Słowa kluczowe
język religijny
język osobniczy
semantyka
Jak cytować
Abstrakt
Celem niniejszej pracy jest analiza funkcjonowania przysłówków w części Catechismusa Mikołaja Reja. Badaniu poddano 67 leksemów, które użyte zostały w sumie 205 razy (co stanowi zaledwie 2,37% wszystkich tekstowych słów pochodzących z badania Catechismusa) z częstotliwością od 1 do 18, które pokazują, że ten sam przysłówek – w zależności od kontekstu – może spełniać różne funkcje i przyjmować różne odcienie znaczenia. Podkreślić trzeba także to, że religijnego charakteru tego tekstu nie można było rozpoznać, opierając się wyłącznie na przysłówkach wspomnianych w artykule. Z drugiej strony, to czy przysłówki charakteryzujące się najwyższą częstotliwością w analizowanym fragmencie Katechizmu, tj. iście (użyte 18 razy), ustawicznie (16 razy), snadnie (15 razy) i zawżdy (11 razy), pojawiłyby się też i miałyby największą liczbę zastosowań w innych tekstach o charakterze religijnym, wymaga podjęcia dodatkowych badań.
Bibliografia
Grzegorczykowa R., 1975, Cechy semantyczne i składniowe polskich przysłówków, Wrocław.
Kozaryn D., 2005, O słownictwie „Catechismusa” z 1543 r., w: Język religijny dawniej i dziś. Materiały z konferencji Gniezno 3–5 czerwca 2004, red. S. Mikołajczak, T. Węcławski, Poznań, s. 197–202.
Kuraszkiewicz W., 1986, Częstotliwość wyrazów w „Panu Tadeuszu” Adama Mickiewicza i w „Wizerunku” Mikołaja Reja, w: tegoż, Polski język literacki. Studia nad historią i strukturą, Warszawa – Poznań, s. 694–714.
Maciuszko J.M., 2002, Mikołaj Rej. Zapomniany teolog ewangelicki z XVI wieku, Warszawa.
Ostrowska E., 1961, Studia nad Rejem. Katechizm z r. 1543 dziełem Reja, w: Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków, nr 37, Prace Językoznawcze, z. 4 (Filologia, z. 8), s. 27–108.
Rej M., 1910, Catechismus, to jest nauka barzo pożyteczna każdemu wiernemu krześcijaninowi, jako sie ma w zakonie Bożym a w wierze i w dobrych uczynkach sprawować, oprac. F. Pułaski, Biblioteka Pisarzów Polskich nr 66, Kraków.
Safarewicz J., 1948, O fleksji przysłówków w języku polskim, „Język Polski”, R. 28, s. 47–50.
Saloni Z., 1974, Klasyfikacja gramatyczna leksemów polskich, „Język Polski”, R. 54, s. 3–13, 93–101.
Sambor J., 1974, Słownictwo bardzo częste w pięciu stylach współczesnej polszczyzny, „Poradnik Językowy”, z. 9, s. 466–475, z. 10, s. 533–537.
Smółkowa T., 1974, Słownictwo i fleksja „Lalki” Bolesława Prusa. Badania statystyczne, Wrocław.
Stachurski E., 1998, Słowa-klucze polskiej epoki romantycznej, Kraków.
Starnawski J., 1997, Dwa wystąpienia Mikołaja Reja z roku 1543, w: Mikołaj Rej z Nagłowic. Sylwetka – twórczość – epoka, red. M. Garbaczowa, Kielce, s. 17–27.
Witczak T., 1975, Wokół Catechismusa, w: tegoż, Studia nad twórczością Mikołaja Reja, Poznań, s. 91–120.
Zaron Z., 2003, Funkcjonalna klasyfikacja leksemów polskich (kolejna propozycja), w: Studia z gramatyki i leksykologii języka polskiego, red. M. Gębka-Wolak i in., Toruń, s. 179–188.
Licencja
Autorzy
Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie Poznańskie Spotkania Językoznawcze są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC.
Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie Poznańskie Spotkania Językoznawcze udzielają Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalą na użycie sublicencji Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0).
Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.
Użytkownicy
Zainteresowani użytkownicy internetu uprawnieni są do korzystania z utworów opublikowanych od 2015 r. w Poznańskich Spotkaniach Językoznawczych pod następującymi warunkami:
- uznanie autorstwa - obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem, informacji, o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, DOI) oraz samej licencji;
- bez tworzenia utworów zależnych - utwór musi być zachowany w oryginalnej postaci, nie można bez zgody twórcy rozpowszechniać np. tłumaczeń, opracowań.
Do wszystkich tekstów opublikowanych przed 2015 r. prawa autorskie są zastrzeżone.
Inne
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).