Abstrakt
In the article the author examines fantastic novels by contemporary Polish writers (Andrzej Maleszka, Paweł Beręsowicz, Rafał Kosik and other) for young readers in a cultural context. In his essay he uses two well-known cultural categories “myth” and “magic” to his analysis of fantastic novels. According to the author, the myth and magic have two important functions in fantastic children’s literature. First, they lead young readers to knowledge about the world and depict different, complex phenomena of cultural dimension. Second, the myth and magic create a particular space (what “engulfs” young readers) of play and entertainment. Moreover, the myth and magic attract young readers to fabulous worlds including the elements of realistic literary convention. Thereby the writers increase their credibility among the youth. A “myth-magic” in the presented word of contemporary Polish fantastic novels assures balance between incredible entertainment represented by wizards, witches, dragons and the real world with characters having various digital devices within reach.
Bibliografia
Barthes Roland (2009), Mitologie, wstęp Krzysztof Kłosiński, przeł. Adam Dziadek, Aletheia, Warszawa.
Bartmiński Jerzy (2007), Językowe podstawy obrazu świata, Wydawnictwo UMCS, wyd. 2, Lublin.
Boni Michał, red. (2011), Młodzi 2011, Kancelaria Prezesa Rady Ministrów, Warszawa.
Brzostek Dariusz (2005), Problemy motywacji fantastycznej i fantastycznonaukowej, w: Polska literatura fantastyczna. Interpretacje, red. Andrzej Stoff, Dariusz Brzostek, Wydawnictwo Naukowe UMK, Toruń, s. 15-54.
Caillois Roger (2005), W sercu fantastyki, przeł. Maryna Ochab, Słowo/Obraz Terytoria, Gdańsk.
Czapliński Przemysław (2012), No future, w: Fantastyka w obliczu przemian, red. Rafał Kochanowicz, Dorota Mrozek, Beata Stefaniak, Wydawnictwo PTPN, Poznań.
Flowers Betty Sue, oprac. (2007), Potęga mitu. Rozmowy Billa Moyersa z Josephem Campbellem, przeł. Ireneusz Kania, Znak, Kraków.
Giddens Anthony (2010), Nowoczesność i tożsamość. „Ja” i społeczeństwo w epoce późnej nowoczesności, przeł. Alina Szulżycka, PWN, Warszawa.
Grochowski Piotr (2005), Mit w perspektywie badań literatury ustnej, w: Folklor w badaniach współczesnych, red. Adrian Mianecki, Agnieszka Osińska, Luiza Podziewska, Wydawnictwo UMK, Toruń, s. 17-25.
Kaja Damian (2012), Dziedzictwo lirnika. Orfeusz w tekstach kultury popularnej, w: Związki i rozwiązki. Relacje kultury i literatury popularnej ze starymi i nowymi mediami, red. Anna Gemra, Halina Kubicka, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław, s. 319-337.
Kołakowski Leszek (1994), Obecność mitu, Wydawnictwo Dolnośląskie, Wrocław.
Kosik Rafał (2008), Felix, Net i Nika oraz orbitalny spisek, Powergraph, Warszawa.
Krzysztofek Kazimierz (2010), Paratekst jako postfabrykat kultury, w: Pogranicza audiowizualności. Parateksty kina, telewizji i nowych mediów, red. Andrzej Gwóźdź, Universitas, Kraków, s. 13-34.
Kuligowski Waldemar (2007), Antropologia współczesności. Wiele światów, jedno miejsce, Universitas, Kraków.
Lem Stanisław (1954), Topolny i Czwartek, w: tegoż, Sezam, Iskry Warszawa, s. 5-45.
Maleszka Andrzej (2013), Magiczne drzewo. Gra, Znak, Kraków.
Mazurkiewicz Adam (2014), Z problematyki cyberpunku. Literatura – sztuka – kultura, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Mróz Lech (1976), Mit i myślenie mityczne, „Etnografia Polska”, z. 1.
Szwagrzyk Aleksandra (2015), Stare (vs.) nowe: literatura dla młodych odbiorców a dyskurs nowych mediów, w: Sztuka dziecięca i młodzieżowa a nowe media, red. Maciej Wróblewski, Elżbieta Kruszyńska, Aleksandra Szwagrzyk, Wydawnictwo Naukowe UMK, Toruń, s. 31-37.
Urban Greg (2001), Metaculture: How Culture Moves through the World, University of Minnesota Press, Minneapolis–London.
Wróblewski Maciej (2009), „Czytanie przyszłości”. Polska fantastyka naukowa dla młodego odbiorcy, Wydawnictwo Naukowe UMK, Toruń.
Wróblewski Maciej (2011), Cyborgizacja codzienności człowieka. Stan współczesny i kilka myśli futurologicznych, „Litteraria Copernicana” 2011, nr 2, s. 8-19.
Licencja
Autorzy
Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka” są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC.
Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka” udzielają Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalają na użycie sublicencji Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0).
Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.
Użytkownicy
Zainteresowani użytkownicy internetu uprawnieni są do korzystania z utworów opublikowanych od 2016 roku w „Poznańskich Studiach Polonistycznych. Serii Literackiej” pod następującymi warunkami:
- uznanie autorstwa – obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem, informacji, o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, DOI) oraz samej licencji;
- bez tworzenia utworów zależnych – utwór musi być zachowany w oryginalnej postaci, nie można bez zgody twórcy rozpowszechniać np. tłumaczeń, opracowań.
Do wszystkich tekstów opublikowanych przed 2016 r. prawa autorskie są zastrzeżone.
Inne
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).