Stosunki Unia Europejska – Chiny w XXI wieku

Article Sidebar

PDF
Opublikowane: lip 11, 2018
DOI: https://doi.org/10.14746/rie.2017.11.28
Słowa kluczowe:
Chiny, Unia Europejska, współpraca, stosunki międzynarodowe, multipolarny świat, Brexit, XXI wiek

Main Article Content

JÓZEF M. FISZER
Polska Akademia Nauk w Warszawie

Abstrakt

Nie ulega wątpliwości, że zarówno Unia Europejska, jak i Chiny odgrywają dziś – obok Stanów Zjednoczonych – główne role na arenie międzynarodowej. We wzajemnych relacjach mają status partnerów strategicznych i starają się rozwijać współpracę we wszystkich dziedzinach, ale też występują między nimi różnice zdań i stanowisk w wielu istotnych sprawach. Na łamach niniejszego artykułu próbuję pokazać przesłanki, szanse i zagrożenia dla obu tych aktorów na arenie międzynarodowej oraz ich wzajemne relacje dziś i w przyszłości. Ponadto próbuję zweryfikować kontrowersyjną – moim zdaniem – hipotezę, lansowaną przez wielu badaczy, a która zakłada, że wiek XXI będzie wiekiem Azji, czyli de facto Chin. Na temat współczesnych Chin i ich roli na arenie międzynarodowej oraz stosunków z Unią Europejską ukazało się już dużo publikacji na całym świecie, ale wciąż nie wiemy dokąd tak naprawdę Chiny zmierzają i czy Unia Europejska nie rozpadnie się w XXI wieku? Istnieją też wątpliwości odnośnie chińskiego „zwrotu w kierunku multilateralizmu”. Zdaniem niektórych badaczy, ma on całkowicie pozorny charakter i służy tylko do kamuflowania dalekosiężnych celów ChRL, czyli przejęcia przez nią kontroli nad światem w drugiej połowie XXI wieku.

Downloads

Download data is not yet available.

Article Details

Jak cytować
FISZER, J. M. (2018). Stosunki Unia Europejska – Chiny w XXI wieku. Rocznik Integracji Europejskiej, (11), 399-416. https://doi.org/10.14746/rie.2017.11.28
Numer
Nr 11 (2017)
Dział
ROZPRAWY I ARTYKUŁY

Teksty opublikowane na łamach czasopisma "Rocznik Integracji Europejskiej" i udostępniane w formacie PDF objęte są licencją CC BY 4.0 (Creative Commons - Uznanie autorstwa). Kopiowanie i rozpowszechnianie dozwolone jest pod warunkiem uznania autorstwa.

Licencja Creative Commons

Referencje

  1. Abbas N., Förster A., Richter E. (red.) (2015), Supranationalität und Demokratie. Die Europäische Union in Zeiten der Krise, Wiesbaden.
  2. Bielecki J. (2014), Zachodni sojusznicy Putina, „Rzeczpospolita”, 7.05.2014.
  3. Bielecki T., Zawadzki M. (2016), Unia i NATO postanowiły się wzmocnić, „Gazeta Wyborcza”, 9–10.07.2016.
  4. Borkowski K. (2016), Ukraina w kryzysie, w: Procesy europeizacji Ukrainy w wybranych obszarach, d. J. Tymanowski, J. Karwacka, J. Bryl, Kijów–Warszawa.
  5. Buhler P. (2014), O potędze w XXI wieku, Warszawa.
  6. Czaputowicz J. (2007), Teorie stosunków międzynarodowych. Krytyka i systematyzacja, Warszawa 2007.
  7. Donelly J. (2000), Realism and International Relations, Cambridge.
  8. Ein starkes Europa in einer unsicheren Welt von Jean-Marc (2014), strona internetowa Ministerstwa Spraw Zagranicznych RFN.
  9. Fiszer J. M. (2013), System euroatlantycki przed i po zakończeniu zimnej wojny. Istota, cele i zadania oraz rola w budowie nowego ładu globalnego, Warszawa.
  10. Fiszer J. M. (2016), Geopolityczne i geoekonomiczne aspekty europeizacji Ukrainy i jej perspektywy, w: Procesy europeizacji Ukrainy w wybranych obszarach, red. J. Tymanowski. J. Karwacka, J. Bryl, Kijów–Warszawa.
  11. Fiszer J. M. (2014), Czy państwo demokratyczne może być wzorem dla przyszłej Unii Europejskiej?, „Myśl Ekonomiczna i Polityczna”, nr 1(44).
  12. Godement F. (2016), Czego chcą Chiny?, Warszawa.
  13. Grosse T. G. (2016), Kryzys po Brexicie, „Rzeczpospolita”, 15.07.2016.
  14. Góralczyk B. (2015), W poszukiwaniu chińskiego modelu rozwojowego, „Sprawy Międzynarodowe”, nr 2.
  15. Heise H. (2014), Europa nach der Krise. Die Währungsunion vollenden, Wiesbaden.
  16. Guzek M. (2014), Kapitalizm na krawędzi, Warszawa.
  17. Kamiński A. Z., Szlajfer H. (2016), Śmiertelnie niebezpieczny trójkąt, „Rzeczpospolita”, 20 X 2016
  18. Korzycki R. (2017), Po szczycie G7. Trump nie da rady zniszczyć klimatu. Dzięki Obamie, „Gazeta Wyborcza”, 29.05.2017.
  19. Kuźniar R. (2016), Europa w porządku międzynarodowym, Warszawa.
  20. Kuźniar R. (2015), Ukraine – Europe’s hic Rhodus, hic salta, w: European Union on the Global Scene: united or Irrelevant?, red. B. J. Góralczyk, Warsaw.
  21. Leonard M. (2008), What Does China Think, London.
  22. Kwieciński R. (2016), Bilateralizm i multilateralizm w polityce zagranicznej Chińskiej Republiki Ludowej, w: Chiny i świat zewnętrzny, red. J. Marszałek-Kawa, Toruń.
  23. Łoś R. (2017), Soft Power Chin, „Studia Polityczne”, t. 45, nr 1.
  24. Łoś-Nowak T. (2011), Polityka zagraniczna w przestrzeni teoretycznej, w: Polityka zagraniczna. Aktorzy, potencjały, strategie, red. T. Łoś-Nowak, Warszawa.
  25. Maciejasz D. (2016), Biznes z Chinami na jednym szlaku, „Gazeta Wyborcza”, 21.06.2016.
  26. Maddison A. (2011), The Word Economy: A Millennial Perspectiv, Paryż.
  27. „Myśl Ekonomiczna i Polityczna” (2014), nr 3(46).
  28. „Przegląd Politologiczny” (2016), nr 1.
  29. Radziwinowicz W. (2016), Odwilż rosyjsko-turecka, „Gazeta Wyborcza”, 7.07.2016.
  30. Rowiński J. (2008), Chiny: nowa globalna potęga? Cień dawnej świetności i lat poniżenia, w: Dokąd zmierza świat?, red. A. D. Rotfeld, Warszawa.
  31. Ruszkowski J., Wojnicz L. (red.) (2013), Multi-Level Governance w Unii Europejskiej, Szczecin–Warszawa.
  32. Stiglitz J. (2017), Lekcja angielskiego, Obserwator finansowy.pl, https://www.obserwatorfinansowy.pl/tematyka/makroekonomia/lekcja.
  33. „Studia Polityczne” (2014), nr 4(36).
  34. „Studia Europejskie” (2014), nr 4(72).
  35. Szczerski K. (2017), Utopia Europejska. Kryzys integracji i polska inicjatywa naprawy, Kraków.
  36. Szpak A. (2015), Kryzys migracyjny w Europie a bezpieczeństwo – podłoże społeczno-ekonomiczne, zagrożenia, pomoc rozwojowa, „Sprawy Międzynarodowe”, nr 2.
  37. Szymańska A. (2016), Europa dziennikarzy, Kraków.
  38. Świder K. (2015), Rosyjska świadomość geopolityczna a Ukraina i Białoruś (po rozpadzie Związku Radzieckiego), Warszawa.
  39. Trenin D. (2016), Three powers will shape future state of Word, „China Daily”, 31 X 2016.
  40. Warszawski D. (2017), Trump igra z wojną, „Gazeta Wyborcza”, 20.05.2017.
  41. Wieliński B. T., Wroński P., Zawadzki M. (2016), Ukraina bez zmian, Gruzja rozczarowana, „Gazeta Wyborcza”, 11.07.2016.
  42. Wieliński B. T. (2016), Nasza siła odstraszania rośnie. Rozmowa z Radosławem Sikorskim, „Gazeta Wyborcza”, 7.07.2016.
  43. Wierzchowska A. (2016), Wpływ modernizacji i kryzysu na dynamikę zmiany w Unii Europejskiej, Warszawa.
  44. Winiecki J. (2016, s. 13), Uszczelnianie granic. W Warszawie NATO musi zdecydować nie tylko jak i przed kim, ale także czego i jakich wartości chce bronić, „Polityka”, 6–12.07.2016.
  45. Winiecki J. (2016), Chiński podział Europy, „Polityka”, 22–28.06.2016.
  46. Wojciechowski S., Tomczak M. (red.) (2010), Mocarstwowość na przełomie XX i XXI w. Teorie – analizy – programy, Poznań.
  47. Wroński P. (2016), Rosja już mniej groźna. Przebudzenie NATO, „Gazeta Wyborcza”, 11.07.2016.
  48. Załęcki Ł., Borkowski P. J., Wróbel A. (2013), Wewnętrzne uwarunkowania aktywności międzynarodowej Chińskiej Republiki Ludowej i jej relacji z Unią Europejską, Warszawa.
  49. Zakaria F. (2009), Koniec hegemonii Ameryki, Warszawa.
  50. Żakowski J. (2016), Czas satrapów i nielotów, „Polityka”, 27.07–2.08.2016.