Słowa kluczowe
floods
aquacriticism
ecocriticism
environmental literature
Jak cytować
Abstrakt
The author aims at presenting examples of literary descriptions of Odra flooding (especially in the context of the most recent in 1997 and 2010) and the river regions in the perspective of aquacriticism. This approach belongs to a wider concept of ecocriticism which perceives the river as a key part of environment. The question being posed is what kind of influence can be traced in literary texts representing floods and how does literature influence perception of aquatic catastrophes such as floods. Since flood belongs to the catastrophe discourse, it blurs anthropocentric knowledge on rivers and indicates aquacentric modes of recognition. The ecoparadigmatic role of Odra is indicated by Silesian authors (in the collection Wie die Oder rauscht ) and writers biographically connected with the river (Tokarczuk). The environmental function of the river can be better acknowledged through literary fiction that “gives voice to the river”.
Bibliografia
Cohen Jeffrey Jerome, Duckert Lowell ed. (2015), Elemental Ecocriticism. Thinking with Earth, Air, Water, and Fire, University of Minnesota Press, Minneapolis [Stany Zjednoczone].
Czarnuch Zbigniew (2012), Wysokie stany i powodzie na wodach Odry, Warty i Noteci: kalendarium. Część 1. 1118-1745, „Nadwarciański Rocznik Historyczno-Archiwalny”, nr 19, s. 105-119.
Czarnuch Zbigniew (2013), Wysokie stany i powodzie na wodach Odry, Warty i Noteci: kalendarium. Część 2. 1748-1899, „Nadwarciański Rocznik Historyczno-Archiwalny”, nr 20, s. 135-157.
Czarnuch Zbigniew (2014), Kalendarium powodzi część III: wylewy Odry, Warty i Noteci w XX i na początku XXI wieku oraz podejmowane sposoby im przeciwdziałania, „Nadwarciański Rocznik Historyczno-Archiwalny”, nr 21, s. 161-200.
Dillard Annie (2010), Pielgrzym nad Tinker Creek, przeł. Maciej Świerkocki, Wydawnictwo Literackie, Kraków.
„Gazeta Lubuska”, 18.05-10.06.2010.
Gifford Terry (1999), Pastoral, Routledge, London [Wielka Brytania].
Heidegger Martin (1977), Pytanie o technikę, przeł. Krzysztof Wolicki, w: Budować. Mieszkać. Myśleć, wyb., oprac. i wstęp Krzysztof Michalski, Czytelnik, Warszawa.
Jochemczyk Mariusz (2013), Super flumina Silesiae Superioris…, w: Urzeczenie. Locje literatury i wyobraźni, red. Mariusz Jochemczyk, Miłosz Piotrowiak, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice, s. 177-189.
Kiełczewska Maria, Grodek Andrzej (1946), Odra-Nysa. Najlepsza granica Polski, Wydawnictwo Instytutu Zachodniego, Poznań.
Kościk Elżbieta, red. (2014), Gdy nadciągała wielka woda. Klęski powodzi na ziemiach polskich na przestrzeni wieków, Gajt, Wrocław.
Kowalewski Zbigniew (2006), Powodzie w Polsce – rodzaje, występowanie oraz system ochrony przed ich skutkami, „Woda-Środowisko-Obszary wiejskie”, t. 6 z. 1(16), s. 207-220.
Miasto nadal walczy z żywiołem, „Wieczór Wrocławia”, nr 135, 15.07.1997, s. 1-3.
„Polska Gazeta Wrocławska”, 27.05.2010.
Rada Uwe (2015), Odra. Życiorys pewnej rzeki, przeł. Zbigniew Owczarek, KEW, Wrocław.
„Robotnicza Gazeta Wrocławska”, 16.07.1997.
Rojecki Ananiasz red. (1965), Wyjątki ze źródeł historycznych o nadzwyczajnych zjawiskach hydrologiczno-meteorologicznych na ziemiach polskich w wiekach od X do XVI, WKiŁ, Warszawa.
Rzeki. Antologia poetycka (1998), wybór i oprac. Jacek Kolbuszewski, Towarzystwo Przyjaciół Polonistyki Wrocławskiej, Wrocław.
Scholz-Lübbering Hannelore, Lämmer Hildegard red. (2012), Wie die Oder rauscht. Allerlei Geschichten entlang der Oder und aus der Neumark / Jak szumi Odra. Rozmaite historie znad Odry i z Nowej Marchii, Leipziger Universitätsverlag, Leipzig.
Serres Michel (2012), Biogea, trans. Randolph Burks, Univocal, Minneapolis [Stany Zjednoczone].
Tokarczuk Olga (2012), Odra, w: Moment niedźwiedzia, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa, s. 152-160.
Torz Marcin, Pięknie walczyli o Kozanów, „Polska Gazeta Wrocławska”, 24.05.2010, s. 8.
Trexler Adam (2015), Anthropocene Fictions. The Novel in a Time of Climate Change, University of Virginia Press, Charlottesville [Stany Zjednoczone].
Zduniak-Wiktorowicz Małgorzata (2013), „Podajemy komunikat o stanie Odry…” Nowa literatura polska znad rzeki, w: Urzeczenie. Locje literatury i wyobraźni, red. Mariusz Jochemczyk, Miłosz Piotrowiak, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice, s. 337-357.
Licencja
Autorzy
Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka” są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC.
Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka” udzielają Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalają na użycie sublicencji Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0).
Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.
Użytkownicy
Zainteresowani użytkownicy internetu uprawnieni są do korzystania z utworów opublikowanych od 2016 roku w „Poznańskich Studiach Polonistycznych. Serii Literackiej” pod następującymi warunkami:
- uznanie autorstwa – obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem, informacji, o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, DOI) oraz samej licencji;
- bez tworzenia utworów zależnych – utwór musi być zachowany w oryginalnej postaci, nie można bez zgody twórcy rozpowszechniać np. tłumaczeń, opracowań.
Do wszystkich tekstów opublikowanych przed 2016 r. prawa autorskie są zastrzeżone.
Inne
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).