Abstract
This article deals with modern Polish phraseology and one of the sources of its enrichment. The author discusses the motivation behind the idiom iść w trupa – in sports jargon ‘to fight hard, regardless of risk to the body’, literally ‘to go into the corpse’ (according to the degrees of motivation described by Andrzej Maria Lewicki). While the phrase comes from the language of sport, it has acquired a new meaning in colloquial language. In the article, the idiom’s semantic features in the sociolect and the colloquial Polish are discussed. The second part of the paper presents a few general remarks on sporting phraseology.Funding
Praca naukowa finansowana ze środków Narodowego Centrum Nauki przyznanych na podstawie decyzji nr DEC-2013/09/B/HS2/01222
References
Źródła:
Chrabałowski Dariusz, Rojek Szymon (2008), Poszła w trupa, http://www.se.pl/archiwum/posza-w-trupa_46233.html, [dostęp: 25 października 2014].
forum.mitsumaniaki.pl (2013), http://forum.mitsumaniaki.pl/viewtopic.php?p=1264252&sid=36261c9ebc42ea57a2258563c06e74d8, [dostęp: 25 października 2014].
MatkaKurka (2008), Jarosław Kaczyński prezes GKS PiS kupił lewoskrzydłowego Ryszarda Czarneckiego, dotychczas LZS Samoobrona,
http://kontrowersje.net/tresc/jaroslaw_kaczynski_prezes_gks_pis_kupil_lewoskrzydlowego_ryszarda_czarneckiego_dotychczas_lzs_, [dostęp: 25 października 2014 ].
„Menelska metoda zarzadzania długiem publicznym”. Rostowski idzie w trupa? NASZ WYWIAD z Januszem Szewczakiem (2013), http://wpolityce.pl/polityka/163828-menelska-metoda-zarzadzania-dlugiem-publicznym-rostowski-idzie-w-trupa-nasz-wywiad-z-januszem-szewczakiem, [dostęp: 25 października 2014].
naleczowianka.onet.pl (2008), http://naleczowianka.onet.pl/static,forum.html?discId=91187&threadId=51004778&discPage=62&AppID=350, [dostęp: 25 października 2014].
Narodowy Korpus Języka Polskiego (2014), nkjp.pl, [dostęp: 25 października 2014]. (Skrót: NKJP)
Niemiec pójdzie w trupa, jak radzi proboszcz (2013),
http://www.rowerymerida.pl/aktualnosci/niemiec-pojdzie-w-trupa-jak-radzi-proboszcz.html [dostęp: 25 października 1014].
Piłka ręczna – co to znaczy iść w trupa? (2012), http://www.mowimyjak.pl/newsy/sport/pika-reczna-co-to-znaczy-isc-w-trupa,29_36602.html, [dostęp: 25 października 2014].
Przejście z oleju mineralnego na półsyntetyk (2008), http://forum.opel24.com/topic/8778-przejscie-z-oleju-mineralnego-na-polsyntetyk, [dostęp: 25 października 2014].
To nie dziura budżetowa, to Rów Mariański. Nasz wybitny „Sztukmistrz z Londynu” przeszedł samego siebie i osiągnął prawdziwe Himalaje tupatu i zakłamania (2013), wpolityce.pl/.../53199-komentarze-publikacji-to-nie-dziura-budzetowa-t..., http://wpolityce.pl/forum/polityka/28-dyskusje-pod-publikacjami-dzialu-polityka/tematy/53199-komentarze-publikacji-to-nie-dziura-budzetowa-to-row-marianski, [dostęp: 25 października 2014].
Zaborski Jerzy (2015), gazeta krakowska, http://www.gazetakrakowska.pl/artykul/
,ciezki-trening-daje-satysfakcje-wiec-latem-kamila-kunka-chce-siegnac-po-
-pierwszy-solowy-medal,id,t.html?cookie=1, [dostęp: 22 kwietnia 2015].
Literatura:
Bańko Mirosław, red. (2000), Inny słownik języka polskiego, t. 1–2, PWN, Warszawa. (Skrót: ISJP)
Fliciński Piotr (2010), Sposoby pomnażania współczesnego zasobu frazeologicznego polszczyzny, w: Perspektywy współczesnej frazeologii polskiej. Teoria. Zagadnienia ogólne, red. Stanisław Bąba, Krzysztof Skibski, Michał Szczyszek, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań, s. 21–23.
Grabias Stanisław (2003), Język w zachowaniach społecznych, Wydawnictwo UMCS, Lublin.
Grabias Stanisław (2010), Środowiskowe i zawodowe odmiany języka – socjolekty, w: Współczesny język polski, red. Jerzy Bartmiński, „Wiedza o Kulturze”, Lublin, s. 235–253.
Lewicki Andrzej Maria (1982a), Problemy opracowania słownika frazeologicznego, „Biuletyn Slawistyczny”, s. 5–25.
Lewicki Andrzej Maria (1982b), O motywacji frazeologizmów, w: Z problemów frazeologii polskiej i słowiańskiej, t. I, red. Mieczysław Basaj, Danuta Rytel, s. 33–47; przedruk w: Lewicki 2003.
Lewicki Andrzej Maria (1985), Motywacja globalna frazeologizmów. Znaczenie przenośne, symboliczne i stereotypowe, w: Z problemów frazeologii polskiej i słowiańskiej, t. III, red. Mieczysław Basaj, Danuta Rytel, s. 7–23; przedruk w: Lewicki 2003.
Lewicki Andrzej Maria (1986), Składnia związków frazeologicznych, „Biuletyn PTJ”, z. XL, s. 75–82.
Lewicki Andrzej Maria (2003), Studia z teorii frazeologii, Leksem, Łask.
Liberek Jarosław (2010), Zmiany w zasobie frazeologicznym współczesnej polszczyzny, w: Perspektywy współczesnej frazeologii polskiej. Teoria. Zagadnienia ogólne, red. Stanisław Bąba, Krzysztof Skibski, Michał Szczyszek, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań, s. 33–56.
Nowowiejski Bogusław (2010), Polskie słownictwo sportowe z perspektywy słowników XX wieku, „Prace Filologiczne”, t. LVIII, s. 287–302.
Nowowiejski Bogusław (2011), Współczesna polska frazeologia „sportowa” z perspektywy leksykograficznej, w: Focal Issues of Phraseological Studies, eds. Joanna Szerszunowicz, Bogusław Nowowiejski, Uniwersytet w Białymstoku, Białystok, s. 129–152.
Ożdżyński Jan (1970), Polskie współczesne słownictwo sportowe, Ossolineum, Wrocław.
Ożdżyński Jan (1979), Mówione warianty wypowiedzi w środowisku sportowym, Ossolineum, Wrocław.
Saloni Zygmunt (2000), Wstęp do koniugacji polskiej, Wydawnictwo UWM, Olsztyn.
Taborek Janusz (2012), The language of sport: Some remarks on the language of football, w: Informed teaching – premises of modern foreign language pedagogy, eds. Hadrian Lankiewicz, Emilia Wąsikiewicz-Firlej, Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Stanisława Staszica, Piła, s. 239–255.
Tworek Artur (2000), Język sportu – próba definicji (analiza języka polskiego i niemieckiego), w: Język trzeciego tysiąclecia: zbiór referatów z konferencji Kraków 2–4 marca 2000, red. Grzegorz Szpila, Krakowskie Towarzystwo Popularyzowania Wiedzy o Komunikacji Językowej „Tertium”, Kraków, s. 331–340.
Wielki słownik języka polskiego (2015), pod kierownictwem P. Żmigrodzkiego,
www. wsjp.pl [dostęp: 22 kwietnia 2015]
Wilkoń Aleksander (2000), Typologia odmian językowych współczesnej polszczyzny, wyd. 2 popr. i uzup., Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice,
http://www.sbc.katowice.pl/ Content/73128/typologia_odmian_jezykowych_wyd_2.pdf, [dostęp: 22 kwietnia 2015].
Zieliński Lech (2002), Wpływ słownictwa sportowego na język polityki, w: Język trzeciego tysiąclecia II: zbiór referatów z konferencji Kraków 28 lutego – 2 marca 2002, t. 1: Nowe oblicza komunikacji we współczesnej polszczyźnie, red. Grzegorz Szpila, Krakowskie Towarzystwo Popularyzowania Wiedzy o Komunikacji Językowej „Tertium”, Kraków, s. 260–272.
License
Authors
Authors of texts accepted for publication in „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza” are required to complete, sign and return to the editor's office the Agreement for granting a royalty-free license to works with a commitment to grant a CC sub-license.
Under the agreement, the authors of texts published in „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza” grant the Adam Mickiewicz University in Poznań a non-exclusive, royalty-free license and authorize the use of Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0) Creative Commons sub-license.
The authors retain the right to continue the free disposal of the work.
Users
Interested Internet users are entitled to use works published in „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza” since 2016 under the following conditions:
- attribution - obligation to provide, together with the distributed work, information about the authorship, title, source (link to the original work, DOI) and the license itself.
- no derivatives - the work must be preserved in its original form, without the author's consent it is not possible to distribute the modified work, such as translations, publications, etc.
Copyrights are reserved for all texts published before 2016.
Miscellaneous
Adam Mickiewicz University in Poznań retains the right to magazines as a whole (layout, graphic form, title, cover design, logo etc.).