Europejski Obszar Edukacji – przesłanki powstania i konteksty funkcjonowania
Okładka czasopisma Rocznik Integracji Europejskiej, nr 18, rok 2024, tytuł Rocznik Integracji Europejskiej
PDF

Słowa kluczowe

Europejski Obszar Edukacji
polityka edukacyjna UE
edukacja i szkolenia w UE

Jak cytować

Szewior, K. (2025). Europejski Obszar Edukacji – przesłanki powstania i konteksty funkcjonowania. Rocznik Integracji Europejskiej, 1(18), 349–365. https://doi.org/10.14746/rie.2024.18.23

Abstrakt

Publikacja jest poświęcona Europejskiemu Obszarowi Edukacji, skupia się na społecznych źródłach jego powstania, na płaszczyznach działania, prezentuje różne perspektywy analizy. EEA jest traktowany jako jeden z rynków UE, jego (u)tworzenie jest dopełnieniem procesów integracyjnych i społecznych. UE poprzez EEA i własną politykę edukacyjną realizuje cele społeczno-polityczne i edukacyjne. W ramach celów edukacyjnych skupia się na standaryzacji, jakości kształcenia, zasobach ludzkich. Cele społeczno-polityczne odnoszą się do inkluzji społecznej, promocji postaw obywatelskich, wsparcia rynku pracy, modernizacji. Przyszły rozwój EEA będzie powiązany z ewolucją UE, a pogłębienie procesów integracji będzie zwiększać rolę instytucji unijnych w wyznaczaniu celów edukacyjnych i budowaniu struktur transnarodowych. Zastosowano metodę badawczą właściwą dla nauk politologicznych, w szczególności wykorzystano dane statystyczne, dokumenty oraz raporty instytucji unijnych.

https://doi.org/10.14746/rie.2024.18.23
PDF

Bibliografia

Academic Ranking of World Universities, https://www.shanghairanking.com, 7.10.2024.

Adult learning, https://education.ec.europa.eu/education-levels/adult-learning, 8.08.2024.

Budżet programu Horyzont Europa, https://www.kpk.gov.pl/horyzont-europa/budzet, 4.08.2024.

Côme T. (2022), Between Actors of the Bologna Process and the European Union, the emergence of the European Higher Education and Research Area „Caucasus Journal of Social Sciences”, https://www.researchgate.net/publication/378384912_Between_Actors_of_the_Bologna_Process_and_the_European_Union_the_emergence_of_the_European_Higher_Education_and_Research_Area, 27.05.2024.

Communication from the Commission to the European Parliament, the Council, the European Economic ad Social Committee and the Committee of the Regions A Union of Equality: Gender Equality Strategy 2020–2025 (2020), Brussels, 5.3.2020 COM(2020) 152 final, https://ec.europa.eu/newsroom/just/items/682425/en, 14.3.2024.

Cyfrowa dekada Europy: cele cyfrowe na 2030 r., https://commission.europa.eu/strategy-and-policy/priorities-2019-2024/europe-fit-digital-age/europes-digital-decade-digital-targets-2030_pl, 25.01.2024.

Decesion no 445/2014/EU of the Euroean Parlament and of the Council of 16 April 2014 establishing a Union action for the European Capitals of Culture for the years 2020 to 2033 and repealing Decision No 1622/2006/EC, https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/PDF/?uri=CELEX:32014D0445&from=EN, 2.02.2024.

Deimann M. (2021), Hochschulbildung und Digitalisierung – Entwicklungslinien und Trends für die 2020er-Jahre, w: Digitalisierung in Studium und Lehre gemeinsam gestalten Innovative Formate, Strategien und Netzwerke, red.. Hochschulforum Digitalisierung Geschäftsstelle beim Stifterverband Berlin, Deutschland.

Deklaracja z Osnabrück w sprawie kształcenia i szkolenia zawodowego jako czynnika odbudowy i sprawiedliwego przechodzenia na gospodarkę cyfrową i ekologiczną zatwierdzona dnia 30 listopada 2020 r. (2021), Urząd Publikacji Unii Europejskiej, Luksemburg, 24.02.2024.

Der neue Kosmos. Welt-Almanach & Atlas 2025 (2024), Daten | Fakten | Karten, Stuttgart.

Ditzel B. (2023), Wissenschaftsgeleitete Wirkungsreflexion – Ansätze der Qualitätsentwicklung für eine Hochschulbildung der Zukunft, „Zeitschrift für Hochschulentwicklung”, Jg. 18 / Nr. 3 (Oktober).

Dokumenty źródłowe Instytucji Wspólnot Europejskich w zakresie prawa socjalnego (1999), wybór i opracowanie A. M. Świątkowski, H. Wierzbińska, Kraków.

Education and Training Monitor, https://education.ec.europa.eu/about-eea/education-and-training-monitor, 24.10.2024.

Education and training, https://ec.europa.eu/eurostat/web/education-and-training, 10.10.2024.

Europa socjalna. Iluzja czy rzeczywistość? (2011), red. nauk. W. Anioł, M. Duszczyk, P. W. Zawadzki, Warszawa.

Europa und die Welt. Vernetzung weltweit, https://www.bmbf.de/bmbf/de, 31.10.2024.

European Association for Quality Assurance in Higher Education, https://www.enqa.eu, 2.09.2024.

European Higher Education Area, https://ehea.info, 1.10.2024.

European Network for Quality Assurance in Higher Education, https://www.enqa.eu/about-enqa/, 4.04.2024.

European Research Area (ERA), https://research-and-innovation.ec.europa.eu, 1.12.2024.

European Semester / Country analysis, https://education.ec.europa.eu/about-eea/european-semester, 24.10.2024.

European Solidarity Corps. The power of together, https://youth.europa.eu/solidarity_en, 2.03.2024.

European Strategy Forum on Research Infrastructures (ESFRI), https://research-and-innovation.ec.europa.eu, 2.09.2024.

Europejska karta języków regionalnych lub mniejszościowych, https://www.gov.pl/web/mniejszosci-narodowe-i-etniczne/europejska-karta-jezykow-regionalnych-lub-mniejszosciowych, 4.03.2024.

Europejski Dzień Języków – świętuj razem z nami!, https://edl.ecml.at/Home/tabid/1455/language/pl-PL/Default.aspx, 23.3.2024.

Europejski filar praw socjalnych, https://eur-lex.europa.eu, 3.05.2024.

Grosse T. G. (2011), Europeizacja jako mechanizm władzy: przykład funkcjonowania strefy euro, https://www.ur.edu.pl/files/ur/import/Zeszyty/zeszyt-19/01.pdf, 4.07.2024.

Grundgesetz für die Bundesrepublik Deutschland (1949) https://www.gesetze-im-internet.de/gg/BJNR000010949.html, 25.10.2024.

Hochberg J., Wild R., Bastiaens T. J. (2019), Hochschulen der Zukunft. Anforderungen der Digitalisierung an Hochschulen, hochschulstrategische Prozesse und Hochschulbildungspolitik, Münsterscher Verlag für Wissenschaft, Hagen.

Horizon Europe, https://commission.europa.eu, 5.05.2024.

Horyzont Europa, Krajowy Punkt Kontaktowy Programów Badawczych UE, https://www.kpk.gov.pl/horyzont-europa, 12.07.2024.

Inicjatywa Doskonałości – Uczelnia Badawcza, https://www.uw.edu.pl/badania/idub, 8.09.2024.

International Cooperation, https://era.gv.at/era/international-cooperation, 6.05.2024.

Internationale Forschungs- und Innovationszusammenarbeit, https://www.sbfi.admin.ch, 24.09.2024.

Kanniainen J.-P., Pekkola E. (2023), Between harmonization and unification in the European higher education area: scenarios for the European university initiative, Tertiary Education and Management, s. 1–14, https://doi.org/10.1007/s11233-023-09131-0, 17.04.2024.

Key figures on Europe. 2023 Edition (2023), Luxembourg Key figures on Europe – 2023 edition – Eurostat, 11.10.2024.

Key figures on Europe – 2024 edition (2024), https://ec.europa.eu/eurostat/web/products-key-figures/w/KS-EI-24-001, 21.10.2024.

Komunikat Komisji dla Rady, Parlamentu Europejskiego oraz Komitetu Ekonomiczno-Społecznego z dnia 12 kwietnia 2005 r. – Przyspieszenie postępów w realizacji milenijnych celów rozwoju – Wkład Unii Europejskiej, KOM(2005) 132 wersja ostateczna – nieopublikowany w Dzienniku Urzędowym, https://eur-lex.europa.eu, 5.06.2024.

Komunikat Komisji Europejskiej w sprawie utworzenia europejskiego obszaru edukacji do 2025 r., z 2020 r., Komisja Europejska, Bruksela, dnia 30.9.2020 r. COM(2020) 625 final, https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/PDF/?uri=CELEX:52020DC0625, 14.07.2023.

NextGenerationEU, https://next-generation-eu.europa.eu, 5.08.2024.

Plan odbudowy dla Europy, https://commission.europa.eu/strategy-and-policy/recovery-plan-europe_pl, 4.04.2024.

Policy dialogue with specific regions and countries around the world, https://education.ec.europa.eu/focus-topics/eea-in-the-world/policy-dialogue, 22.03.2024.

Portal InvestEU, https://ec.europa.eu/investeuportal/desktop/pl/index.htm, 13.03.2024.

GII 2024 results, https://www.wipo.int/web-publications/global-innovation-index-2024/en/gii-2024-results.html, 5.11.2024.

Recovery and Resilience Scoreboard – Thematic analysis Culture and Creative Industries, European Commission, July 2024, https://ec.europa.eu/economy_finance/recovery-and-resilience-scoreboard/assets/thematic_analysis/scoreboard_thematic_analysis_culture.pdf, 29.10.2024.

Refelction Paper TOWARDS A SUSTAINABLE EUROPE BY 2030 (2019), European Commission COM(2019)22 of 30 January 2019, European Union, https://commission.europa.eu, 24.09.2024.

Rezolucja Rady z 2011 r. w sprawie odnowionej europejskiej agendy w zakresie uczenia się dorosłych, Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej 20.12.2011, C 372/01, https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/ALL/?uri=CELEX%3A32011G1220%2801%29, 3.09.2024.

Rezolucja Rady w sprawie strategicznych ram europejskiej współpracy w dziedzinie kształcenia i szkolenia na lata 2021–2030, Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej 26.2.2021 C 66/1, https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/PDF/?uri=CELEX:32021G0226(01), 23.07.2022.

Robbins R. H. (2012), Globalne problemy a kultura kapitalizmu, Wydawnictwo Pro Publico, Poznań.

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/695 z dnia 28 kwietnia 2021 r. ustanawiające program ramowy w zakresie badań naukowych i innowacji „Horyzont Europa” oraz zasady uczestnictwa i upowszechniania obowiązujące w tym programie oraz uchylające rozporządzenia (UE) nr 1290/2013 i (UE) nr 1291/2013 (Tekst mający znaczenie dla EOG), Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej, 12.5.2021, L 170/1.

Rudnicki B. (2015), Tożsamość europejska – między teorią a polityką integracji, w: Integracja europejska. Główne obszary badawcze, red. nauk. K. A. Wojtaszczyk, J. Tymanowski, P. Stawarz, Warszawa.

Standards and Guidelines for Quality Assurance in the European Higher Education Area

(ESG) (2015), Brussels, https://www.enqa.eu/wp-content/uploads/2015/11/ESG_2015.pdf, 23.05.2024.

Strategia lizbońska P6_TA(2008)0057 Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 20 lutego 2008 r. w sprawie wkładu w debatę dotyczącą strategii lizbońskiej na wiosennym szczycie Rady Europejskiej w 2008 r. (2009/C 184 E/06), https://eur-lex.europa.eu, 24.11.2024.

Strategic Agenda 2024–2029, https://era.gv.at, 14.11.2024.

Strategic Framework, https://education.ec.europa.eu/about-eea/strategic-framework, 24.10.2024.

Szewior K. (2015), Europejski Obszar Szkolnictwa Wyższego – mini rynek Unii Europejskiej w dobie zmian modelu integracji, w: Integracja europejska. Główne obszary badawcze, red. nauk. K. A. Wojtaszczyk, J. Tymanowski, P. Stawarz, Warszawa.

Szewior K. (2019), Dimensions of social diversity in Europe, „Przegląd Strategiczny”, Rok IX, nr 12, Wydawnictwo Naukowe WNPiD UAM.

Szewior K. (2021a), Uniwersytet (w) sieci. Studia przypadków, Warszawa.

Szewior K. (2021b), Values and aims of the leading universities of the German-speakingcountries, „Przegląd Europejski”, 2021(3), Warszawa.

Szewior K. (2022), Polityka edukacyjna Unii Europejskiej. Zarys problemu, „Zarządzanie Publiczne”, 1–2(59), www.ejournals.eu/Zarzadzanie-Publiczne, 10.05.2024.

The EEA in the world – initiatives, https://education.ec.europa.eu/focus-topics/eea-in-the-world/about-the-eea-in-the-world, 15.04.2024.

The European Universities alliances in action, https://education.ec.europa.eu/pl/education-levels/higher-education/european-universities-initiative/about?, 12.03.2024.

Umowa UE-Mercosur gotowa, Komisja Europejska, https://poland.representation.ec.europa.eu, 3.11.2024.

Uniwersytety Europejskie, https://erasmusplus.org.pl/uniwersytety-europejskie, 8.12.2024.

Vocational education and training, https://education.ec.europa.eu/education-levels/vocational-education-and-training, 7.04.2024.

Wassmer Ch., Probst C., Sommer K., Wilhelm E. (2023), Hochschulbildung der Zukunft – Ein Resultat von Ausdifferenzierungsprozessen, „Zeitschrift für Hochschulentwicklung”, 18(3), October.

What is the EU doing to promote European education globally?, https://education.ec.europa.eu/focus-topics/eea-in-the-world, 9.09.2024.

Working groups of the EEA strategic framework, https://education.ec.europa.eu/about-eea/working-groups, 24.10.2024.

Zalecenie Rady z dnia 22 maja 2017 r. w sprawie europejskich ram kwalifikacji dla uczenia się przez całe życie i uchylające zalecenie Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 kwietnia 2008 r. w sprawie ustanowienia europejskich ram kwalifikacji dla uczenia się przez całe życie (2017/C 189/03), Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej, 15.6.2017, 30.09.2024.

Zybała A. (2018), Wybrane mechanizmy europeizacji polityki publicznej – wstępna dekonstrukcja, „Studia z Polityki Publicznej”, nr 4(20), https://econjournals.sgh.waw.pl/KSzPP/article/view/1079, 5.08.2023.