Abstract
The article describes the linguistic image of death presented in the book by Jan Grzegorczyk Niebo dla akrobaty. The image of death described is in line with its perception in Christianity. Jan Grzegorczyk describes death as a way, passage from life in the earth to life after earthly life that is an inseparable element of human life. The author uses different linguistic ways of describing death and talking about it. Among them there are: metaphors, metonymies, euphemisms and different ways of expressing the taboo in language. Grzegorczyk also presents an evaluation of death that depends on the observer or the dying person. This transcendental way of perceiving death reveals its positive meaning. Jan Grzegorczyk also highlights the difference between the understanding of death today, and the Christian vision of it. Death is not only the decay of the human body, but also it is the moment of passage to God, it is a transcendental experience that places everybody in front of the sacrum.References
(www 1) http://swk.pl/feniks/laureaci/2007/ [dostęp: 03.09.2017].
(www 2) Gorzowski Internetowy Informator Kulturalny http://giik.pl/o_instytucji/176/o_szymonie_gietym.html [dostęp: 17.03.2018].
Ariès P., 1992, Człowiek i śmierć, Warszawa.
Baczak J., 1995, Zapiski z nocnych dyżurów, Kraków.
Barański J., 1999, Udział zmysłów w doznaniu śmierci. Wzrok, dotyk i węch 1493 do 1823, w: Problemy współczesnej tanatologii, red. J. Kolbuszewski, Wrocław 1999, s. 119–130.
Kopaliński W., 2006, Słownik symboli, Warszawa.
Bielik-Robson A., 1997, Nieukończona praca żałoby – o rzekomym tabu śmierci w kulturze Zachodu, „Czas Kultury”, nr 2, s. 16–17.
Borkowski I., 2007, Śmierć i jej wartość w mediatyzowanym świecie, w: Antynomie wartości.
Problematyka aksjologiczna w językoznawstwie, red. A. Oskiera, Łódź, s. 303–307.
Bortkiewicz P., 2000, Tanatologia. Zarys problematyki moralnej, Poznań.
du Boulay S., Rankin M., 2009, Okno nadziei. Cicely Saunders – założycielka ruchu hospicyjnego, przeł. I. Sumera, Kraków.
Brehant J., 1980, Thanatos. Chory i lekarz w obliczu śmierci, Warszawa, s. 19–21.
Czapliński P., 2001, Mikrologi ze śmiercią. Motywy tanatyczne we współczesnej literaturze polskiej, Poznań.
Emmanuel-Schmitt E., 2007, Oskar i pani Róża, Kraków.
Engelking A., 1984, Istota i ewolucja eufemizmów (na przykładzie zastępczych określeń śmierci), „Przegląd Humanistyczny” 1984, nr 4, s. 115–129.
Grzegorczyk J., 2007, Niebo dla akrobaty, Kraków.
Herej-Szymańska K., 2002, Językowy obraz umierania w Biblii, w: Problemy współczesnej tanatologii. Medycyna – Antropologia kultury – Humanistyka, t. VI, red. J. Kolbuszewski, Wrocław, s. 407–420.
Herej-Szymańska K., 2005, Atrybuty śmierci we współczesnych przekładach Biblii, w: Problemy współczesnej tanatologii. Medycyna – Antropologia kultury – Humanistyka, t. IX, red. J. Kolbuszewski, Wrocław, s. 361–367.
Kalbarczyk A., 2004, Modernista w świecie „po”, „Akcent” nr 1–2, http://akcentpismo.pl/spis-tresci-numeru-1-22004/adam-kalbarczyk-modernista-w-swiecie-po/ [dostęp: 15.03.2018].
Krasowska-Marut A., 2002, Obrazy śmierci w pismach codziennych, w: Problemy współczesnej tanatologii. Medycyna – Antropologia kultury – Humanistyka, t. VI, red. J. Kolbuszewski, Wrocław, s. 399–406.
Kurowska J., 2010, Frazeologia śmierci. Porównanie sposobów mówienia o śmierci w języku polskim i hindi, Problemy współczesnej tanatologii. Medycyna – Antropologia kultury – Humanistyka, t. XIV, red. J. Kolbuszewski, s. 137–146.
Okupnik M., 2005, Madame Śmierć. Motywy tanatyczne w twórczości Krystyny Kofty, w: Problemy współczesnej tanatologii. Medycyna – Antropologia kultury – Humanistyka, t. IX, red. J. Kolbuszewski, Wrocław, s. 435–441.
Stasiuk A., 1998, Dwie sztuki (telewizyjne) o śmierci, Czarne.
Wysoczański W., 2002, Nagłówki prasowe z wyrazem śmierć. Analiza formalnoznaczeniowa, w: Problemy współczesnej tanatologii. Medycyna – Antropologia kultury – Humanistyka, t. VI, red. J. Kolbuszewski, Wrocław 2002, s. 419–431.
Wysoczański W., 2005, Post mortem – językowo-kulturowe zobrazowanie okoliczności pośmiertnych (I), w: Problemy współczesnej tanatologii. Medycyna – Antropologia kultury – Humanistyka, t. IX, red. J. Kolbuszewski, Wrocław, s. 351–367.
Wrześniewska-Pietrzak M., 2009, Kilka uwag o językowym obrazie życia i śmierci w poezji Karola Wojtyły, w: Jan Paweł II – wychowawca młodych, red. M. Rybka, Poznań, s. 179–194.
License
Autorzy
Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie Poznańskie Spotkania Językoznawcze są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC.
Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie Poznańskie Spotkania Językoznawcze udzielają Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalą na użycie sublicencji Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0).
Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.
Użytkownicy
Zainteresowani użytkownicy internetu uprawnieni są do korzystania z utworów opublikowanych od 2015 r. w Poznańskich Spotkaniach Językoznawczych pod następującymi warunkami:
- uznanie autorstwa - obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem, informacji, o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, DOI) oraz samej licencji;
- bez tworzenia utworów zależnych - utwór musi być zachowany w oryginalnej postaci, nie można bez zgody twórcy rozpowszechniać np. tłumaczeń, opracowań.
Do wszystkich tekstów opublikowanych przed 2015 r. prawa autorskie są zastrzeżone.
Inne
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).