Abstract
The paper discusses three volumes of Wiktor Gomulicki’s short stories: Kolorowe obrazki (Colourful pictures), Z otchłani (From the abyss) and Przy słońcu i przy gazie (By the sunlight and gaslight). The author proves how the style and theme of short stories changes in time. The article proposes a new interpretation of Przy słońcu i przy gazie using the category of arabesque which was one of the genres popular in nineteenth-century European and Polish literature.
References
Baudelaire Charles (2000), Malarz życia nowoczesnego, w: tegoż, Rozmaitości estetyczne, wstęp i przekład Joanna Guze, komentarze i przypisy Claude Pichois, przekład [komentarzy i przypisów] Jan Maria Kłoczowski, słowo/obraz terytoria, Gdańsk.
Gomulicki [Wiktor], Szmideberg [Ignacy] (1880), Ilustrowany przewodnik po Warszawie ozdobiony planem miasta, widokami piękniejszych gmachów i miejscowości, galerią typów warszawskich i szkicami charakterystycznymi. Rok pierwszy, Jan Noskowski, Warszawa.
Gomulicki Wiktor (1868), Kolorowe obrazki. Kilka powiastek i szkiców, Redakcja „Przeglądu Tygodniowego”, Warszawa, https://tinyurl.com/mrx7dspy [dostęp: 22.01.2025].
Gomulicki Wiktor (1870), Z otchłani. Nowela, [b.d.], Warszawa.
Gomulicki Wiktor (1882), Poezje, w: Lira polska, t. 2, Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, Warszawa.
Gomulicki Wiktor (1884 [1885]), Obrazki prawdziwe, Księgarnia Teodora Paprockiego i S-ki, Warszawa.
Gomulicki Wiktor (1888a), Przy słońcu i przy gazie. Szkice z miasta, S. Lewental, Warszawa, https://tinyurl.com/35u95e3r [dostęp: 22.01.2025].
Gomulicki Wiktor (1888b), Róże i osty. Nowele, obrazki, szkice, ser. 1, Gebethner i Wolff, Warszawa.
Gomulicki Wiktor (1890), Nowele, [b.d.], Warszawa.
Gomulicki Wiktor (1895 [1894]), Jeden z nowych. Nowele, studia, obrazki, Gebethner i Wolff, Warszawa.
Gomulicki Wiktor (1896a), Obrazki weneckie, Księgarnia Teodora Paprockiego i S-ki, Warszawa.
Gomulicki Wiktor (1896b), Zielony kajet. Szkice z ustronia, Księgarnia Teodora Paprockiego i S-ki, Warszawa.
Gomulicki Wiktor (1898), Sołdat, „Czas”, nry 161–171.
Gomulicki Wiktor (1899), Wybór nowel, t. 1–3, Redakcja „Gazety Polskiej”, Warszawa.
Gomulicki Wiktor (1900), Chałat. Wspomnienie, „Miesięczny Kurier Polski”, t. 2.
Gomulicki Wiktor (1905a), Brylantowa strzała i inne nowele, dr. Józef Sikorski, Warszawa.
Gomulicki Wiktor (1905b), Chałat. Wspomnienie [przeduk], w: Z jednego strumienia. Szesnaście nowel przez dziesięciu autorów, przedm. Eliza Orzeszkowa, Księgarnia E. Wende i Spółka, Warszawa.
Gomulicki Wiktor (1906), Zakazane, Księgarnia św. Wojciecha, Warszawa.
Gomulicki Wiktor (1908), Oracz; Nieprzespany sen pani Maciejowej; Filemon i Baucis, Gebethner i Wolff, Warszawa.
Gomulicki Wiktor (1910), Szabla Teosia. Opowiadanie, Wydawnictwo M. Arcta, Warszawa.
Gomulicki Wiktor (1913 [1912]), Pokłosie. Wybór nowel, opowiadań, szkiców, Księgarnia E. Wende i Spółka, Warszawa.
Gomulicki Wiktor (1915), Trójliść; Walc nocnych mgieł; Czarownica; Kama, dziewka babilońska, Księgarnia Leona Idzikowskiego, Kijów–Warszawa.
Gomulicki Wiktor (1921), Sołdat, Księgarnia św. Wojciecha, Poznań.
Gomulicki Wiktor (1961), Pod parasolem. Wybór opowiadań, oprac. Roman Taborski, PIW, Warszawa.
Gomulicki Wiktor (1888), „Przy słońcu…”, „Przegląd Literacki” [dod. do „Kraju”], nr 13.
Gomulicki Juliusz Wiktor (1997), Warszawa mojego ojca, „Rocznik Warszawski”, t. 27.
A.N. [właśc. Adam Nowicki] (1888), Przegląd piśmiennictwa. Nowości wydawnicze polskie, „Życie”, nr 28.
Balcerzan Edward (1999), W stronę genologii multimedialnej, „Teksty Drugie”, nr 6.
Baudelaire Charles (2000), Rozmaitości estetyczne, wstęp i przekład Joanna Guze, komentarze i przypisy Claude Pichois, przekład [komentarzy i przypisów] Jan Maria Kłoczowski, słowo/obraz terytoria, Gdańsk.
Bolecki Włodzimierz (1999), O gatunkach to i owo, „Teksty Drugie”, nr 6.
Dembińska-Pawelec Joanna (2013), Arabeska. Szkice o poezji, Oficyna Wydawnicza Wacław Walasek, Katowice.
Kardyni-Pelikánová Krystyna (2012), Arabeska [hasło], w: Słownik rodzajów i gatunków literackich. Nowe wydanie, red. Grzegorz Gazda, PWN, Warszawa.
Kaszewski Kazimierz (1888), Przegląd literacki: Wiktor Gomulicki, „Przy słońcu i przy gazie. Szkice z miasta (z ilustracjami)”. Warszawa 1888 [rec.], „Kłosy”, nr 1190.
Kotarbiński Józef (1882), Poetyczny bukiecik, „Prawda”, nr 35.
Miron [właśc. Aleksander Michaux] (1873), Księga pieśni. Zbiór poezji, z. 1–6, nakł. Józef Kaufman, Warszawa, https://tinyurl.com/4z7mv87x [dostęp: 03.02.2023].
Nycz Ryszard (1998), „Wyrażanie niewyrażalnego” w literaturze nowoczesnej (wybrane zagadnienia), w: Literatura wobec niewyrażalnego. Praca zbiorowa, red. Włodzimierz Bolecki, Erazm Kuźma, Wydawnictwo IBL PAN, Warszawa.
Przegląd piśmiennictwa. Z otchłani. Nowela (1870), „Opiekun Domowy”, nr 50.
Schlegel Friedrich (2000), Rozmowa o poezji, przeł. Jakub Ekier, w: Pisma teoretyczne niemieckich romantyków, wybór i oprac. Tadeusz Namowicz, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław.
Schlegel Friedrich (2009), Fragmenty, przeł. Carmen Bartl, oprac. i komentarz Michał Paweł Markowski, Wydawnictwo UJ, Kraków.
Sławiński Janusz (2000), Arabeska [hasło], w: Michał Głowiński, Teresa Kostkiewiczowa, Aleksandra Okopień-Sławińska i in., Słownik terminów literackich, red. Janusz Sławiński, wyd. 3 poszerz. i popr., Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław.
Szkice i obrazki. Dzieło ilustrowane 48 rycinami wykonanymi przez F. Kostrzewskiego. Artykuły Wacł. Szymanowskiego, A. Wieniarskiego, Wilczyńskiego i Kazim. Wład. Wojcickiego (1858), [litografia A. Pecq], ser. 1, J. Unger, Warszawa.
Wrażenia literackie (1889), „Ateneum”, t. 1, z. 1.
Z wędrówki naukowo-literackiej. „Przy słońcu i przy gazie. Szkice z miasta” przez Wiktora Gomulickiego (1888), „Wędrowiec”, nr 22.
Zajkowska Joanna (2002), Albumy „małych ludzi” w twórczości Michała Bałuckiego i Wiktora Gomulickiego a rosyjski szkic fizjologiczny, w: Świat Michała Bałuckiego, red. Tadeusz Budrewicz, Collegium Colmbinum, Kraków.
Zajkowska Joanna (2006), Wybory estetyczne a kwestie etyczne – casus Gomulickiego. Kobieta – anioł w literackim atrybutorium poety, w: Etyka i literatura. Pisarze polscy lat 1863–1918 w poszukiwaniu wzorców życia i sztuki, red. Ewa Paczoska, Ewa Ihnatowicz, Wydział Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
Zajkowska Joanna (2008), Między podróżą a poematem – Wiktor Gomulicki w Wenecji, w: Podróż i literatura 1864–1914, red. Ewa Ihnatowicz, Wydział Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
Zajkowska Joanna (2010), Twórczość poetycka Wiktora Gomulickiego wobec literackiej tradycji i współczesności, Wydawnictwo UKSW, Warszawa.
Zajkowska Joanna (2020), Między „brulionem”, raptularzem, a dziełem literackim – czyli co Wiktor Gomulicki napisał w Wenecji. Wstępne rozpoznania i sugestie badawcze, „Bibliotekarz Podlaski”, R. 21.
Zajkowska Joanna (2021), Niepalne rękopisy – o „niefortunnym” debiucie poetyckim Wiktora Gomulickiego, „Sztuka Edycji”, nr 2.
License
Copyright (c) 2024 Joanna Zajkowska
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
Authors
Authors of texts accepted for publication in „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka” are required to complete, sign and return to the editor's office the Agreement for granting a royalty-free license to works with a commitment to grant a CC sub-license.
Under the agreement, the authors of texts published in „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka” grant the Adam Mickiewicz University in Poznań a non-exclusive, royalty-free license and authorize the use of Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0)Creative Commons sub-license.
The authors retain the right to continue the free disposal of the work.
Users
Interested Internet users are entitled to use works published in „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka” since 2016, for non-commercial purposes only, under the following conditions:
- attribution - obligation to provide, together with the distributed work, information about the authorship, title, source (link to the original work, DOI) and the license itself.
- no derivatives - the work must be preserved in its original form, without the author's consent it is not possible to distribute the modified work, such as translations, publications, etc.
Copyrights are reserved for all texts published before 2016.
Miscellaneous
Adam Mickiewicz University in Poznań retains the right to magazines as a whole (layout, graphic form, title, cover design, logo etc.).