Abstrakt
The aim of the article is to present characteristic lexical means of expressing values used in secondary school students` compositions between the years 2000 and 2004.The methods of evaluation discussed in the article have been divided into two groups that constitute an example of systemic evaluation (lexemes that evaluate primarily and secondarily) and context evaluation (specifying the meaning of a lexeme, changing the value of a lexeme by context, the phenomenon of evaluation through stereotypes). Moreover, the article points out the devices which can be placed between conventionalised and context means (e.g., multi-evaluating lexemes or proper names referring to the transcendental sphere). The analysis of lexical material enabled researchers to draw a number of conclusions that show a linguistic picture of the world of values present in students` compositions. This picture appears well-ordered and stable. Additionally, it includes all evaluation classes identified in the axiological typology compiled by Jadwiga Puzynina.
Bibliografia
J. Bartmiński, Stereotyp jako przedmiot lingwistyki,w: Z problemów frazeologii polskiej i słowiańskiej, t. 3, red. M. Basaj, D. Rytel, Wrocław 1985.
J. Bartmiński, J. Panasiuk, Stereotypy językowe, w: Współczesny język polski. Encyklopedia kultury polskiej XX wieku, red. J. Bartmiński, Lublin 2001.
J. Bartmiński, Miejsce wartości w językowym obrazie świata, w: Język w kręgu wartości, red. J. Bartmiński, Lublin 2003.
B. Chrząstowska, S. Wysłouch, Poetyka stosowana, Warszawa 2000, wyd. 3 zmien.
M. Danielewiczowa, O pojęciu konotacji wartościującej, w: Studia semantyczne, red. R. Grzegorczykowa, Z. Zaron, Warszawa 1993.
A. Gajdzińska, Motywacja semantyczna polskich przymiotników, w: Wartościowanie w języku i tekście na materiale polskim i niemieckim, red. G. Falkenberg, N. Fries, J. Puzynina, Warszawa 1992.
Z. Klemensiewicz, Podstawowe wiadomości z gramatyki języka polskiego, Warszawa 1963.
K. Ożóg, Język współczesnej młodzieży – między kodem ograniczonym a kodem rozwiniętym, w: idem, Polszczyzna przełomu XX i XXI wieku. Wybrane zagadnienia, Rzeszów 2001.
Podstawa programowa z komentarzami, t. 2: Język polski w szkole podstawowej, gimnazjum i liceum. http://www.reformaprogramowa.men.gov.pl/images/Podstawa_programowa/men_2.pdf.
J. Puzynina, Język wartości, Warszawa 1992.
J. Puzynina, Wokół języka wartości, w: Język w kręgu wartości, red. J. Bartmiński, Lublin 2003.
Stereotypy i uprzedzenia, red. I. Kurcz, Z. Chlewiński, Warszawa 1992.
Stereotyp jako przedmiot lingwistyki: teoria, metodologia, analizy empiryczne,red. J. Anusiewicz, J. Bartmiński, Wrocław 1998, Język a Kultura, t. 12.
Ł.M. Szewczyk, Funkcja wartościująca nazewnictwa literackiego, w: Onomastyka literacka, Olsztyn 1993.
Z. Zaron, Wybrane pojęcia etyczne w analizie semantycznej. Kochaj bliźniego swego, Wrocław 1985.
T. Zgółka, Język jako filtr aksjologiczny,w: Zagadnienia komunikacji językowej dzieci i młodzieży, red. J. Porayski-Pomsta, Warszawa 1991.
H., T. Zgółkowie, Mówię, więc jestem, Kraków 2002.
Licencja
Autorzy
Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza” są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC.
Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza” udzielają Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalają na użycie sublicencji Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0).
Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.
Użytkownicy
Zainteresowani użytkownicy internetu uprawnieni są do korzystania z utworów opublikowanych od 2016 roku w „Poznańskich Studiach Polonistycznych. Serii Językoznawczej” pod następującymi warunkami:
- uznanie autorstwa – obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem informacji, o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, DOI) oraz samej licencji;
- bez tworzenia utworów zależnych – utwór musi być zachowany w oryginalnej postaci, nie można bez zgody twórcy rozpowszechniać np. tłumaczeń, opracowań.
Do wszystkich tekstów opublikowanych przed 2016 r. prawa autorskie są zastrzeżone.
Inne
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).