Parole chiave
nauka religii
katechizm
podręcznik do nauki religii
Come citare
Abstract
The 1050 anniversary of the first bishopric in Poznań has become an opportunity to reflect on the contribution of the representatives of Great Poland to catechetical activity in Poland. The article presents several outstanding personages and their works: catechisms as well as textbooks for cat- echesis and religious education. The circumstances in which these works were created and their merits are described.
Riferimenti bibliografici
Amato A., Il catechismo nella storia della Ciesa. Un sintetico sguardo storico [w:] Catechismo della Chiesa Cattolica Testo integrale e commento teologico, a cura di R. Fisichella, Casale Monferrato 1993.
Bernacki L., Najdawniejszy pomnik katechizmu polskiego, „Pamiętnik Literacki” 9 (1910), s. 317– 319.
Bizuń S., Historia powstania „Katechizmu Religii Katolickiej”, „Katecheta” 17 (1973), s. 95–107.
Blachnicki F., Od antropocentrycznej do teocentrycznej katechezy, „Katecheta” 9 (1965) 6, s. 206– 215.
Brzozowski M., Teoria kaznodziejstwa [w:] Dzieje teologii katolickiej w Polsce, red. M. Rechowicz, t. 2, cz. 1, Lublin 1975, s. 363–428.
Chodyński S., Katechizm [w:] Encyklopedia Kościelna, t. X, Warszawa 1877, s. 209–228.
Finke M., Msza święta — główny temat przygotowania do I Komunii św., „Katecheta” 15 (1971), s. 6–13.
Finke M., Szkice katechez do „Katechizmu Podstawowego” ks. dr Piotrowskiego, „Miesięcznik Kościelny”, R: 1948, s. 295–312, 349–366, 399–412, 432–446; R: 1948, s. 27–39, 64–79, 152–160, 187–200, 224–240, 250–269, 305–311, 331–342, 398–423.
Herbest B., Nauka prawego chrześcijanina przez Herbesta Kaznodzieje i Kanonika Poznańskiego napisana. Jako pożyteczne są człowiekowi chrześcijańskiemu te księgi, patrz na drugiej stronie. Zaiste są jakoby cornucopiae (iż w nich wszystkie potrzebne rzeczy najdzie) człowieka chrześcijańskiego. Przedmowa też jaśnie i dowodnie pokaże, która jest prawa wiara chrześci- jańska. Z rejestrem dostatecznym. W Krakowie: u Mateusza Siebeneichera. Roku 1566.
Jabłońska B., Pierwsza Komunia — o co w niej chodzi, „Katecheta” 79 (1970), s. 202–207.
Jabłońska B., Słownictwo wokół „Pierwszej Komunii”, „Katecheta” 81 (1971), s. 13–17.
Jabłońska B., Struktura jednostki metodycznej, „Katecheta” 15 (1971) 1, s. 18–27.
Jackowiak D., Program kształcenia religijnego dla dzieci 3–6 letnich: Jesteśmy dziećmi Pana Boga [w:] Katecheza, rodzina, parafia i szkoła, t. 1: Tożsamość polskiej katechezy, red. J. Szpet, Poznań 2003, s. 117–124.
Jackowiak D., Szpet J., Materiały katechetyczne dla pięcioletnich dzieci [w:] Katecheza, rodzina, parafia i szkoła, t. 5: Katecheza w przedszkolu, red. ciż, Poznań 2011, s. 95–99.
Jackowiak D., Szpet J., Realizacja celów kształcenia religijnego w podręcznikach do nauki religii w świetle badań sondażowych (na przykładzie poznańskich podręczników dla klas IV–VI) [w:] Katecheza, rodzina, parafia i szkoła, t. 9: Wybrane problemy optymalizacji procesu kate- chetycznego, red. ciż, Poznań 2011, s. 69–84.
Jan Paweł II, Pokój Tobie, Polsko Ojczyzno moja. Znów na polskiej ziemi, Watykan 1983.
Jan Paweł II, Wierzę w Boga Ojca Stworzyciela, Citta del Vaticano 1987.
Język polski w nauce religii (1887–1895), OA VIII, s. 346.
Jougan A., Nauki katechizmowe w Polsce, Lwów 1903.
Katechizm rzymsko-katolicki X.J. Deharbe TJ dla doroślejszej młodzieży przełożony na język polski przez X. E. Likowskiego, Poznań w komisie księgarni J.K. Żupańskiego 1864.
Katholischer Katechismus oder Lehrbegriff nebst einem kurzen Abriss der Religionsgeschichte von Anbeginn der Welt bis unsere Zeit. Für die Jugend sovohl als fur Erwachsene, Regensburg 1847.
Klawek A., Z dziejów teologii katolickiej w Polsce, Kraków 1948.
Kłoczowski J., Wspólnoty zakonne w średniowiecznej Polsce, Lublin 2010.
Komisja Wychowania Katolickiego Konferencji Episkopatu Polski, Program nauczania religii rzymskokatolickiej w przedszkolach i szkołach, Kraków 2010.
Konferencja Episkopatu Polski, Podstawa programowa katechezy Kościoła katolickiego w Polsce, Kraków 2001.
Konferencja Episkopatu Polski, Podstawa programowa katechezy Kościoła katolickiego w Polsce, Kraków 2010.
Koska W., Porozmawiajmy o nowym katechizmie, „Przewodnik Katolicki” z 30 stycznia 1972, s. 37–38.
Kreutzwald H., Zur Geschichte des Biblischen Unterrichts und zur Formgeschichte des Biblischen Schulbuches, Freiburg 1957.
Kurzer römisch-katholischer Katechismus nach dem polnischen Katechismus des Weihbischofes dr. E. Likowski fur die Erzdiozesen Gnesen und Posen, Posen 1895.
L., O Katechizmach polskich, a w szczególności o katechizmie dyecezjalnym, Gazeta Kościelna 1845, s. 305–308.
Langner W., Katechizm (kryteria) [w:] Słownik Katechetyczny, red. J. Gevaert, K. Misiaszek, Warszawa 2007, s. 470–473.
Lausch K.M., Katecheza przedkomunijna osób głębiej upośledzonych umysłowo, Warszawa 1990.
Likowski E., Katechizm rzymsko-katolicki X.J. Deharbe TJ dla doroślejszej młodzieży przełożony na język polski przez X. E. Likowskiego, Poznań w komisie księgarni J.K. Żupańskiego 1864.
Linetty J., Antoni z Napachania (1494–1561) rektor Akademii Krakowskiej, Napachanie 2015.
Maciołek J., Analiza procesu wychowania do modlitwy w podręcznikach serii poznańskiej [w:] Katecheza, rodzina, parafia i szkoła, t. 5: Katecheza w przedszkolu, red. D. Jackowiak, J. Szpet, Poznań 2011, s. 73–85.
Mazurkiewicz K., Benedykt Herbest. Pedagog — organizator szkoły polskiej XVI wieku, kaznodzie- ja — misjonarz doby Reformacji, Poznań 1925.
Mazurkiewicz K., Najstarszy katolicki katechizm polski, „Przegląd Teologiczny” 6 (1925) 2, s. 187–220.
Murawski R, Historia katechezy, cz. II, t. I: Katecheza w średniowieczu, Warszawa 2015.
Noskovic J., Methodus practica catechizandi rudes de symbole fidei ad usum Catechismi Romani seu parochorum, Poznań 1678.
Offmański A., Stroba Jerzy (1919–1999) [w:] Słownik katechetyków polskich XX wieku, red. R. Czekalski, Warszawa 2003, s. 231–232.
Osial W., Historia katechizmu. Geneza i rozwój katechizmu w Kościele katolickim od I do XVI wieku, Warszawa 2013.
Pawlik W., Katechizmy w Rzeczypospolitej od XVI do XVIII wieku, Lublin 2010.
Piotrowski S., Katechizm podstawowy, Poznań 1947.
Powodowski H., Catechism Kościoła powszechnego. Nauki do zbawienia potrzebniejsze, z dowodów Pisma Świętego, snadną a dokładną krótkością zamykający. Pastyrzom duchownym do nauki kościelnej, gospodarzom do ćwiczenia domowego i wszelkiego stanu krześcijanom książki barzo pożyteczne, jako to z przedmowej i rejestru ich obaczysz, teraz nowo spisane i wydane przez Księdza Hieronima Powodowskiego, Kanonika Poznańskiego. W Poznaniu 1577, egzemplarz w Bibliotece Kórnickiej, Cim.O.329.
Romanowska B., Uroczystość pierwszokomunijna — inaczej, „Katecheta” 15 (1971), s. 27–32.
Rusiecki M., Przedmiot katechezy potrydenckiej w Polsce (1566–1699), Lublin 1996.
Rydzewski J., Z badań nad rozwojem języka polskiej katechezy powojennej, „Katecheta” 21 (1977), s. 102–107.
Słowiński J.Z., Katechizmy katolickie w języku polskim od XVI do XVIII wieku, Lublin 2005.
Sz., Benedykt Herbest katecheta z XVI wieku, „Pamiętnik religijno-moralny” 5 (1860).
Szpet J., Historia biblijna i typy jej podręczników w nauczaniu katolickim w Wielkim Księstwie Poznańskim w porównaniu z nauczaniem biblijnym w Niemczech, Poznań 1992.
Szpet J., Idee przewodnie i merytoryczne poznańskiej serii podręczników do programu: Życiem odpowiadamy na wezwanie Boże [w:] Organizacja warsztatu pracy nauczyciela religii, red. D. Jackowiak, J. Szpet, Poznań 2002, s. 57–63.
Szpet J., Kierunki optymalizacji podręcznika do nauki religii. Studium na przykładzie badań podręczników serii poznańskiej dla klas IV–VI szkoły podstawowej [w:] Katecheza, rodzina, parafia i szkoła, t. 9: Wybrane problemy optymalizacji procesu katechetycznego, red. D. Jackowiak, J. Szpet, Poznań 2011, s. 85–108.
Szpet J., Księdza Arcybiskupa Jerzego Stroby posługa katechezie, „Katecheta” 7–8 (1999), s. 8–11. Szpet J., W służbie Bogu i człowiekowi. Wybrane obszary wkładu Wielkopolan w katechezie, Poznań 2016.
Szpet J., Jackowiak D., Przyjąć blask Bożej Prawdy, Poznań 2002.
The Lay Folks’ Catechism or the English and Latin versions of Archbishop Thoresby’s Instruction for the People together with a Wycliffite Adaptation of the same and the corresponding canons of the Council of Lambeth. With Introduction, Notes, Glossary, and Index by the late Thomas Frederic Simmons M.A. [...] and Henry Edward Nolloth D.D. [...], London 1901.
Wolny J., Materiały do nauczania wiary w Polsce średniowiecznej, „Analecta Cracoviensia” 27 (1995), s. 653–659.
Wolny J., Z dziejów katechezy [w:] Dzieje teologii katolickiej w Polsce, t. 1, red. M. Rechowicz, Lublin 1974, s. 149–210.
Zostań z nami, Panie, red. M. Finke, Poznań 1971.