Abstrakt
The article Art history and medicine concerns selected aspects of the Medicine in art exhibition, taking place at the Museum of Contemporary Art in Kraków (MOCAK) between 22nd April and 22nd October 2016. The author discusses the issue of medicine with regard to its mechanisms that let us create and perceive art. This reflection includes a historical overview of the “medically-oriented” art research. Another significant aspect constitutes the attempt to explain by the tools associated with neuroaesthetics, why the viewers are likely to look at some drastic images created by artists with such willingness and involvement. The analysis refers to texts by D. Freedberg, V. Gallese, A. Damasio, P. Przybysz, and others. It also includes interpretations of the photohraph Seated anatomical model by Zoe Leonard, as well as the Medical Kit installation by Wilhelm Sasnal.Bibliografia
Arnheim Rudolf (2005), Sztuka i percepcja wzrokowa, przeł. Jolanta Mach, Wydawnictwo słowo/obraz terytoria, Gdańsk.
Boehm Gottfried (2006), Widzenie. Refleksje hermeneutyczne, przeł. Małgorzata Łukasiewicz, w: O obrazach i widzeniu. Antologia tekstów, red. Daria Kołacka, TAiWPN Universitas, Kraków, s.239-260.
Bogousslavsky Julien, Boller François, red. (2005), Neurological Disorders in Famous Artists, „Frontiers of Neurology and Neuroscience”, t. 17.
Bogousslavsky Julien, Hennerici Michael, Bäzner Hansjörg, Bassetti Claudio, red. (2010), Neurological Disorders in Famous Artists-Part 3, „Frontiers of Neurology and Neuroscience”, t.27.
Bogousslavsky Julien, Hennerici Michael, red. (2007),
Neurological Disorders in Famous Artists-Part 2, „Frontiers of Neurology and Neuroscience”, t.22.
Bouillet Alain (2011), Co to jest art brut?, „Konteksty – Polska Sztuka Ludowa”, nr 65, s.141-152.
Damásio António (1999), Błąd Kartezjusza. Emocje, rozum i ludzki mózg, przeł. Maciej Karpiński, Dom Wydawniczy Rebis, Poznań 1999.
Damásio António (2003), Looking for Spinoza: Joy, Sorrow and the Feeling Brain, William Heinemann, London [Wielka Brytania].
Freedberg David, Gallese Vittorio (2007), Motion, emotion and empathy in esthetic experience, „Trends in Cognitive Science”, t. 11, s. 197-202.
Gallese Vittorio (2010), Mirror Neurons and Art,w: Art and the Senses,red. Francesca Bacci, David Melcher, Oxford University Press, Oxford [Wielka Brytania], s. 441-449.
Gombrich Ernst Hans (1981), Sztuka i złudzenie. O psychologii przedstawienia obrazowego, przeł. Jan Zarański, PIW, Warszawa.
Habrat Bogusław (2016), Neuropsychiatryczne aspekty rzeczywistości, w: Medycyna i sztuka, red. Tomasz Macios, Mariusz Sobczyński, Muzeum Sztuki Nowoczesnej MOCAK, Kraków, s.22-37.
Kandel Eric (2016), Reductionism in Art and Brain Science: Bridging the Two Cultures, Columbia University Press, New York [USA].
Kaumkötter Jürgen (2016), Poharatani, z wątrobą w strzępach, w: Medycyna i sztuka, red. Tomasz Macios, Mariusz Sobczyński, Muzeum Sztuki Nowoczesnej MOCAK, Kraków, s. 38-63.
Livingstone Margaret (2002), Vision and the Brain. The Biology of Seeing, Abrams Books, New York [USA].
Macios Tomasz, Sobczyński Mariusz, red. (2016), Medycyna w sztuce, Muzeum Sztuki Współczesnej w Krakowie MOCAK, Kraków.
Marcus Shahar (2009), Frog test [online], [dostęp: 6 lutego 2018], https://vimeo.com/27582986.
Marmor Michael, Ravin James (2009), The Artist’s Eyes. Vision and the History of Art, Abrams Books, New York [USA].
Medycyna w sztuce (2016), [online], Kraków [dostęp: 6 lutego 2018],
https://mocak.pl/medycyna-w-sztuce.
Orlan (1993), Omnipresence [online], [dostęp: 6 lutego 2018], https://vimeo.com/66967753.
Prinzhorn Hans (1922), Bildnerei der Geisteskranken Ein Beitrag zur Psychologie und Psychopathologie der Gestaltung, Verlag von Julius Springer, Berlin [Niemcy].
Prinzhorn Hans (1930), Genius and Madness, „Parnassus”, t. 2, nr 1, s. 19-20.
Przybysz Piotr, Markiewicz Piotr (2007a), Neuroestetyczne aspekty komunikacji wizualnej i wyobraźni, w: Obrazy w umyśle. Studia nad percepcją i wyobraźnią, red. Piotr Francuz, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa, s. 111-148.
Przybysz Piotr, Markiewicz Piotr (2007b), Sztuka tworzenia, „Charaktery”, nr 10, s. 46-51.
Ramachandran Vilayanur S., Hirstein William (2006), Nauka wobec zagadnienia sztuki. Neurologiczna teoria doświadczenia estetycznego, przeł. Monika Blanka Florek, Piotr Przybysz, w:
Mózg i jego umysły, red. Wioletta Dziarnowska, Andrzej Klawiter, Wydawnictwo Zysk i S-ka, Poznań, s. 327-364.
Warburg Aby (2015), Atlas obrazów Mnemosyne, przeł. Paweł Brożyński, Małgorzata Jędrzejczyk, Narodowe Centrum Kultury, Warszawa.
Zeki Semir (1999), Inner Vision: An Exploration of Art and the Brain, Oxford University Press, New York [USA].
Zeki Semir (2001), Closet reductionists, „Trends in Cognitive Sciences”, t. 5, s. 45-46.
Zeki Semir (2012), Blaski i cienie pracy mózgu. O miłości, sztuce i pogoni za szczęściem, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
Zeki Semir, Lamb Michael (1994), The neurology of kinetic art, „Brain”, t. 117, s. 607-636.
Zierkiewicz Edyta (2012), Patografia jako zjawisko kulturowe i jako narzędzie nadawania znaczeń chorobie przez współczesnych pacjentów, „Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja”, nr 1 (57), s.49-61.
Licencja
Autorzy
Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka” są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC.
Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka” udzielają Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalają na użycie sublicencji Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0).
Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.
Użytkownicy
Zainteresowani użytkownicy internetu uprawnieni są do korzystania z utworów opublikowanych od 2016 roku w „Poznańskich Studiach Polonistycznych. Serii Literackiej” pod następującymi warunkami:
- uznanie autorstwa – obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem, informacji, o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, DOI) oraz samej licencji;
- bez tworzenia utworów zależnych – utwór musi być zachowany w oryginalnej postaci, nie można bez zgody twórcy rozpowszechniać np. tłumaczeń, opracowań.
Do wszystkich tekstów opublikowanych przed 2016 r. prawa autorskie są zastrzeżone.
Inne
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).