Otherness that deserves to be protected. Empathy built upon distance
PDF (Język Polski)

Keywords

personalistic reading
otherness
emphatic reading
emphatic criticism
poetry

How to Cite

Winiecka, E. (2010). Otherness that deserves to be protected. Empathy built upon distance. Poznań Polish Studies. Literary Series, (17), 203–223. https://doi.org/10.14746/pspsl:2010.17.13

Abstract

The article is a review of Krystyna Pietrych’s book Co poezji po bolu.

Empatyczne przestrzenie lektury (Łodż 2009) [What good pain and suffering

bring in poetry. Emphatic dimensions of reading]. Since the reviewed

book presents a bold and, to a large extent, novel approach to

personalistic reading — based on a subjective, compassionate experience

of an encounter with uncognizable and unreductible otherness of

tormented man-poet, the reviewer focuses on the issues viewed as the

most important for the method of emphatic reading adopted by the author.

E. Winiecka analyses aesthetical and epistemological, as well as

axiological possibilities and risks that emphatic criticism opens up for

reexamination. Formulates her own opinion on the analytical method

used by K. Pietrych in examining poetry, which is a recording of one’s

mind in agony and suffering experienced by seven authors: Aleksander

Wat, Zbigniew Herbert, Miron Białszewski, Stanisłw Barańzak, Janusz

Szuber, as well as Julian Przybośand Anna Swirszczyńka. Outlines

the methodological perspectives of the discussed work that traces

the stages in the formation of literary depiction and representation of

suffering. The text is also an attempt at defining and indicating the cognitive

perspectives of emphatic criticism.

https://doi.org/10.14746/pspsl:2010.17.13
PDF (Język Polski)

References

Balbus S., Znaki róży (O poezji Juliana Przybosia), w: Od tematu do rematu. Przechadzki z Balcerzanem, red. T. Mizerkiewicz, A. Stankowska, Poznań 2007, s. 345–376.

Barańczak S., „Poezja musi być wieczną czujnością” [rozmowa z P. Wierzchosławskim], w: Zaufać nieufności. Osiem rozmów o sensie poezji 1990–1992, red. K. Biedrzycki, Kraków 1993.

Biela P., Einfühlung jako dialogiczność personalizmu fenomenologicznego Edith Stein, „Czasopismo Filozoficzne” 2009, nr 4/5.

Brach-Czaina J., Szczeliny istnienia, Warszawa 1992.

Caputo J.D., Against ethics: contributions to a poetics of obligation with constant reference to deconstruction, Bloomington 1993.

Cixous H., Coming to Writing and Other Esseys, red. D. Jenson, wstęp S. R obin Suleiman, Cambridge 1991.

Davis M.H., Empatia. O umiejętności współodczuwania, przeł. J. Kubiak, Gdańsk 2001.

Głowiński M., Ekspresja i empatia. Studia o młodopolskiej krytyce literackiej, Kraków 1997.

Husserl E., Zagadnienie wczucia, przeł. D. Gierulanka, komentarz J. Tischer, „Znak” 1974, nr 3, s. 319–327.

Kristeva J., Potęga obrzydzenia. Esej o wstręcie, przeł. M. Falski, Kraków 2007.

Łebkowska A., Empatia. O literackich narracjach przełomu XX i XXI wieku, Kraków 2008.

jako doświadczenie, red. R. Nycz, A. Zeidler-Janiszewska, Kraków 2006.

Nycz R., Wprowadzenie. Kulturowa natura, słaby profesjonalizm. Kilka uwag o przedmiocie poznania literackiego i statusie dyskursu literaturoznawczego, w: Kulturowa teoria literatury. Główne pojęcia i problemy, red. M.P. Markowski, R. Nycz, Kraków 2006, s. 5–40.

Ortega y Gasset J., Dehumanizacja sztuki i inne eseje, przeł. P. Niklewicz, wybór, wstęp S. Cichowicz, Warszawa 1980.

Pietrych K., Co poezji po bólu. Empatyczne przestrzenie lektury, Łódź 2009.

Płuciennik J., Literackie identyfikacje i oddźwięki. Poetyka a empatia, Łódź 2004.

Przyboś J., Linia i gwar, Kraków 1959.

Ratoń K., Poezje, oprac. J.Z. Brudnicki, Warszawa 2002.

Skwarczyńska S., Od przełomu antypozytywistycznego do roku 1945, w: Teoria badań literackich za granicą, t. 2, cz. 1, Kraków 1974.

Stein E., O zagadnieniu wczucia, przeł. D. Gierulanka, F. Gierula, Kraków 1988.

Wat A., Pisma zebrane, t. 1, Poezje, oprac. A. Micińska, J. Zieliński, posłowie J. Zieliński, Warszawa 1997.

Worringer W., Abstraction and Emphathy. A Contribution to the Psychology of Style, przeł. M. Bullock, London 1953.