowani użytkownicy internetu uprawnieni są do korzystania z utworów opublikowanych od 2015 r. w Poznańskich Spotkaniach Językoznawczych pod następującymi warunkami:
- uznanie autorstwa - obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem, informacji, o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, DOI) oraz samej licencji;
- bez tworzenia utworów zależnych - utwór musi być zachowany w oryginalnej postaci, nie można bez zgody twórcy rozpowszechniać np. tłumaczeń, opracowań.
Do wszystkich tekstów opublikowanych przed 2015 r. prawa autorskie są zastrzeżone.
Inne
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).