Słowa kluczowe
aphasia
dysarthria
disorders of speech and language
Jak cytować
Liczba wyświetleń: 209
Liczba pobrań: 178
Abstrakt
The subject of this article is the specificity of acquired apraxia of speech and the inclusion and exclusion criteria for diagnosing this type of disorder. The article draws attention to the distinction between apraxia of speech and aphasia or dysarthria with which it very often coexists. It describes the process of diagnosing it, which should include the assessment of the consistency of an utterance, its accuracy and fluency, and therefore the degree of adequacy of repeated statements, differentiation of errors (phonetic, phonological) that accompany it, and speech fluency. The article also discusses the tools for studying apraxia of speech currently existing worldwide, including hierarchical word lists and scales for its assessment.
Bibliografia
Aichert Ingrid, Ziegler Wolfram (2004), Syllable Frequency and Syllable Structure in Apraxia of Speech, „Brain and Language”, nr 1, s. 148–159. DOI: https://doi.org/10.1016/S0093-934X(03)00296-7
Allison Kristen M. i in. (2020), Differential Diagnosis of Apraxia of Speech in Children and Adults. A Scoping Review, „International Journal of Language & Communication Disorders” nr 9, s. 2952–2994. DOI: https://doi.org/10.1044/2020_JSLHR-20-00061
Ben-David Boaz M., Icht Michal (2017), Oral-Diadochokinetic Rates for Hebrew-Speaking Healthy Ageing Population. Non-Word Versus Real-Word Repetition, „International Journal of Language & Communication Disorders”, nr 3, s. 301–310. DOI: https://doi.org/10.1111/1460-6984.12272
Chilosi Anna Maria i in. (2015), Behavioral and Neurobiological Correlates of Childhood Apraxia of Speech in Italian Children, „Brain and Language”, t. 150, s. 177–185. DOI: https://doi.org/10.1016/j.bandl.2015.10.002
Dabul Barbara L. (2000), ABA-2. Apraxia Battery for Adults, wyd. 2, Austin.
Duffy Joseph R. (2013), Motor Speech Disorders. Substrates, Differential Diagnosis, and Management, wyd. 3, Saint Louis.
Duffy Joseph R. (2020), Motor Speech Disorders. Substrates, Differential Diagnosis, and Management, wyd. 4, Saint Louis.
Feiken Judith, Jonkers Roel (2012), Diagnostisch Instrument voor Apraxie van de Spraak (DIAS), Houten. DOI: https://doi.org/10.1007/978-90-313-9060-1
Hickok Gregory (2012), Computational Neuroanatomy of Speech Production, „Nature Reviews Neuroscience”, nr 13, s. 135–145. DOI: https://doi.org/10.1038/nrn3158
Hurkmans Joost i in. (2012), Assessing the Treatment Effects in Apraxia of Speech. Introduction and Evaluation of the Modified Diadochokinesis Test, „International Journal of Language & Communication Disorders”, nr 4, s. 427–436. DOI: https://doi.org/10.1111/j.1460-6984.2012.00155.x
Hybbinette Helena, Östberg Per, Schalling Ellika (2021), Intra- and Interjudge Reliability of the Apraxia of Speech Rating Scale in Early Stroke Patients, „Journal of Communication Disorders”, t. 89. DOI: https://doi.org/10.1016/j.jcomdis.2020.106076
Icht Michal, Ben-David Boaz M. (2014), Oral-Diadochokinesis Rates across Languages. English and Hebrew Norms, „Journal of Communication Disorders”, t. 48, s. 27–37. DOI: https://doi.org/10.1016/j.jcomdis.2014.02.002
Jacewicz Ewa i in. (2009), Articulation Rate across Dialect, Age, and Gender, „Language Variation and Change”, nr 2, s. 233–256. DOI: https://doi.org/10.1017/S0954394509990093
Jonkers Roel, Feiken Judith, Stuive Ilse (2017), Diagnosing Apraxia of Speech on the Basis of Eight Distinctive Signs, „Canadian Journal of Speech-Language Pathology and Audiology”, nr 3, s. 303–319.
Josephs Keith A. i in. (2012), Characterizing a Neurodegenerative Syndrome. Primary Progressive Apraxia of Speech, „Brain”, nr 5, s. 1522–1536. DOI: https://doi.org/10.1093/brain/aws032
Knollman-Porter Kelly (2008), Acquired Apraxia of Speech. A Review, „Topics in Stroke Rehabilitation”, nr 5, s. 484–493. DOI: https://doi.org/10.1310/tsr1505-484
Liepold Michaela, Ziegler Wolfram, Brendel Bettina (2010), EKN – Materialien für die Rehabilitation, t. 13: Hierarchische Wortlisten. Ein Nachsprechtest für die Sprachapraxiediagnostik, München.
Liepold Michaela (2010), 10-Punkte-Checkliste für das Vorliegen einer Sprechapraxie, w: Sprechapraxie im Kindes- und Erwachsenenalter, t. 2, red. Norina Lauer, Birner-Janusch Beate, Stuttgart, s. 26.
Levelt Willem J.M., Roelofs Ardi, Meyer Antje S. (1999), A Theory of Lexical Access in Speech Production, „Behavioral and Brain Sciences”, nr 1, s. 1–38. DOI: https://doi.org/10.1017/S0140525X99001776
Maas Edwin i in. (2008), Motor Programming in Apraxia of Speech, „Brain and Language”, nr 2, s. 107–118. DOI: https://doi.org/10.1016/j.bandl.2008.03.004
McNeil Malcolm R., Robin Donald A., Schmidt Richard A. (1997), Apraxia of Speech.
Definition, Differentiation and Treatment, w: Clinical Management of Sensorimotor Speech Disorders, red. Malcolm R. McNeil, s. 311–344.
Nijland Lian, Terband Hayo, Maassen Ben (2015), Cognitive Functions in Childhood Apraxia of Speech, „Journal of Speech, Language, and Hearing Research”, nr 3, s. 550–565. DOI: https://doi.org/10.1044/2015_JSLHR-S-14-0084
Novotny Michal i in. (2020), Comparison of Automated Acoustic Methods for Oral Diadochokinesis Assessment in Amyotropic Lateral Sclerosis, „Journal of Speech, Language, and Hearing Research”, nr 10, s. 3453–3460. DOI: https://doi.org/10.1044/2020_JSLHR-20-00109
Ogar Jennifer i in. (2006), Clinical and Anatomical Correlates of Apraxia of Speech, „Brain and Language”, nr 3, s. 343–350. DOI: https://doi.org/10.1016/j.bandl.2006.01.008
Ogar Jennifer i in. (2005), Apraxia of Speech. An Overview, „Neurocase”, nr 6, s. 427–432. DOI: https://doi.org/10.1080/13554790500263529
Rutkiewicz-Hanczewska Małgorzata (2017), Apraksja mowy, „Logopedia”, t. 46, s. 193–210.
Sirven Joseph I., Malamut Barbara L. (2008), Clinical Neurology of the Older Adult, wyd. 2, Philadelphia.
Staiger Anja i in. (2012), Error Variability in Apraxia of Speech: A Matter of Controversy, „Journal of Speech, Language, and Hearing Research”, nr 5, s. 1544–1561. DOI: https://doi.org/10.1044/1092-4388(2012/11-0319)
Strand Edythe A. i in. (2014), The Apraxia of Speech Rating Scale. A Tool for Diagnosis and Description of Apraxia of Speech, „Journal of Communication Disorders”, t. 51, s. 43-50. DOI: https://doi.org/10.1016/j.jcomdis.2014.06.008
Tafiadis Dionisos i in. (2010), The Apraxia Battery for Adults – 2 (ABA – 2). (A Second Pilot Study and Validation of the Test in Aphasic Greek Population), „Annals of General Psychiatry”, t. 9. DOI: https://doi.org/10.1186/1744-859X-9-S1-S120
Wambaugh Julie L. (2006), Treatment Guidelines for Apraxia of Speech. Lessons for Future Research, „Journal of Medical Speech-Language Pathology”, nr 4, s. 317–321.
Wambaugh Julie L. i in (2014), Combined Aphasia and Apraxia of Speech Treatment (CA AST). Effects of a Novel Therapy, „Journal of Speech, Language, and Hearing Research” 57, s. 2191–2207. DOI: https://doi.org/10.1044/2014_JSLHR-L-14-0004
Wambaugh Julie L. i in. (2006), Treatment Guidelines for Acquired Apraxia of Speech. A Synthesis and Evaluation of the Evidence, „Journal of Medical Speech-Language Pathology”, nr 2, s. XV–XXXIII.
Wertz Robert T., LaPointe Leonard L., Rosenbek John C. (1984), Apraxia of Speech. The Disorders and Its Management.
Whiteside Sandra P. i in. (2012), Error Reduction Therapy in Reducing Struggle and Grope Behaviours in Apraxia of Speech, „Neuropsychological Rehabilitation”, nr 2, s. 267–294. DOI: https://doi.org/10.1080/09602011.2011.639614
Ziegler Wolfram (2003), Speech Motor Control is Task-Specific. Evidence from Dysarthria and Apraxia of Speech, „Aphasiology”, nr 1, s. 3–36.
Ziegler Wolfram i in (2020), Hierarchische Wortlisten (HWL-kompakt), https://tinyurl.com/bdvddjkk [dostęp: 7 listopada 2022].
Licencja
Prawa autorskie (c) 2022 Małgorzata Rutkiewicz-Hanczewska
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Autorzy
Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza” są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC.
Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza” udzielają Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalają na użycie sublicencji Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0).
Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.
Użytkownicy
Zainteresowani użytkownicy internetu uprawnieni są do korzystania z utworów opublikowanych od 2016 roku w „Poznańskich Studiach Polonistycznych. Serii Językoznawczej” pod następującymi warunkami:
- uznanie autorstwa – obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem informacji, o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, DOI) oraz samej licencji;
- bez tworzenia utworów zależnych – utwór musi być zachowany w oryginalnej postaci, nie można bez zgody twórcy rozpowszechniać np. tłumaczeń, opracowań.
Do wszystkich tekstów opublikowanych przed 2016 r. prawa autorskie są zastrzeżone.
Inne
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).