Abstract
In accordance with Susan Sontag’s thesis on camp, camp is purely in the eye of the beholder, with its unconscious and innocent use considered to be the most perfect realization of the concept. This article is an attempt of camp-oriented interpretation and analysis of the film “Kamienie na Szaniec” (Stones for the Rampart; 2014) directed by Robert Gliński, which has the characteristics of camp: it is overaesthetic, stylistically inconsistent, inaccurate, filled to the brim with abuse and artificiality. Nowadays, film is one of the most important mediums of memory, with a significant influence on collective memory. At the same time film is subject to certain restrictions that often transfigure it more to a tabloid and, as a consequence, its use frequently leads to the tabloidization of collective memory. The use of camp as a tool allows (us? People? The viewer? we need a subject here) to perceive the dangers and pitfalls inherent in so transformed a collective memory. Moreover, camp enables exposure and deconstruction of myths and phantasms that govern the mechanisms of that collective memory and thereby may become a catalyst for change.
References
Filmografia: Kamienie na szaniec (2014), reż. R. Gliński, Polska.
Adler B. (2008), Uważaj to jest kamp!, [w:] CAMPania. Zjawisko campu we współczesnej kulturze, red. P. Oczko, Warszawa.
Bauter Z. (2013), „Twój głos w Twoim domu”: cztery typy tabloidyzacji, „Oblicza Komunikacji”, nr 3.
Butler J. (2008), Uwikłani w płeć. Feminizm i polityka tożsamości, Warszawa.
Co warszawscy uczniowie wiedzą o powstaniu w getcie? — wyniki badań
(2013), Gmina Wyznaniowa Żydowska w Warszawie, http://warszawa.
jewish.org.pl/pl/aktualnosci/425-co-warszawscy-uczniowie-wiedza-opowstaniu-w-getcie-wyniki-badania, 15.10.2014.
Czapliński P. (2012), Kamp – gry antropologiczne, „Teksty drugie”, nr 5.
Erll A. (2009), Literatura jako medium pamięci zbiorowej, [w:] Pamięć zbiorowa i kulturowa. Współczesna perspektywa niemiecka, red. M. Saryusz--Wolska, Kraków.
Esser F. (1999), Tabloidization of News. A Comparative Analysis of Anglo-
-American and German Press Journalism, „European Journal of Communication”, tom 14, nr 3.
Gender-STOP (2013), Solidarni 2010, http://solidarni2010.pl/13036-gender-stop.htmL.PHPSESSID=40540b4d599913430288686355f5c81f,
10.2014.
Halbwachs M. (2008), Społeczne ramy pamięci, Warszawa.
Janicka E. (2011), Festung Warschau, Warszawa.
Jarecka D. (2014), Powstanie w wersji pop. Polskie pożegnanie z traumą,
„Gazeta Wyborcza” z dnia 26-27.07.2014 r.
„Kamienia na szaniec” zbyt mitotwócze? — polemika z dr Janicką z PAN
(2013), dzieje.pl, http://dzieje.pl/aktualnosci/kamienie-na-szaniec-zbytmitotworcze-polemika-z-dr-janicka-z-pan, 28.10.2014.
Kamiński A. (1989), Kamienie na szaniec, Katowice.
Kareński-Tschurl M. (2001), Estetyzacja przemocy we współczesnym kiniepopularnym, [w:] Przemoc na ekranie, red. M. Hendrykowska, M. Hendrykowski, Poznań.
Kracauer S. (2009), Od Caligariego do Hitlera. Z psychologii filmu niemieckiego, Gdańsk.
McGowan T. (2008), Realne spojrzenie. Teoria filmu po Lacanie, Warszawa.
McManus J. H. (1994), Market-driven journalism: Let the citizen beware?,
Nowy Jork.
Meyer M. (2012), Dyskurs kampu. Rewindykacja, „Teksty drugie”, nr 5.
Mizerka A. (2003), Kamp po polsku, [w:] „Horyzonty polonistyki”, nr 10.
O nas (2014), Muzeum Powstania Warszawskiego, http://www.1944.pl/o_
muzeum/o_nas/, 20.10.2014.
Polskie premiery (2014), Polski Instytut Sztuki Filmowej, http://www.pisf.
pl/pl/kinematografia/box-office/filmy-polskie, 25.10.2014.
Raczek T. (2014), Moja recenzja: Kamienie na szaniec, Tomaszraczek.pl,
http://tomaszraczek.pl/blog/id,1339/Moja-recenzja-KAMIENIE-NA-
-SZANIEC.html, 10.05.2014.
Ricoeur P. (1992), Zło: wyzwanie rzucone filozofii i teologii, Warszawa.
Sierbińska A. (2010), Konstrukcje pamięci: „postpamięć” Marianne Hirsch, postpamięć Christiana Boltanskiego, „Konteksty”, nr 1.
Sobolewski T. (2014), Sobolewski o „Kamieniach na szaniec”: film efektowny, choć niebohaterski”, „Gazeta wyborcza”, http://wyborcza.
pl/1,75475,15575022,Sobolewski_o__Kamieniach_na_szaniec___film_
efektowny_.html#ixzz32cTboYHf., 23.10.2014.
Sontag S. (1979), Notatki o kampie, „Literatura na świecie”, nr 9.
Sorlin P. (2008), Telewizja i nasze rozumienie historii. Pogawędka, [w:] Film i historia. Antologia, red. I. Kurz, Warszawa.
Szacka B. (2006), Czas przeszły, pamięć, mit, Warszawa.
Szczekała B. (2014), Nowe kino powstańcze, „Ekrany”, nr 5.
Szwedowicz A. (2013), Dr Janicka z PAN: mit „Kamieni na szaniec” domaga się analizy, dzieje.pl, http://dzieje.pl/aktualnosci/dr-janicka-z-pan-mitkamieni-na-szaniec-domaga-sie-analizy, 23.10.2014.
Turner G. (1999), Tabloidization, Journalism and the Possibility of Critique, „International Journal of Cultural Studies”, nr 2.
Wiśniewska A. (2014), Kamienie na szaniec: męczeństwo zastąpiło pracę,
„Dziennik Opinii”, http://www.krytykapolityczna.pl/artykuly/
film/20140307/wisniewska-kamienie-na-szaniec-meczenstwo-zastapiloprace, 07.03.2014.