Abstrakt
Pascal Dusapin is regarded as one of the outstanding contemporary French composers. The opera genre seems to have a special place among his creative achievements. Medeamaterial is the composer’s second work for the stage, and one of many where myth becomes the subject. As the text of the libretto, he chose a text by a German dramatist, Heiner Müller. Both authors decide to reinterpret an antique history and deconstruct it using the means available to them. As does Sasha Waltz, who in 2007 staged Dusapin’s work. All three, while initiating a dialogue with the past, set the work firmly in the present. In this article the author attempts to answer the question how the devices used by these creative artists shape the psychological portrait of the drama’s heroine.
Bibliografia
Anderson Julian, Spectral Music, w: Grove Music Online, red. George Grove, Oxford University Press, źródło:
https://www.oxfordmusiconline.com/grovemusic/view/10.1093/gmo/9781561592630.001.0001/omo-9781561592630-e-0000050982, (7.04.2020).
Baranowski Tomasz, Ekspresjonizm w muzyce XX wieku, Elan, Białystok 2006.
Budzowska Małgorzata, Medea w tradycji przedeurypidejskiej, „Collectanea Philologica” 2004 t. 8, s. 73–82. DOI: https://doi.org/10.18778/1733-0319.08.05
Christine Birkle, How I Felt, red. Johannes Kochs, Revolver Publishing, Berlin 2018.
Dusapin Pascal, Composer. Musique, Paradoxe, Flux, Fayard, Paris 2007.
Dusapin Pascal, Flux, trace, temps, inconscient: Entretiens sur la musique et la psychanalyse, Éditions Cécile Defaut, Nantes 2012.
Dusapin Pascal, Une musique en train de se faire, Seuil, Paris 2009.
Eurypides, Medea, przeł. Jan Kasprowicz, [w:] Jan Kasprowicz, Przekłady, t. V, red. Wojciech Meisels, Kraków 1931.
Eurypides, Medea, przeł. Robert Chodkowski, Wydawnictwo Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin 2012.
Everist Mark, Grand Opéra—Petit Opéra: Parisian Opera and Ballet from the Restoration to the Second Empire, „19th-Century Music” 2010 nr 3, s. 195–231. DOI: https://doi.org/10.1525/ncm.2010.33.3.195
Garbuz Olga, Pascal Dusapin: mythe, algorithme, palimpseste, Aedam Musicae, Château-Gontier 2017.
Griffiths Paul, Dusapin Pascal, [w:] Grove Music Online, red. George Grove, Oxford University Press, s. 3319–3320,
Grimal Pierre, Słownik mitologii greckiej i rzymskiej, przeł. Marta Bronarska, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1987.
Hofmann Will, Expressionismus, [w:] Die Musik in Geschichte und Gegenwart, red. Friedrich Blume, t. III, Bärenreiter–Metzler, Kassel–Basel 1954, szp. 1658–1672.
Historia biżuterii od starożytności do czasów współczesnych, źródło: http://rewolucjakulturalna.pl/historia-bizuterii-starozytnosci-czasow-wspolczesnych/, (2.08.2020).
Krupińska Eliza, Analiza substancjalno-formalna dzieła operowego na przykładzie opery Faustus, the Last Night (2003–2004) Pascala Dusapina, [w:] eadem, Muzyka jako forma symboliczna: strukturalna semiotyka dzieła muzycznego, niewydana praca doktorska, Uniwersytet Jagielloński, Kraków 2016, s. 121–150.
Krupińska Eliza, Jak Hjelmsleva można zastosować w muzykologii? Analiza substancjalno-formalna dzieła operowego na przykładzie opery Faustus, the Last Night (2003–2004) Pascala Dusapina, „Res Facta Nova” 2013 t. 14(23), s. 45–57.
Laskowski Aleksander, „Słyszę formy przestrzenne” — rozmowa z Pascalem Dusapin, „Ruch Muzyczny” 2012 nr 12, s. 33–34.
Manning Susan Allene, Benson Melissa, Interrupted Continuities: Modern Dance in Germany, „The Drama Review” 1986 nr 2. DOI: https://doi.org/10.2307/1145725
Medeamaterial de Pascal Dusapin, „T&M Nanterre” [broszura informacyjna spektaklu], Nanterre 2000.
Müller Heiner, Material, Texte und Kommentare, Reclam, Leipzig 1990.
Müller Heiner, Opis obrazu, przeł. Jacek St. Buras, „Dialog” 1985 nr 10, s. 68–71.
Müller Heiner, Stücke, hrsg. und mit einem Essay von Joachim Fiebach, Henschelverlag. Kunst und Gesellschaft, Berlin 1988.
Nubel Jonathan, Le timbre baroque dans Medeamaterial de Pascal Dusapin, „Musimédiane” 2013 t. 7. https://www.musimediane.com/numero7/NUBEL/index.html (26.06.2018)
Paczkowski Szymon, Nauka o afektach w myśli muzycznej I połowy XVII wieku, Polihymnia, Lublin 1998.
Pawłowska Małgorzata, Narracja w operze współczesnej: Pascal Dusapin — Roméo & Juliette, [w:] eadem, Muzyczne narracje o kochankach z Werony. Wprowadzenie do narratologii muzycznej, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 2016, s. 294–330.
Pawłowska Małgorzata, „Une aventure extraordinaire”, czyli Roméo & Juliette Pascala Dusapina, „Res Facta Nova” 2013 t. 14(23), s. 17–43.
Rognoni Luigi, Wiedeńska szkoła muzyczna. Ekspresjonizm i dodekafonia, przeł. Henryk Krzeczkowski, PWM, Kraków 1978.
Schenck Cécile, Les choeurs dansants de Sasha Waltz. Medea, d’après l’opéra Medeamaterial de Pascal Dusapin, „Sken&graphie” 2016 t. 4: źródło: http://journals.openedition.org/skenegraphie/1292, (14.01.2018). DOI: https://doi.org/10.4000/skenegraphie.1292
Seneka, Medea, przeł. Elżbieta Wesołowska, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 2000.
Sugiera Małgorzata, No more Heroes, no more Shakespeares, [w:] Heiner Müller, Makbet, Hamletmaszyna, Anatomia
Tytusa, przeł. Jacek St. Buras, Elżbieta Jeleń, Monika Muskała, Księgarnia Akademicka, Kraków 2000, s. 7–11.
Walerich-Szymani Ewa, Godzina aktora. Poszukiwanie utopii w dramaturgii Heinera Müllera, Księgarnia Akademicka, Kraków 2004.
Wypustek Andrzej, Antyczna magia, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 2001.
Zawistowski Piotr, Rozważania na temat retoryki w muzyce baroku, http://chopin.man.bialystok.pl/umfc/wp-content/uploads/2016/04/02-02.pdf (01.09.2020).
Licencja
Prawa autorskie (c) 2020 Paulina Książek
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.