Keywords
concrete poetry
language poetry
poetry book
Stuttgart
How to Cite
Abstract
The article discusses bruchsünden und todstücke, a book of selected poems by Witold Wirpsza, translated into German by Maria Kurecka. The book was published in 1967 in the “rot” series published in Stuttgart and edited by Max Bense and Elisabeth Walther, with typography by Hansjörg Mayer. The article demonstrates how the peculiar design of the book, as well as the connotations of the publishing series, and Wirpsza’s interests, allow us to read the book as a translation of a Polish image of language poetry into a G erman concept of experimental poetry book, especially in concrete poetry.Funding
Narodowe Centrum Nauki
References
Als Stuttgart Schule machte. Ein Internet-Reader, http://www.stuttgarter-schule.de, dostęp: 6 maja 2014.
Bense M., Die Realität der Literatur. Authoren und ihre Texte, Kiepenhauer und Witsch, Köln 1971.
Bense M., kleine abstrakte ästhetik, „rot” 38, Stuttgart 1969.
Bense M., mała estetyka abstrakcyjna, tłum. W. Wirpsza, „Nurt” 1970, nr 3.
Bense M., Świat przez pryzmat znaku, tłum. J. Garewicz, wstęp H. Buczyńska-Garewicz, PIW, Warszawa 1980.
Bense M., Theorie der Texte. Eine Einführung in neuere Auffasungen und Methoden, faksymile książki z 1962, Ann Arbor, Michigan 1971.
Bill M., max bill: typografie – reklame – buchgestaltung: typography – advertsing – book design, tłum. J.L. Walker, R. Thomas, Niggli Verlag, Zürich 1999.
Bocian M., Przestrzeń w poezji konkretnej: ogólnopolskie sympozjum nt. poezji konkretnej, Bydgoszcz, 20–21 X 1979: materiały teoretyczne, Towarzystwo Przyjaciół Sztuki, Wydział Kultury i Sztuki UM, Miejska Poradnia Instrukcyjno-Metodyczna, Bydgoszcz 1979.
Chojnowski Z., Wizja człowieka,wizja kultury. O poezji Witolda Wirpszy w latach sześćdziesiątych, „Integracje. Kultura – sztuka – literatura – życie artystyczne” 1992, nr 28.
Cieślak-Sokołowski T., Moment lingwistyczny: o wczesnym pisarstwie Ryszarda Krynickiego i Stanisława Barańczaka, Universitas, Kraków 2011.
Dawidek-Gryglicka M., Historia tekstu wizualnego. Polska po 1967 roku, Korporacja Ha!art – Muzeum Współczesne Wrocław, Kraków – Wrocław 2012.
Döhl R., bedepequ, hansjörg mayer edition, Stuttgart 1967.
Döhl R., Der Kreis um Max Bense, w: Als Stuttgart Schule machte. Ein Internet-Reader, red. R. Döhl, J. Auer, F.W. Block, www.stuttgarter-schule.de, dostęp: 29 stycznia 2012.
Döhl R ., Stuttgarter Gruppe oder Einkreisung einer Legende, w: Als Stuttgart Schule machte. Ein Internet-Reader, red. R. Döhl, J. Auer, F.W. Block, www.stuttgarter-schule.de, dostęp: 29 stycznia 2012.
Drucker J., The Visible Word. Experimental Typography and Modern Art, 1909–1923, The University of Chicago Press, Chicago – London 1996.
Dziadek A., Themerson i Schwitters, „Teksty Drugie” 2006, nr 4.
edition und galerie hansjörg mayer oraz rot – gesamtverzeichnis, w: Als Stuttgart Schule machte. Ein Internet-Reader, red. R. Döhl, J. Auer, F.W. Block, www.stuttgarter schule.de, dostęp: 29 stycznia 2012.
Fajfer Z., Liberatura. Teksty zebrane z lat 1999–2009, red. K. Bazarnik, Ha!art, Kraków 2010.
Grądziel-Wójcik J., Poezja jako teoria poezji. Na przykładzie twórczości Witolda Wirpszy, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2001.
Heissenbüttel H., einleitung, w: E. Gomringer, worte sind schatten: die konstellationen 1951–1968, red. H. Heissenbüttel, Rowohlt, Reinbek bei Hamburg 1969.
Herwig O., Wortdesign. Eugen Gomringer und die Bildende Kunst, Iudicum, München 2001.
In Numbers: Serial Publications by Artists since 1955, red. P.E. Aarons, A. R oth, PPP Editions, Zürich 2009.
Kałuża A., Wola odróżnienia. O modernistycznej poezji Jarosława Marka Rymkiewicza, Julii Hartwig, Witolda Wirpszy i Krystyny Miłobędzkiej, Universitas, Kraków 2008.
konkrete poesie. deutschsprachige authoren, red. E. Gomringer, Reclam, Stuttgart 2001.
konkrete poesie: deutschsprachige autoren: anthologie, red. E. G omringer, Reclam, Stuttgart 2009.
Kremer A., Book of translations as a self-commentary. On „bruchsünden und todstücke” by Witold Wirpsza, „Prace Filologiczne. Literaturoznawstwo” 2012, nr 2.
Kremer A., Konkretystyczne publikacje seryjne, „Humanistyka XXI wieku” 2012, nr 1, http://www.humanistyka.edu.pl, dostęp: 6 maja 2014.
Kremer A., Poezja konkretna w trzech obszarach językowych, „Przestrzenie Teorii” 2013, nr 19.
Mayer H., typoaktionen, wstęp R. Döhl, typos verlag, Frankfurt 1967.
Morgan E., emergent poems, red. H. Mayer, „futura” 20, Stuttgart 1967.
Muster möglicher Welten: Eine Anthologie für Max Bense, red. E. Walther, L. Harig, Limes-Verlag, Wiesbaden 1970.
Rot D., 80 wolken, red. M. Bense, E. Walther, „rot” 32, Stuttgart 1967.
Rypson P., Książki i strony. Polska książka awangardowa i artystyczna w XX wieku, Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski, Warszawa 2000.
Rypson P., Nie gęsi. Polskie projektowanie graficzne 1919–1949, Wydawnictwo Karakter, Kraków 2011.
Skalmowski W., Max Bense, Theorie der Texte. Eine Einführung in neuere Auffasungen und Methoden, Köln 1962, „Pamiętnik Literacki” 1965, nr 1–2.
Sławek T., Między literami. Szkice o poezji konkretnej, Wydawnictwo Dolnośląskie, Wrocław 1989.
Szaruga L., Przestrzenie słowa: eseje, Wydawnictwo Baran i Suszczyński, Kraków 2002.
Ulicka D., Literaturoznawcze dyskursy możliwe. Studia z dziejów nowoczesnej teorii literatury w Europie Środkowo-Wschodniej, Universitas, Kraków 2007.
Wesołowski J., Trzy polskie poetyki „concrete verse”. Dróżdż, Grześczak, Białoszewski, „Odra” 2005, nr 3.
Wiedemann A., Witold Wirpsza – poeta trzydziestoletni, „FA-art” 1998, nr 1–2.
Wirpsza W., bruchsünden und todstücke, tłum. M. Kurecka, red. M. Bense, E. Walther, „rot” 31, Stuttgart 1967.
Wirpsza W., Drugi opór. Wiersze 1960–1964, Czytelnik, Warszawa 1965.
Wirpsza W., Gra znaczeń. Przerób, Instytut Mikołowski, Mikołów 2008.
Wirpsza W., Gra znaczeń. Szkice literackie, PIW, Warszawa 1965.
Wirpsza W., Komentarze do fotografii „The Family of Man”, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1962.
Wirpsza W., Niemiecka Republika Federalna, „Poezja” 1966, nr 4.
Wirpsza W., Przesądy, PIW, Warszawa 1966.
License
Authors
Authors of texts accepted for publication in „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka” are required to complete, sign and return to the editor's office the Agreement for granting a royalty-free license to works with a commitment to grant a CC sub-license.
Under the agreement, the authors of texts published in „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka” grant the Adam Mickiewicz University in Poznań a non-exclusive, royalty-free license and authorize the use of Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0)Creative Commons sub-license.
The authors retain the right to continue the free disposal of the work.
Users
Interested Internet users are entitled to use works published in „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka” since 2016, for non-commercial purposes only, under the following conditions:
- attribution - obligation to provide, together with the distributed work, information about the authorship, title, source (link to the original work, DOI) and the license itself.
- no derivatives - the work must be preserved in its original form, without the author's consent it is not possible to distribute the modified work, such as translations, publications, etc.
Copyrights are reserved for all texts published before 2016.
Miscellaneous
Adam Mickiewicz University in Poznań retains the right to magazines as a whole (layout, graphic form, title, cover design, logo etc.).