Abstrakt
Juliusz Machulski—one of the representatives of the Polish authors’ cinema—is a director recognized by the generations of the audience. His oeuvre is distinguished by characteristic features such as inseparable comedic traits, critical comment on reality and an artistic attitude to the Polish language spoken by his film characters. During the analysis of the linguistic layer of the movies by Machulski, it is worthwhile to signal at least the role of anthroponyms, since proper names—according to research from the circle of literary onomastics—perform equally important function in creating stylization like other linguistic endeavours. Personal -onyms in the films by Juliusz Machulski combine certain common characteristics: they may be used for co-creation of onomastic realism (then, they are a kind of costume), but they also may attest to a consequent (repeating in many films), experimental predilection of the author – for Anglicization, for constructing a network of intertextual references or for creation of pseudonyms or meaningful surnames.Bibliografia
Bazin A., Polityka autorska, w: idem, Film i rzeczywistość, tłum. i oprac. B. Michałek, Warszawa 1963, s. 177-192.
Cieślikowa A., Nazwy własne w różnych gatunkach tekstów literackich, w: Onomastyka literacka, pod red. M. Biolik, Olsztyn 1993, s. 33-39.
Domaciuk I., Nazwy własne w prozie Stanisława Lema, Lublin 2003.
Domaciuk I., Siwiec A., Perspektywa onomastyczna w interpretacji utworu literackiego, „Polonistyka” 2007, nr 7, s. 17-21.
Graf M., W ponowoczesnym supermarkecie czy onimicznym śmietniku? O roli nazewnictwa w polskiej prozie współczesnej, „Roczniki Humanistyczne” 2007, z. 6, s. 47-57.
Janicka B., Siara, Kiler i inni, „Film” 1997, nr 12, s. 68.
Jędrzejko E., Strategia tekstotwórcza a gry językowe w literackich nazwach własnych, w: Gry w języku, literaturze i kulturze, pod red. E. Rzetelskiej-Feleszko i U. Żydek-Bednarczuk, Warszawa 1997, s. 65-75.
Kołodyński A., Kiler i inni, „Kino” 1997, nr 12, s. 33-35.
Kopaliński W., Słownik mitów i tradycji kultury, wyd. VII poprawione, Warszawa 2001.
Kosyl Cz., Nazwy własne w literaturze pięknej, w: Polskie nazwy własne. Encyklopedia, pod red. E. Rzetelskiej-Feleszko, Warszawa – Kraków 1998, s. 363-387.
Lubelski T., Historia kina polskiego. Twórcy, filmy, konteksty, Chorzów 2009.
Lubelski T., Nasza komedia narodowa, „Kwartalnik Filmowy” 2009, nr 67/68, s. 286-303.
Majer A., Juliusz Machulski – autentyczna autozabawa, w: Autorzy kina polskiego, t. 2, pod red. G. Stachówny i B. Zmudzińskiego, Kraków 2007, s. 217-239.
Najlepsze kasztany. Księga cytatów polskiego filmu, wybór i oprac. M. Hendrykowski, Poznań 2013.
Przylipiak M., Szyłak J., Nurt bandycki, w: iidem, Kino najnowsze, Kraków 1999, s. 178-193.
Rutkiewicz-Hanczewska M., Nazwa własna i trójwymiarowość jej istnienia, w: eadem, Genologia onimiczna. Nazwa własna w płaszczyźnie motywacyjno-komunikatywnej, Poznań 2013, s. 19-65.
Rutkowski M., Nomen omen – o przypadkach nazw „odpowiednich”, „Onomastica” 2002, r. 47, s. 107-117.
Rymut K., Onomastyka literacka a inne dziedziny badań nazewniczych, w: Onomastyka literacka, pod red. M. Biolik, Olsztyn 1993, s. 15-19.
Rymut K., Nazwiska Polaków. Słownik historyczno-etymologiczny, Kraków 1999.
Rymut K., Słownik imion współcześnie w Polsce używanych, Kraków 1995.
Rzetelska-Feleszko E., Perspektywy badawcze onomastyki literackiej, w: Onomastyka literacka, pod red. M. Biolik, Olsztyn 1993, s. 21-26.
Sadowska M., Chodzi o to, żeby było śmiesznie, „Kino” 1997, nr 10, s. 23-25.
Sarnowska-Giefing I., Onomastyka literacka – integracja językoznawstwa i literaturoznawstwa?, w: Metodologia badań onomastycznych, pod red. M. Biolik, Olsztyn 2003, s. 435-446.
Skowronek K., Skowronek B., Ideonimy polskich filmów fabularnych (1947-2002), w: Metodologia badań onomastycznych, pod red. M. Biolik, Olsztyn 2003, s. 610-628.
Stachówna G., Dawcy szczęścia. Charyzmatyczni bohaterowie filmowi, „Dialog” 2005, nr 9, s. 84-92.
Szczygieł A., Zalewski I., Juliusz Machulski. Jestem lajtowym reżyserem, „Film” 2003, nr 3, s. 34-37.
Śmiałowski P., Uśmiechniesz się tylko raz – gdy otworzysz kasę, „Kino” 2012, nr 3, s. 10-15.
Uniwersalny słownik języka polskiego, pod red. S. Dubisza, Warszawa 2003.
Zarębski K.J., Ciągle jestem głodny, „Kino” 2010, nr 2, s. 13-15.
Zarębski K.J., Kołysanka, „Kino 2010”, nr 2, s. 75.
Licencja
Autorzy
Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza” są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC.
Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza” udzielają Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalają na użycie sublicencji Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0).
Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.
Użytkownicy
Zainteresowani użytkownicy internetu uprawnieni są do korzystania z utworów opublikowanych od 2016 roku w „Poznańskich Studiach Polonistycznych. Serii Językoznawczej” pod następującymi warunkami:
- uznanie autorstwa – obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem informacji, o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, DOI) oraz samej licencji;
- bez tworzenia utworów zależnych – utwór musi być zachowany w oryginalnej postaci, nie można bez zgody twórcy rozpowszechniać np. tłumaczeń, opracowań.
Do wszystkich tekstów opublikowanych przed 2016 r. prawa autorskie są zastrzeżone.
Inne
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).