Abstrakt
The predictions of science fiction play an important part in the cultural landscape of contemporary western culture, being integral to the popular culture (novels, movies, TV series, graphic novels). Science fiction narratives predict the future of society, technology, culture but also – the science itself and a university as a scientific institution. The aim of this work is to shed light on the depiction of the future of science, knowledge, and university in the science fiction works, predicting the ineluctable societal collapse. The essay focuses on the use of the scientific discourse and scientific knowledge in the chosen science fiction narratives by Stanisław Lem, Walter M. Miller jr., John Brunner, and Paolo Bacigalupi.
Bibliografia
Bacigalupi Paolo (2011), Pompa numer sześć, w: tegoż, Nakręcana dziewczyna. Pompa numer sześć, przeł. Wojciech M. Próchniewicz, Mag, Warszawa, s. 244-277.
Beckson Karl, Ganz Arthur (1972), A Reader’s Guide To Literary Terms, Thames and Hudson, London.
Brunner John (2015a), Na fali szoku, przeł. Michał Jakuszewski, Mag, Warszawa.
Brunner John (2015b), Wszyscy na Zanzibarze, przeł. Wojciech Szypuła, Mag, Warszawa.
Brzostek Dariusz (2005), Problemy motywacji fantastycznej i fantastycznonaukowej, w: Polska literatura fantastyczna. Interpretacje, red. Andrzej Stoff i Dariusz Brzostek, Wydawnictwo Naukowe UMK, Toruń, s. 15-54.
Derrida Jacques (2015), Uniwersytet bezwarunkowy, przeł. Kajetan Maria Jaksender, Eperons-Ostrogi, Kraków.
Foucault Michel (1977), Archeologia wiedzy, przeł. Andrzej Siemek, PIW, Warszawa.
Giddens Anthony (2006), Nowoczesność i tożsamość. „Ja” i społeczeństwo w epoce późnej nowoczesności, przeł. Alina Szulżycka, PWN, Warszawa.
Graaf Vera (1975), Homo futurus, przeł. Zbigniew Fonferko, PIW, Warszawa.
Handke Ryszard (1975), O pewnym materii pomieszaniu, czyli między baśnią a science fiction, „Teksty”, nr 5, s. 50-68.
Lem Stanisław (1970), Astronauci, Czytelnik, Warszawa.
Lem Stanisław (1981), Golem XIV, Wydawnictwo Literackie, Kraków.
Lem Stanisław (1984), Głos Pana, Wydawnictwo Literackie, Kraków.
Lem Stanisław (1996), Tajemnica chińskiego pokoju, Universitas, Kraków.
Lem Stanisław (1999), Bomba megabitowa, Wydawnictwo Literackie, Kraków.
Lyotard Jean-François (1997), Kondycja ponowoczesna. Raport o stanie wiedzy, przeł. Małgorzata Kowalska i Jacek Migasiński, Aletheia, Warszawa.
Miller Walter M. jr. (1991), Kantyczka dla Leibowitza, przeł. Juliusz Garztecki, CIA-Books, Warszawa.
Morelly Étienne-Gabriel (1953), Kodeks natury, czyli prawdziwy duch jej praw, przeł. Danuta Malewska, PWN, Warszawa.
Niewiadowski Andrzej, Smuszkiewicz Antoni (1990), Leksykon polskiej literatury fantastycznonaukowej, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań.
Popper Karl Raimund (1997), Nauka: problemy, cele, odpowiedzialność, w: tegoż, Mit schematu pojęciowego. W obronie nauki i racjonalności, przeł. Bohdan Chwedeńczuk, Książka i Wiedza, Warszawa, s. 94-128.
Rabelais François (1973), Gargantua i Pantagruel, t. 1, przeł. Tadeusz Żeleński (Boy), PIW, Warszawa.
Sartori Giovanni (2007), Homo videns. Telewizja i postmyślenie, przeł. Jerzy Uszyński, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
Szadkowski Krystian (2015), Uniwersytet jako dobro wspólne. Podstawy krytycznych badań nad szkolnictwem wyższym, Warszawa.
Szwabowski Oskar (2014), Uniwersytet – fabryka – maszyna. Uniwersytet w perspektywie radykalnej, Warszawa.
Watts Peter (2011), Ślepowidzenie, przeł. Wojciech M. Próchniewicz, Mag, Warszawa.
Wells Herbert George (1976), Wehikuł czasu, przeł. Feliks Wermiński, w: tegoż, Opowieści fantastyczne, Wydawnictwo Literackie, Kraków, s. 130-249.
Licencja
Autorzy
Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka” są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC.
Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka” udzielają Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalają na użycie sublicencji Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0).
Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.
Użytkownicy
Zainteresowani użytkownicy internetu uprawnieni są do korzystania z utworów opublikowanych od 2016 roku w „Poznańskich Studiach Polonistycznych. Serii Literackiej” pod następującymi warunkami:
- uznanie autorstwa – obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem, informacji, o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, DOI) oraz samej licencji;
- bez tworzenia utworów zależnych – utwór musi być zachowany w oryginalnej postaci, nie można bez zgody twórcy rozpowszechniać np. tłumaczeń, opracowań.
Do wszystkich tekstów opublikowanych przed 2016 r. prawa autorskie są zastrzeżone.
Inne
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).