Słowa kluczowe
pojęcie
konotacja
ojczyzna
Jan Paweł II
homilie
Jak cytować
Abstrakt
Pojęcie ojczyzny w tekstach homilii wygłoszonych przez Ojca Świętego w czasie Jego pielgrzymek do Polski sytuuje się w czterech podstawowych wymiarach: przestrzennym, wspólnotowym, kulturowym oraz duchowym. W aspekcie pierwszym ojczyzna dla Jana Pawła II to kraj, państwo, w którym się urodził, którego jest częścią i który wywołuje pozytywne emocje. W wymiarze drugim ojczyzna to dobro wspólne: religia, historia, tradycja, kultura, język, szkolnictwo, nauka, jak również łączące rodaków świadomość doznawanych cierpień i niepokój o przyszłość. To także obowiązek, moralny imperatyw, by czynić jej dobro, być gotowym do ofiar. Ojczyzna jest dla Papieża również jak bliska osoba, matka, która wiele wycierpiała, którą pragnie chronić, wobec której odczuwa miłość, szacunek i wdzięczność. Przede wszystkim jednak ojczyzna w tekstach Jana Pawła II to ludzie, rodacy, którzy mimo dzielących ich różnic czują się solidarni pochodzeniem, ludzie stanowiący wspólnotę oraz żyjący według określonych zasad etycznych.
Bibliografia
Bibliografia podmiotowa
Jan Paweł II, 2009, Encykliki Ojca Świętego Jana Pawła II, Kraków.
Jan Paweł II, 2002, Pielgrzymki do Ojczyzny 1979–1983–1987–1991–1995–1997–1999– 2002. Przemówienia, homilie, Kraków.
Jan Paweł II, 1984, Taką chcemy mieć naszą Ojczyznę, Watykan.
Bibliografia przedmiotowa
Abramowicz M., 1993, Wolność, w: Nazwy wartości. Studia leksykalno-semantyczne, red. J. Bartmiński, M. Mazurkiewicz-Brzozowska, Lublin, s. 147–155.
Bartmiński J., 1987, Ojczyzna. Projekt fragmentu hasła do słownika aksjologicznego, w: Co badania filologiczne mówią o wartościach. Materiały z sesji naukowej 17–21 listopada 1986, red. A. Bogusławski, K.K. Byrski, Z. Lewicki, t. 2, Warszawa, s. 133–182.
Bartmiński J., 1990, Ojczyzna w pieśniach i wierszach chłopskich, „Konteksty”, nr 3, s. 9–13.
Bartmiński J., 1989, Jak biegną drogi ojczyzny?, „Ethos”, nr 5, s. 165–171.
Bartmiński J., 1993, Polskie rozumienie ojczyzny i jego warianty, w: Pojęcie ojczyzny we współczesnych językach europejskich, red. J. Bartmiński, Lublin, s. 23–49.
Błachowicz E., 2009, Polska – naród – ojczyzna w wypowiedziach Jana Pawła II, w: Język religijny dawniej i dziś, t. 5, red. P. Bortkiewicz, S. Mikołajczak, M. Rybka, Poznań, s. 105–114.
Brzozowski M., 1991, Kościół i ojczyzna, „Ethos”, nr 3/4 (15/16), s. 189–197.
Czuba K., 1989, Teologia ojczyzny w nauczaniu Jana Pawła II, Warszawa.
Kłoskowska A. (oprac.), 1991, Encyklopedia kultury polskiej XX wieku, Wrocław.
Janion M., 1979, Reduta. Romantyczna poezja niepodległościowa, Kraków.
Karolak I., 1993, Patriotyzm, w: Nazwy wartości. Studia leksykalno-semantyczne, red. J. Bartmiński, M. Mazurkiewicz-Brzozowska, Lublin, s. 157–177.
Kępa-Figura D., 2001, Miejsce konotacji tekstowych w semantycznej strukturze słowa, w: Semantyka tekstu artystycznego, red. A. Pajdzińska, R. Tokarski, Lublin, s. 293–305.
Kłoskowska A., 1993, „Kraj do którego się wraca”. Czym jest ojczyzna dla lubelskich studentów?, w: Pojęcie ojczyzny we współczesnych językach europejskich, red. J. Bartmiński, Lublin, s. 49–56.
Kłoskowska A., 1991, Kultura narodowa, w: Encyklopedia kultury polskiej XX wieku, wstęp i oprac. A. Kłoskowska, Wrocław.
Lizak J., 2009, Ojczyzna – o sposobie definiowania pojęcia w nauczaniu Stefana Kardynała Wyszyńskiego i papieża Jana Pawła II, w: Język religijny dawniej i dziś, t. 5, red.
P. Bortkiewicz, S. Mikołajczak, M. Rybka, Poznań, s. 45–53.
Ossowski S., 1984, O ojczyźnie i narodzie, Warszawa.
Otwinowska B., 1980, Ojczyzna Kochanowskiego, „Poezja”, s. 52–67.
Pajdzińska A., Tokarski R., 1996, Językowy obraz świata – konwencja i kreacja, „Pamiętnik Literacki” LXXXVII, z. 4, s. 143–158.
Puzynina J., 1992, Język wartości, Warszawa.
Rybka M., 2014, Kształtem jest miłość. Obraz miłości w tekstach Jana Pawła II, Poznań.
Rybka M., Sławek J., Wrześniewska-Pietrzak M., 2011, „O właściwe używanie wolności” – rozumienie wolności w homiliach Jana Pawła II wygłoszonych podczas pielgrzymek do ojczyzny, w: Jan Paweł II w trosce o słowo i prawdę, red. S. Mikołajczak, M. Wrześniewska-Pietrzak, Poznań, s. 223–249.
Seul A., 2008, Odniesienia do myśli i języka Cypriana Norwida w wypowiedziach Jana Pawła II podczas pielgrzymek do Polski, w: Język religijny dawniej i dziś, t. 5, red. P. Bortkiewicz, S. Mikołajczak, M. Rybka, Poznań, s. 95–104.
Seul A., 2013, Wspólnototwórczy wymiar kultury narodowej w wypowiedziach Jana Pawła II skierowanych do Polaków, „Język – szkoła – religia”, nr 8/1, Gdańsk, s. 101–114.
Sławek, J., 2018, Poetyckie żywioły sacrum. Obrazy świętości w utworach Janusza Stanisława Pasierba, Karola Wojtyły/Jana Pawła II, Anny Kamieńskiej i Zbigniewa Jankowskiego, Poznań.
Szacki J., 1962, Ojczyzna, naród, rewolucja. Problematyka narodowa w polskiej myśli szlachecko-rewolucyjnej, Warszawa.
Tischner J., 1985, Polska jest ojczyzną, Warszawa.
Tołstaja S., 1993, Ojczyzna w ludowej tradycji słowiańskiej, w: Pojęcie ojczyzny we współczesnych językach europejskich, red. J. Bartmiński, Lublin, s. 17–22.
Wierzbicka A., 2007, Słowa klucze. Różne języki – różne kultury, przeł. I. Duraj-Nowosielska, Warszawa.
Ziółkowski J., 1988, Kult maryjny a miłość ojczyzny, „Przewodnik Katolicki”, nr 40–41.
Licencja
Autorzy
Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie Poznańskie Spotkania Językoznawcze są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC.
Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie Poznańskie Spotkania Językoznawcze udzielają Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalą na użycie sublicencji Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0).
Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.
Użytkownicy
Zainteresowani użytkownicy internetu uprawnieni są do korzystania z utworów opublikowanych od 2015 r. w Poznańskich Spotkaniach Językoznawczych pod następującymi warunkami:
- uznanie autorstwa - obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem, informacji, o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, DOI) oraz samej licencji;
- bez tworzenia utworów zależnych - utwór musi być zachowany w oryginalnej postaci, nie można bez zgody twórcy rozpowszechniać np. tłumaczeń, opracowań.
Do wszystkich tekstów opublikowanych przed 2015 r. prawa autorskie są zastrzeżone.
Inne
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).