Keywords
Baroque
Taine
valuation in literary studies
How to Cite
Abstract
The article deals with the ways in which Baroque works and their authors were presented in the positivist history of literature. The source material for the analysis was provided by the texts written by Piotr Chmielowski, Stanisław Tarnowski, Adam Bełcikowski, Henryk Sienkiewicz and Felicjan Faleński. The article discusses the sources for a rather distinct dislike of the literary output of Baroque authors in general, which was in line with the then well-established opinions deeply rooted in European research, but also derived from a valuation based on national and patriotic criteria. A certain differentiation in research methods is also indicated, mostly of those stemming from the spirit of Taine, but, occasionally, approaching Baroque works with the help of a stylistic analysis and thus making it possible to show more appreciation to the literature created in the period that, as understood from the positivist perspective, was believed to be of inferior quality.
References
Bachórz J., Wstęp, w: B. Prus, Lalka, Wrocław 1998.
Bełcikowski A., Andrzej Morsztyn, poeta romantyczny w XVII wieku, w: Ze studiów nad literaturą polską, Warszawa 1886.
Bełcikowski A., Ze studiów nad literaturą polską, Warszawa 1886.
Brückner A., Dzieje literatury polskiej w zarysie, Warszawa 1921.
Chlebowski B., Znaczenie różnic terytorialnych, etnograficznych i związanej z nimi odrębności ekonomiczno-społecznych, politycznych i umysłowych stosunków dla badania dziejów literatury polskiej, odbitka z V tomu Archiwum Komisji Literackiej, Kraków 1884.
Chmielowski P., Historia literatury polskiej od czasów najdawniejszych do końca wieku XIX, t. 1, Lwów 1914.
Chmielowski P., Metodyka historii literatury polskiej, Warszawa 1899.
Cysewski K., Z zagadnień literaturoznawstwa polskiego doby pozytywizmu 1860–1914, Słupsk 1986.
Faleński F., Mikołaj Sęp Szarzyński, „Ateneum” 1881, t. 3.
Górski K., Przegląd stanowisk metodologicznych w polskiej historii literatury do 1939 roku, w: idem, Rozważania teoretyczne. Literatura. Muzyka. Teatr, Lublin 1984.
Kugler F., Handbuch der Kunstgeschichte, Stuttgart, t. 1 – 1841, t. 2 – 1848.
Kulczycka-Saloni J., Piotr Chmielowski, w: Z dziejów polonistyki warszawskiej, red. J. Kulczycka-Saloni, Z. Jakubowski, Z. Libera i in., Warszawa 1964.
Markiewicz H., Myśl aksjologiczna w polskiej nauce o literaturze, w: O wartościowaniu w badaniach literackich, red. S. Sawicki i W. Panas, Lublin 1986.
Markiewicz H., Polska nauka o literaturze. Zarys rozwoju, Warszawa 1981.
Markiewicz H., Polskie przygody estetyki Taine’a, w: Problemy literatury polskiej okresu pozytywizmu, Seria 1, Wrocław 1980.
Pelc J., Barok – epoka przeciwieństw, Warszawa 1993.
Pelc J., Na początku był Porębowicz – sto lat badań literatury baroku w Polsce, w: „Barok” 1994, nr 1/1,.
Sienkiewicz H., Kasper Miaskowski. Studium literackie, „Tygodnik Ilustrowany” 1870, nr 128.
Sienkiewicz H., Mikołaj Sęp-Szarzyński. Studium literackie, „Tygodnik Ilustrowany” 1869, nr 79.
Sokołowska J., Spory o barok. W poszukiwaniu modelu epoki, Warszawa 1971.
Tarnowski S., Historia literatury polskiej, t. 1, Wiek XVI, Kraków 1903.
Tarnowski S., Historia literatury polskiej, t. 2, Wiek XVII, Kraków 1903.
Tarnowski S., O stanie obecnym historii literatury polskiej i jej potrzebach, w: Archiwum do dziejów literatury i oświaty w Polsce, t. 5, Kraków 1886.
Warzenica-Zalewska E., Z zagadnień recepcji Taine’a w Polsce (lata 1863–1881), „Przegląd Humanistyczny” 1972, nr 5.
License
Authors
Authors of texts accepted for publication in „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka” are required to complete, sign and return to the editor's office the Agreement for granting a royalty-free license to works with a commitment to grant a CC sub-license.
Under the agreement, the authors of texts published in „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka” grant the Adam Mickiewicz University in Poznań a non-exclusive, royalty-free license and authorize the use of Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0)Creative Commons sub-license.
The authors retain the right to continue the free disposal of the work.
Users
Interested Internet users are entitled to use works published in „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka” since 2016, for non-commercial purposes only, under the following conditions:
- attribution - obligation to provide, together with the distributed work, information about the authorship, title, source (link to the original work, DOI) and the license itself.
- no derivatives - the work must be preserved in its original form, without the author's consent it is not possible to distribute the modified work, such as translations, publications, etc.
Copyrights are reserved for all texts published before 2016.
Miscellaneous
Adam Mickiewicz University in Poznań retains the right to magazines as a whole (layout, graphic form, title, cover design, logo etc.).