Słowa kluczowe
new materialism
anthropology of writing
poetry
painting
Jak cytować
Abstrakt
Starting from the contemporary trends in biography and referring to findings in the field of anthropology of writing and new materialism, the author analyzes poetic forms created in painting studios. She considers the works of O. Boznańska, W. Weiss and T. Tchórzewski as poetic manifestations of the literary practice of everyday life, a type of poeticised documents. The presence of poetry in artists’ lives is multi-faceted: loose pages preserved in a scrapbook, entries in a journal and autonomous works printed in the press, hence their role in creative biography is different. The common ground is a syncretic perception of creativity; the preserved texts co-create a kind of artistic site where the boundaries between the publication, the exhibition and the project performance blur, requiring special editing operations.
Bibliografia
Bachmann-Medick Doris (2012), Cultural turns. Nowe kierunki w naukach o kulturze, przeł. Krystyna Krzemieniowa, Oficyna Naukowa, Warszawa.
Bagińska Agnieszka (2013), U Olgi Boznańskiej. Oblicza pracowni artystki, Mado, Toruń.
Blum Helena (1974), Olga Boznańska, „Prasa, Książka, Ruch”, Warszawa.
Ferrando Francesca (2016), Posthumanizm, transhumanizm, antyhumanizm, metahumanizm oraz nowy materializm. Różnice i relacje, przeł. Roman Sapeńko, Ewa Świętek, „Rocznik Lubuski”, t. 42, cz. 2, s. 13-23.
Folga-Januszewska Dorota, Tchórzewski Krzysztof, red. (2009), Jerzy Tchórzewski. Słowa i obrazy, Bosz, Olszanica.
Foucault Michel (2000), Techniki siebie, w: tegoż, Filozofia, historia, polityka. Wybór pism, przeł. Damian Leszczyński, Lotar Rasiński, PWN, Warszawa–Wrocław, s. 257-265.
Godlewski Grzegorz (2008), Konstelacja Teuta. Nowe terytoria, w: tegoż, Słowo – pismo – sztuka słowa. Perspektywy antropologiczne, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa, s. 199-257.
Grodecka Aneta (2019), Wiersze znad palety. Twórczość poetycka artystów polskich XIX i XX wieku [w druku]. Karasek Krzysztof (2003), Tchórzewski, jak go widzę, w: Jerzy Tchórzewski, Wieczny początek gwałtownej chwili. Wiersze, Irsa, Kraków–Warszawa, s. 5-7.
Kossowski Łukasz (1996), O inspiracjach sztuką i naturą w dojrzałej twórczości Wojciecha Weissa 1901-1939, „Rocznik Historii Sztuki”, t. 22, s. 193-228.
Król Anna (2011), Japonizm polski, Muzeum Sztuki i Techniki Japońskiej Manggha, Kraków.
Kunat Beata (2012), Badania auto/biograficzne nad twórczością – ujęcia i perspektywy, w: Autobiografizm w kulturze współczesnej, red. Katarzyna Citko, Marzanna Mrozewicz, Transhumana, Białystok, s. 123-133.
Lewandowska Anna (2015), Olga Boznańska okiem konserwatora. Wykład w Muzeum Narodowym w Warszawie. 9 kwietnia 2015, [online], [dostęp: 5 października 2018], https://www.youtube.com/watch?v=ZtkSV9vDi6I.
Malinowski Jerzy (2003), Malarstwo polskie XIX wieku, DiG, Warszawa.
Michaux Henri (1966), Niejaki Piórko, przeł. i wstęp Jerzy Lisowski, PIW, Warszawa.
Nasiłowska Anna (2010), Herezje – wokół biografizmu i antybiografizmu, „Teksty Drugie”, nr 1-2, s. 129-136.
Poprzęcka Maria (1995), Życie artysty, w: Życie artysty. Problemy biografiki artystycznej, red. Maria Poprzęcka, Ośrodek Wydawniczy Zamku Królewskiego, Warszawa, s. 7-9.
Porębski Mieczysław (1995), Cylinder Gierymskiego, wakacje Picassa i deska Kantora, w: Życie artysty. Problemy biografiki artystycznej, red. Maria Poprzęcka, Ośrodek Wydawniczy Zamku Królewskiego, Warszawa, s. 11-26.
Rodak Paweł (2010), Dziennik osobisty jako praktyka piśmienna: działanie, materialność, tekst, w: Antropologia pisma. Od teorii do praktyki, red. Philippe Artières, Paweł Rodak, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa, s. 175-192.
Rostworowska Maria (2003), Portret za mgłą. Opowieść o Oldze Boznańskiej, Terra Nova, Warszawa.
Skalska Agnieszka (1995), Dziewczynka z chryzantemami Olgi Boznańskiej – osaczona. Uwagi o spojrzeniu, „Artium Quaestiones”, t. 7, s. 141-152.
Solarska Maria (2017), Płeć biografii?, w: Biografistyka we współczesnych badaniach historycznych. Teoria i praktyka, red. Jolanta Kolbuszewska, Rafał Stobiecki, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź, s. 37-50.
Sosnowska Joanna (2005), Biografia kobieca, w: Biografia, historiografia, dawniej i dziś. Biografia nowoczesna – nowoczesność biografii, red. Ryszard Kasperowicz, Elżbieta Wolicka, Towarzystwo Naukowe KUL, Lublin, s. 179-189.
Sosnowska Joanna M. (2012), Ukryte w obrazach, Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk, Warszawa.
Stoichita Victor Ieronim (2011), Ustanowienie obrazu. Metamalarstwo u progu ery nowoczesnej, przeł. Katarzyna Thiel-Jańczuk, Słowo/obraz terytoria, Gdańsk.
Stryjeńska Zofia (1995), Chleb prawie że powszedni. Pamiętnik, t. 1, oprac. Maria Grońska, Gebethner i Ska, Warszawa.
Tchórzewski Jerzy (1948a), ***(Okno…), Spadająca gwiazda, *** (Dziewczyna o zielonym spojrzeniu…), „Tygodnik Powszechny”, nr 40, s. 4.
Tchórzewski Jerzy (1948b), ***(Żarówka światłem się śmiała…), „Tygodnik Powszechny”, nr 27, s. 2.
Tchórzewski Jerzy (1961), *** (brzeg wieczoru sto poleruje nadziei…), „Współczesność”, nr 6, s. 5.
Tchórzewski Jerzy (2003), Wieczny początek gwałtownej chwili. Wiersze, oprac. Krzysztof Tchórzewski, Irsa, Kraków–Warszawa.
Tchórzewski Jerzy (2006), Świadectwo oczu. Wspomnienia z lat 1946-1957, Wydawnictwo Literackie, Kraków.
Turwid Marian (1937), Wieczór Olgi Boznańskiej. W pracowniach artystów-plastyków polskich w Paryżu, „Tęcza”, nr 7, s. 39-44.
Ważyk Adam, oprac. (1947), Antologia współczesnej poezji francuskiej, Wiedza, Warszawa.
Weiss Wojciech (1935), Pociąg, Zachód słońca, Piorun, Ognisko, Chmury nad morzem, Tunel, Niosę słońce, Ulewa przez okno, „Wiadomości Literackie”, nr 51/52, s. 15.
Weiss-Albrzykowska Zofia, oprac. (1986), Wojciech Weiss. Malarstwo białego okresu. Katalog wystawy, Muzeum Okręgowe, Rzeszów.
Weissowa Aneri Irena, Weiss Stanisław, wybór i oprac. (1976), Szkicownik Wojciecha Weissa, Wydawnictwo Literackie, Kraków.
Wójcik-Higersberger Renata, red. (2015), Olga Boznańska (1865-1940), Muzeum Narodowe, Warszawa.
Zaleski Marek (2008), Kłopoty z monografią, „Teksty Drugie”, nr 6, s. 117-126.
Ziembicka Barbara (1998), Najprostszą drogą. Rozmowy z artystami, Znak, Kraków.
Weiss Wojciech (1935), Pejzaże, „Wiadomości Literackie”, nr 51/52, s. 15.
Licencja
Autorzy
Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka” są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC.
Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka” udzielają Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalają na użycie sublicencji Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0).
Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.
Użytkownicy
Zainteresowani użytkownicy internetu uprawnieni są do korzystania z utworów opublikowanych od 2016 roku w „Poznańskich Studiach Polonistycznych. Serii Literackiej” pod następującymi warunkami:
- uznanie autorstwa – obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem, informacji, o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, DOI) oraz samej licencji;
- bez tworzenia utworów zależnych – utwór musi być zachowany w oryginalnej postaci, nie można bez zgody twórcy rozpowszechniać np. tłumaczeń, opracowań.
Do wszystkich tekstów opublikowanych przed 2016 r. prawa autorskie są zastrzeżone.
Inne
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).