Nazwy własne w przekładzie. Zarys problematyki
PDF

Słowa kluczowe

proper names
translation
chronology
adaptation
adideation
reinterpretation
transposition

Jak cytować

Wolnicz-Pawłowska, E. (2014). Nazwy własne w przekładzie. Zarys problematyki. Poznańskie Spotkania Językoznawcze, (27), 201–214. https://doi.org/10.14746/psj.2014.XXVII.17

Abstrakt

The article briefly presents the history of the absorption of foreign proper names by the Polish language. The introduction outlines the key properties that differentiate proper names from common names. Then the three chief periods in the history of Polish are presented, along with their typical, dominant ways of absorbing proper names. These periods coincide with the periodization proposed by Z. Klemensiewicz (Old-Polish, Middle-Polish, New-Polish periods). The author discusses finally the main modes of absorbing proper names: phonetic-morphologic adaptation (e.g. Piotr, Agnieszka, Szymbark), adideation and reinterpretation (e.g. Bakchus – Beczkoś), translation (e.g. Felix – Szczęsny, Parva – Mała), transposition (e.g. Milano, Trier, Inez). 

https://doi.org/10.14746/psj.2014.XXVII.17
PDF

Bibliografia

Bielski M., 1564, Kronika wszytkiego świata…, Kraków.

Biolik M. (red.), 1993, Onomastyka literacka, Olsztyn.

Biolik M., Duma J. (red.), 2011, Chrematonimia jako fenomen współczesności, Olsztyn.

Cienkowski W., 1992, Tajemnice imion własnych, Warszawa.

Cieślikowa A., 1980, Czy staropolski Żegota to Ignacy?, „Onomastica” XXV, s. 115–122.

Cieślikowa A., 1996, Jak „ocalić w tłumaczeniu” nazwy własne?, w: Między oryginałem a przekładem, t. II: Przekład, jego tworzenie się i wpływ, red. M. Filipowicz-Rudek i J. Konieczna-Twardzikowa, Kraków, s. 311–320.

Cieślikowa A., 1999, Nazwy własne we współczesnym języku polskim, w: Polszczyzna 2000, red. W. Pisarek, Kraków, s. 97–114.

Czerny A., 2011, Teoria nazw geograficznych, Warszawa.

Czopek B., 1988, Nazwy miejscowe dawnej ziemi chełmskiej i bełskiej (w granicach dzisie-jszego państwa polskiego), Wrocław.

Czopek-Kopciuch B., Rymut K. (red.), 2009, Nazwy miejscowe Polski. Historia – pochodzenie – zmiany, t. VIII, Kraków.

Decyk W., Dubisz S., 1996, Uwarunkowania zmian antroponimów w zbiorowościach polonijnych, w: Antroponimia słowiańska, red. E. Wolnicz-Pawłowska i J. Duma, Warszawa, s. 115–123.

Gajda S., 2004, Nazwy własne, w: Nazwy własne w języku, kulturze i komunikacji społecznej, red. R. Mrózek, Katowice.

Kaleta Z., 1998, Teoria nazw własnych, w: Polskie nazwy własne. Encyklopedia, red. E. Rzetelska-Feleszko, Warszawa–Kraków 1998.

Karaś H. (oprac.), 1994, Gramatyka historyczna języka polskiego. Materiały do ćwiczeń. Seria druga, Warszawa 1994.

Kosyl C., 1992, Nazwy własne w prozie Jarosława Iwaszkiewicza, Lublin.

Künstler M., 2006, O pewnych cechach specyficznych onomastyki dalekowschodniej, „Onomastica” LI, s. 65–72.

Lubaś W., 1992, Referencjalne i niereferencjalne aspekty transpozycji słowiańskich nazw własnych, w: Z polskich studiów slawistycznych. Seria 8. Językoznawstwo, Warszawa, s. 139–145.

Malec M., 1994, Imiona chrześcijańskie w średniowiecznej Polsce, Kraków.

Malec M., 2001, Imię w polskiej antroponimii i kulturze, Kraków.

Mańczak W., 1970, Onomastyka a strukturalizm, w: tegoż, Z problemów językoznawstwa ogólnego, Wrocław, s. 250–254.

Perek M., 1998, Literacki przekład nazw własnych, „Onomastica” XLII, s. 215–237.

Rymut K. (red.), 1996–2007, Nazwy miejscowe Polski. Historia – pochodzenie – zmiany, t. I–VII, Kraków.

Rymut K. (wyd.), 1992–1994, Słownik nazwisk współcześnie w Polsce używanych, t. I–X, Kraków.

Rzetelska-Feleszko E. (red.), 1998, Polskie nazwy własne. Encyklopedia, Warszawa–Kraków.

Rzetelska-Feleszko E., Cieślikowa A. (red.), 2002, Słowiańska onomastyka. Encyklopedia, t. 1, Warszawa–Kraków.

Sarnowska-Giefing I., 2003, Od onimu do gatunku tekstu. Nazewnictwo w satyrze polskiej do 1820 roku, Poznań.

Siatkowski J., 2006, Obce nazwy geograficzne w języku czeskim i polskim, Warszawa.

Walczak B., 2004, Dzieje języka a nazwy własne, w: Nazwy własne w języku, kulturze i komunikacji społecznej, red. R. Mrózek, Katowice, s. 29–45.

Wilkoń A., 1970, Nazewnictwo w utworach Stefana Żeromskiego, Wrocław.

Wolnicz-Pawłowska E., 1998, Pogranicze południowe, w: Polskie nazwy własne. Encyklopedia, red. E. Rzetelska-Feleszko, Warszawa–Kraków, s. 467–478.

Wolnicz-Pawłowska E., Szulowska W., 1998, Antroponimia Polski na Kresach południowo-wschodnich, Warszawa.

Wydra W., Rzepka W.R., 1995, Chrestomatia staropolska. Teksty do roku 1543, Wrocław.

Zierhoffer K., Zierhofferowa Z., 2000, Nazwy zachodnioeuropejskie w języku polskim a związki Polski z kulturą Europy, Poznań.