Słowa kluczowe
linguistic politeness
business communication
Jak cytować
Liczba wyświetleń: 207
Liczba pobrań: 642
Abstrakt
The subject of this article is the manner of addressing strangers in Polish. In order to verify the current use of the language in this regard, two research methods were used: a survey method and an analysis of comments on a website aimed at the business community. As the respondents of the survey indicated, the contemporary Polish language speakers recognise the importance of the traditional border of officiality when choosing the appropriate forms of address. However, a problem in communication arises when the conceptual opposition of the official / unofficial intersects with the opposition of ours / others. This problem is sometimes observed in a business conversation, in which a recruiter addresses a job candidate using Polish ty form from the first contact and treats them as a person on the “our” side. The analysis of the comments from the internet showed that the relationship between the recruiter and the candidate basically remains between strangers and it is better to avoid the use of unofficial forms, especially those which use the addressee's first name.
Bibliografia
Bartmiński Jerzy (2007), Opozycja swój / obcy a problem językowego obrazu świata, „Etnoligwistyka. Problemy Języka i Kultury”, t. 19, s. 39–59.
Brown Roger, Gilman Albert (1960), The Pronouns of Power and Solidarity, w: Style in Language, red. Thomas A. Sebeok, s. 253–276.
Brown Penelope, Levinson Stephen C. (1987), Politeness. Some universals in language usage, Cambridge. DOI: https://doi.org/10.1017/CBO9780511813085
Dunaj Bogusław (1985), Sytuacja komunikacyjna a zróżnicowanie polszczyzny mówionej, „Język Polski”, nr 2–3, s. 88–98.
Dyszak Andrzej S. (2018), Leksykograficzny obraz postrzegania INNEGO i OBCEGO, w: Obcy/Inny. Propozycje aplikacji pojęciowych, red. Małgorzata Karwatowska, Robert Litwiński, Adam Siwiec, Lublin, s. 89–101.
Grybosiowa Antonina (1990), Formy ty i pan(-i) w kontaktach społecznych, „Poradnik Językowy”, z. 2, s. 88–92.
Kamińska-Radomska Irena (2012), Kultura biznesu. Normy i formy, Warszawa.
Kamińska-Radomska Irena (2015), Współczesna etykieta biznesu w codziennej praktyce w Polsce, Warszawa. DOI: https://doi.org/10.31338/uw.9788323518891
Kawamoto Yumeko (2022), Przejście na ty jako demokratyzacja w języku polskim. Analiza danych ankietowych, „LingVaria”, t. 34, s. 111–128. DOI: https://doi.org/10.12797/LV.17.2022.34.08
Kielban Łukasz (2014), Netykieta. Kultura komunikacji w sieci, https://tinyurl.com/4fz528py [dostęp: 26 kwietnia 2022].
Kudra Andrzej, Kudra Barbara (2006), Demokratyzacja języka – demokratyzacja w języku (na przykładzie języka w mediach), „Media – Kultura – Komunikacja Społeczna”, t. 2, s. 342–346.
LinkedIn – informacje, https://about.linkedin.com/pl-pl [dostęp: 24 października 2022].
Łaziński Marek (2006), O panach i paniach. Polskie rzeczowniki tytularne i ich asymetria rodzajowo-płciowa, Warszawa.
Łaziński Marek (2013), Polacy na tle innych systemów grzeczności, w: Jak zwracają się do siebie Europejczycy, red. Małgorzata Marcjanik, Warszawa, s. 15–31.
Marcjanik Małgorzata (1997), Polska grzeczność językowa, Kielce.
Marcjanik Małgorzata (2001), Etykieta językowa, w: Współczesny język polski, red. Jerzy Bartmiński, Lublin, s. 281–292.
Marcjanik Małgorzata (2006), Przez grzeczność na skróty. O nonszalancji zachowań młodego pokolenia, w: taż, Retoryka codzienności. Zwyczaje językowe współczesnych Polaków, Warszawa, s. 230–238.
Marcjanik Małgorzata (2007), Grzeczność w komunikacji językowej, Warszawa.
Marcjanik Małgorzata (2013), Retoryczny wymiar językowej grzeczności. Na przykładzie form adresatywnych w komunikowaniu społecznym, „Poradnik Językowy”, z. 6, s. 74–82.
Marcjanik Małgorzata (2014), Słownik językowego savoir-vivre’u, Warszawa. DOI: https://doi.org/10.31338/uw.9788323515128
Marcjanik Małgorzata (2015), Współczesna etykieta językowa – zmierzch wartości?, „Studia Medioznawcze”, nr 4, s. 115–119. DOI: https://doi.org/10.33077/uw.24511617.ms.2015.63.513
Marcjanik Małgorzata (2020), ABC grzeczności językowej, w: Polszczyzna na co dzień, red. Mirosław Bańko, wyd. 2, Warszawa, s. 231–310.
Markowski Andrzej (2018), Kultura języka polskiego. Teoria. Zagadnienia leksykalne, wyd. 2, Warszawa.
Nowicka Ewa (1990), Swojskość i obcość jako kategorie socjologicznej analizy, w: Swoi i obcy, red. Ewa Nowicka, Warszawa, s. 5–53.
Ożóg Kazimierz (2006), Współczesna polszczyzna a postmodernizm, w: Przemiany języka na tle przemian współczesnej kultury, red. Ewa Oronowicz-Kida, Kazimierz Ożóg, Rzeszów, s. 98–109.
Ożóg Kazimierz (2007), Polszczyzna przełomu X X i X XI wieku. Wybrane zagadnienia, wyd. 3, Rzeszów.
Pałka Patrycja (2009), Strategie dyskursywne w rozmowie handlowej, Katowice.
Pałka Patrycja (2010), Kategoria oficjalności na przykładzie rozmowy handlowej, w: Symbolae grammaticae in honorem Boguslai Dunaj, red. Renata Przybylska, Józef Kąś, Kazimierz Sikora, Kraków, s. 457–471.
Pałka Patrycja (2020), Polski model kulturowy a komunikacja sprzedawcy z klientem, „Socjolingwistyka”, t. 34, s. 93–112. DOI: https://doi.org/10.17651/SOCJOLING.34.6
Sakowicz Agnieszka (2012), Savoir-vivre na co dzień, Poznań.
Skudrzyk Aldona (2007), Normy grzecznościowych zachowań językowych (etykieta językowa, savoir-vivre, bon ton, dobre wychowanie, grzeczność językowa), w: Sztuka czy rzemiosło? Nauczyć Polski i polskiego, red. Aleksandra Achtelik, Jolanta Tambor, Katowice, s. 105–123.
Szostkiewicz Adam (2005), Hello, how are you? Angielska grzeczność nieodświętna, w: Grzeczność nasza i obca, red. Małgorzata Marcjanik, Warszawa, s. 87–102.
Wójcicka Marta (2018), Społeczno-kulturowe funkcje OBCEGO/INNEGO, w: Obcy/Inny. Propozycje aplikacji pojęciowych, red. Małgorzata Karwatowska, Robert Litwiński, Adam Siwiec, Lublin, s. 127–138.
Licencja
Prawa autorskie (c) 2022 Yumeko Kawamoto
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Autorzy
Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza” są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC.
Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza” udzielają Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalają na użycie sublicencji Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0).
Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.
Użytkownicy
Zainteresowani użytkownicy internetu uprawnieni są do korzystania z utworów opublikowanych od 2016 roku w „Poznańskich Studiach Polonistycznych. Serii Językoznawczej” pod następującymi warunkami:
- uznanie autorstwa – obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem informacji, o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, DOI) oraz samej licencji;
- bez tworzenia utworów zależnych – utwór musi być zachowany w oryginalnej postaci, nie można bez zgody twórcy rozpowszechniać np. tłumaczeń, opracowań.
Do wszystkich tekstów opublikowanych przed 2016 r. prawa autorskie są zastrzeżone.
Inne
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).