Keywords
conceptual and lexical fields
linguistic image of the world
idiolectal vision of the world
How to Cite
Abstract
An analysis of the linguistic image of wolność (freedom) in the writing of Fr. Franciszek Blachnicki, the founder of the “Light-Life” movement, has revealed several important features of the image. It is characterized by a large number of lexemes referring to the conceptual and lexical field of wolność (freedom) and niewola (slavery). Various types of semantic relations can be identified within these two fields, but pairs of opposing lexes: wolny (free) – niewolnik (slave), wyzwolenie (liberation) – zniewolenie enslavement), wolność (freedom) – swawola (playfulness) prevail. In the image of freedom by Fr. F. Blachnicki, positive definitions definitely outnumber the negative ones. The author used softer terms to describe the ill-conceived use of wolność (freedom), e.g., instead of swawola (frolics) or samowola (arbitrariness), he mentioned pseudowolność (pseudo-freedom). He surrendered the metaphor of niewola (captivity), typical of the religious discourse, as a description of special devotion to God and people. In return, he proposed synonyms for zależność (dependence) and służba (service), in order to avoid the pejorative connotation of the word niewola (slavery) in clusters like niewola miłości (bondage of love).
References
Abramowicz M., 1993, Wolność, w: Nazwy wartości. Studia leksykalno-semantyczne I, red. J. Bartmiński, M. Mazurkiewicz-Brzozowska, Lublin, s. 147–155.
Antosiak A., 2003, Obraz wolności w czasopiśmie młodzieżowym „Bravo Girl!”, w: Język w kręgu wartości. Studia semantyczne, red. J. Bartmiński, Lublin, s. 361–381.
Bajerowa I., 1988, Kilka problemów stylistyczno-leksykalnych współczesnego polskiego języka religijnego, w: O języku religijnym. Zagadnienia wybrane, red. M. Karpluk, J. Sambor, Lublin, s. 21–44.
Bartmiński J., 1990, Punkt widzenia, perspektywa, językowy obraz świata, w: Językowy obraz świata, red. J. Bartmiński, Lublin, s. 103–120.
Bugajski M., Wojciechowska A., 1996, Teoria językowego obrazu świata w badaniu idiolektu pisarza, „Poradnik Językowy”, nr 3, s. 17–25.
Grzegorczykowa R., 1990, Pojęcie językowego obrazu świata, w: Językowy obraz świata, red. J. Bartmiński, Lublin 1990, s. 39–46.
Grzegorczykowa R., 1993, „Pokora”, „pycha” i pojęcia pokrewne, w: Nazwy wartości. Studia leksykalno-semantyczne I, red. J. Bartmiński, M. Mazurkiewicz-Brzozowska, Lublin, s. 23–39.
Grzegorczykowa R., 1998, Profilowanie a inne pojęcia opisujące hierarchiczną strukturę znaczenia, w: Profilowanie w języku i w tekście, red. J. Bartmiński, R. Tokarski, Lublin, s. 9–17.
Kominek A., 2009, Metafory prawa moralnego w dyskursie religijno-etycznym. Studium lingwistyczno-kognitywne, Kielce.
Langacker R., 1995, Wykłady z gramatyki kognitywnej, Lublin.
Pisarek W., 2002, Polskie słowa sztandarowe i ich publiczność, Kraków.
Puzynina J., 1988, Konotacje leksykalne w interpretacji tekstu literackiego, w: Konotacja, red. J. Bartmiński, Lublin, s. 83–97.
Puzynina J., 1992, Język wartości, Warszawa.
Rybka M., Sławek J., Wrześniewska-Pietrzak M., 2009, O „nie-byciu-wolnym” – czyli rozumienie wolności w homiliach Jana Pawła II, w: Jan Paweł II. Odnowiciel Mowy
Polskiej, red. S. Mikołajczak, M. Wrześniewska-Pietrzak, Poznań, s. 207–217.
Skarżyński M., 1989, Mały słownik słowotwórczy języka polskiego dla cudzoziemców, Kraków.
Skowronek K., 2006, Między sacrum a profanum. Studium językoznawcze listów pasterskich Konferencji Episkopatu Polski (1945–2005), Kraków.
Tokarski R., 1993, Słownictwo jako interpretacja świata, w: Encyklopedia kultury polskiej XX w. Współczesny język polski, red. J. Bartmiński, wyd. I, Wrocław, s. 335–362.
Zaśko-Zielińska M., 2006, Profile pojęcia wolności w „Naszym Dzienniku”, „Rozprawy Komisji Językowej Wrocławskiego Towarzystwa Naukowego”, nr 33, Wrocław, s. 123–129.
License
Autorzy
Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie Poznańskie Spotkania Językoznawcze są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC.
Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie Poznańskie Spotkania Językoznawcze udzielają Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalą na użycie sublicencji Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0).
Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.
Użytkownicy
Zainteresowani użytkownicy internetu uprawnieni są do korzystania z utworów opublikowanych od 2015 r. w Poznańskich Spotkaniach Językoznawczych pod następującymi warunkami:
- uznanie autorstwa - obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem, informacji, o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, DOI) oraz samej licencji;
- bez tworzenia utworów zależnych - utwór musi być zachowany w oryginalnej postaci, nie można bez zgody twórcy rozpowszechniać np. tłumaczeń, opracowań.
Do wszystkich tekstów opublikowanych przed 2015 r. prawa autorskie są zastrzeżone.
Inne
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).