Abstract
Homeland is a multi-faceted, multi-level, abstract and concrete concept that includes space, places, home, people, their welfare and families. The homeland also also stands for a value. John Paul II spoke and wrote about homeland many times. The texts of his homilies and speeches given during his subsequent pilgrimages to Poland, published in a collection Pilgrimages to the Homeland 1979–1983–1987–1991–1995–1997–1999–2002. Speeches, homilies, Krakow 2006 are analyzed in this article. Antropocentrism is what draw special attention to Karol Wojtyła’s understanding of homeland. It is a concept that requires openness to other people, commitment, patriotism and responsibility. In the papal texts, the relationship between the fatherland and people in a specific geographical, social, historical, cultural, axiological and symbolic space assumes familial dependencies. Most often, the homeland is presented as a loving mother whom he loves, respects and to whom he is grateful. In John Paul II’s text, the homeland is primarily represented by people, compatriots whoare parts of a community despite their differences. Their homeland allows them to feel solidarity, enjoy the same origin, the same identity and the same emotions, attachment. They live according to certain ethical principles and values, co-creating a non-monolithic culture. They also share a sense of uniqueness of their country’s history and responsibility for its future. The homeland is also a great, spiritual and timeless value, transcendent, combining the sanctum and the sacrum. According to John Paul II, the homeland consists of only positive values, for which being Polish and God are absolutes.
References
Bartmiński J., 2002, Jak biegną drogi Ojczyzny, w: Z Karolem Wojtyłą myśląc Ojczyzna, red. W. Chudy, Lublin, s. 41–49.
Bartmiński J. (red.), 2006, Język, wartości, polityka. Zmiany rozumienia nazw wartości w okresie transformacji ustrojowej w Polsce. Raport z badań empirycznych, Lublin.
Bartmiński J. (red.), 1993, Pojęcie ojczyzny we współczesnych językach europejskich, Lublin.
Bartmiński J., Grzeszczak M., 2014, Jak rekonstruować kanon wartości narodowych i europejskich?, „Etnolingwistyka”, nr 26, s. 21–44.
Boryś W., 2005, Słownik etymologiczny języka polskiego, Kraków.
Chrząstowska B., Wysłouch S., 2000, Poetyka stosowana, Warszawa.
Czuba K., 1990, Ojczyzna w nauczaniu Jana Pawła II, Olsztyn.
Dunaj B., 2001, Słowniki współczesnego języka polskiego, t. 1–2, Kraków.
Fleischer M., 2003, Polska symbolika kolektywna, Wrocław.
Fleischer M., 2002, Stabilność polskiej symboliki kolektywnej, w: M. Fleischer, Konstrukcja rzeczywistości, Wrocław, http://www.fleischer.pl/text/symbolika_kolektywna.pdf [dostęp: 10.01.2018].
Grabowska M., 2013, Filozofia personalistyczna Karola Wojtyły a personologiczna perspektywa rozwoju, „Polityka i Społeczeństwo” 4 (11), s. 129–138.
Grzegorczykowa R., 2009, Rozumienie pojęcia odpowiedzialności w wypowiedziach Jana Pawła II skierowanych do młodzieży, w: Jan Paweł II Odnowiciel Mowy Polskiej, red. S. Mikołajczak, M. Wrześniewska-Pietrzak, Poznań, s. 199–207.
Jan Paweł II, 1996, Dar i Tajemnica. W pięćdziesiątą rocznicę moich święceń kapłańskich, Kraków.
Jan Paweł II, 1996, Nauczanie społeczne Kościoła integralną częścią jego misji, Rzym.
Jan Paweł II, 2005, Pamięć i tożsamość. Rozmowy na przełomie tysiącleci, Kraków.
Jan Paweł II, 2006, Pielgrzymki do Ojczyzny 1979–1983–1987–1991–1995–1997–1999– 2002. Przemówienia, homilie, Kraków.
Jan Paweł II, 2007, Przekroczyć próg nadziei, Warszawa.
Karolak I., 1993, Patriotyzm, w: Nazwy wartości. Studia leksykalno-semantyczne, red. J. Bartmiński, M. Mazurkiewicz-Brzozowska, Lublin, s. 157–176.
Kłoskowska A., 1981, Socjologia kultury, Warszawa.
Laskowska E., 2001, Wartościowanie w wypowiedziach Jana Pawła II, „Język Polski”, nr 1–2 (LXXXI), s. 20–23.
Legomska J., 2010, Państwo, naród, ojczyzna w dawnej polszczyźnie. Leksykalno-semantyczny opis pojęć, Katowice.
Lizak J., 2009, Ojczyzna – o sposobie definiowania pojęcia w nauczaniu Stefana Kardynała Wyszyńskiego i papieża Jana Pawła II, w: Język religijny dawniej i dziś, t. 5, red. P. Bortkiewicz, S. Mikołajczak, M. Rybka, Poznań, s. 47.
Osborne R., 2002, Megawords, Sage, Londyn.
Pisarek W., 2002, Polskie słowa sztandarowe i ich publiczność, Kraków.
Pisarek W., 1989, Inauguracja Okrągłego Stołu jako akt medialnej komunikacji politycznej, „Zeszyty Prasoznawcze”, nr 4, s. 29–48.
Rybka M., 2014, Kształtem jest MIŁOŚĆ. Obraz miłości w tekstach Jana Pawła II, Poznań.
Rybka M., Sławek J., Wrześniewska-Pietrzak M., 2011, „O właściwe używanie wolności” – rozumienie pojęcia „wolności” w homiliach Jana Pawła II wygłoszonych podczaspielgrzymek do Ojczyzny, w: Jan Paweł II w trosce o słowo i prawdę, red. S. Mikołajczak, M. Wrześniewska-Pietrzak, Poznań, s. 223–247.
Skrzypczak R., 2011, Personalizm Karola Wojtyły na tle myśli polskiej, „Warszawskie Studia Teologiczne” XXIV/1, s. 63–80.
Tokarski R., 1993, Słownictwo jako interpretacja świata, w: Współczesny język polski, red. J. Bartmiński, t. 2, Wrocław, s. 335–362.
Wierzbicka A., 2007, Słowa klucze. Różne języki – różne kultury, przeł. I. Duraj-Nowosielska, Warszawa.
Wierzbicki A., 2009, Papież, który żył Polską Jana Pawła II interpretacja polskości, „Ethos” 22 (3–4(87–88)), s. 128–144.
Wojtyła K., 1979, Myśląc Ojczyzna, w: Poezje i dramaty, Kraków.
Wojtyła K., 1969, Osoba i czyn, Kraków.
License
Autorzy
Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie Poznańskie Spotkania Językoznawcze są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC.
Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie Poznańskie Spotkania Językoznawcze udzielają Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalą na użycie sublicencji Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0).
Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.
Użytkownicy
Zainteresowani użytkownicy internetu uprawnieni są do korzystania z utworów opublikowanych od 2015 r. w Poznańskich Spotkaniach Językoznawczych pod następującymi warunkami:
- uznanie autorstwa - obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem, informacji, o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, DOI) oraz samej licencji;
- bez tworzenia utworów zależnych - utwór musi być zachowany w oryginalnej postaci, nie można bez zgody twórcy rozpowszechniać np. tłumaczeń, opracowań.
Do wszystkich tekstów opublikowanych przed 2015 r. prawa autorskie są zastrzeżone.
Inne
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).