Jeana Monneta metody integracji Europejczyków prowadzące do przekształcenia w Stany Zjednoczone Europy

Abstrakt

Pierwszym celem artykułu jest przedstawienie koncepcji Jeana Monneta dotyczącej integracji ludów w rozwoju historycznym, zwłaszcza europejskim, zgodnie z jego credo: „Nie tworzymy koalicji między państwami, ale unię między ludźmi”. W jego koncepcji ostatecznym celem każdego etapu integracji jest to, że Wspólnota jest sposobem jednoczenia narodów; każda forma integracji wymagała odpowiednich instytucji: „instytucje są ważniejsze od mężczyzn”. Zdefiniował poszczególne etapy integracji europejskiej: od Wspólnoty Europejskiej, nieokreślonej Fédération européenne i wreszcie Stanów Zjednoczonych Europy (les Etats-Unis d’Europe): „Zjednoczenie narodów europejskich w Stanach Zjednoczonych Europy jest sposobem na podniesienie standardu ich życia i zachowanie pokoju”. Monnet rozumiał federalizm zarówno jako długą drogę prowadzącą do celu, jak i cel ostateczny, który nie zostanie osiągnięty od razu jako całość: będzie on budowany stopniowo poprzez konkretne osiągnięcia, które tworzą faktyczną solidarność. Dla Monneta pojęcie solidarności jest powiązane z pojęciami subsydiarności i suwerenności. Skuteczność ponadnarodowej/ponadpaństwowej organizacji (systemu międzynarodowego) zapewnia „władza międzynarodowa”, która stała się np. wysoką władzą Europejskiej Wspólnoty Węgla i Stali. Do tego rodzaju władzy należy delegowanie suwerenności: część suwerenności narodowej państw członkowskich jest delegowana do niezależnego organu ponadnarodowego – tam „uprawnienia decyzyjne” mają charakter fuzji suwerenności lub łączenia suwerenności.
Drugim celem artykułu jest przedstawienie metod realizacji kolejnych etapów integracji europejskiej – od Wspólnoty Europejskiej, Federacji Europy do Stanów Zjednoczonych Europy. Metody te opierały się na jego „instytucjonalizmie”, ideach chrystianizmu H.-F. Amiela i racjonalizmie Kartezjusza, a zwłaszcza jego metodzie dyskursu. Ten rodzaj racjonalizmu został wzmocniony przez filozofię zdrowego rozsądku. Metoda dochodzenia do „prawdy” poprzez dyskurs wzmocniony filozofią zdrowego rozsądku stała się teoretyczną podstawą metody „uzgodnionego działania” i realizacji „cząstkowych” elementów procesu federalizmu. Zgodnie ze swoim credo stosował tę samą metodę: „nakłaniania ludzi do wspólnego zasiadania przy stole” zarówno przy opracowywaniu planów ze swoimi współpracownikami, jak i w negocjacjach politycznych czy gospodarczych. Partnerami w negocjacjach byli nie tylko politycy, ale także ekonomiści i przedstawiciele związków zawodowych. Po rezygnacji ze stanowiska przewodniczącego Wysokiej Władzy Europejskiej Wspólnoty Węgla i Stali, Monnet wdrożył swoją koncepcję Fédération européenne poprzez Komitet Działania na rzecz Stanów Zjednoczonych Europy.