Abstrakt
Głównym celem artykułu jest promocja i wsparcie polityki morskiej państwa przez polityków po 1989 roku jako istotnego czynnika rozwoju polskiej gospodarki morskiej. Brak spójnej polityki morskiej państwa i związane z tym zaniedbania infrastrukturalne, finansowe i kadrowe doprowadziły do spadku zarówno konkurencyjności, jak i tempa rozwoju polskiej gospodarki morskiej, zwłaszcza w okresie bezpośrednio po transformacji ustrojowej w Polsce. Celem artykułu jest zwrócenie uwagi na tworzenie korzystnych warunków dla funkcjonowania podmiotów gospodarki morskiej, będącej elementem gospodarki narodowej. Równie istotne jest tworzenie ustawodawstwa wspierającego działalność gospodarki morskiej oraz promowanie tradycji morskich obecnych w Polsce od okresu międzywojennego. Zaangażowanie partii politycznych w sprawy związane z członkostwem Polski w Unii Europejskiej może również stanowić wsparcie dla europejskiej polityki morskiej. Morze Bałtyckie jest ważne dla państwa z wielu względów – przede wszystkim ekonomicznych, strategicznych, ale także społecznych i politycznych. Działania partii politycznych powinny koncentrować się na silnym akcentowaniu potrzeby dostrzegania i inwestowania w gospodarkę morską traktowaną jako obszar szeroki i wielowymiarowy, nie zapominając o kwestiach środowiskowych.
Bibliografia
Beyme von K. (1985), Political Parties in Western Democracies, New York.
Christowa C. (2007), Europejska polityka morska jako czynnik rozwoju polskiej gospodarki morskiej, in: Wspólna europejska a polska polityka morska, eds. J. Kujawa, H. Klimek, T. Gutowski, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk.
Christowa C. (2022), Polska gospodarka morska w świetle polityki morskiej Unii Europejskiej, Wyższa Szkoła Menedżerska w Warszawie, Wydawnictwo im Profesora Leszka J. Krzyżanowskiego, Warszawa.
Instytut Studiów Politycznych PAN (2025), Archiwum Partii Politycznych, https://app.isppan.waw.pl/katalog/, 18.10.2025.
Koalicja Obywatelska PO .N i PL Zieloni (2019), Twoja Polska. Program Koalicji Obywatelskiej, Warszawa.
Komisja Wspólnot Europejskich (2007), Zintegrowana Polityka Morska Unii Europejskiej, Bruksela.
Konfederacja Wolność i Niepodległość (2022), Po stronie Polski. Program merytorycznej alternatywy dla Polski.
Kusier K. (2025), Morze w kampanii. Wyzwania i priorytety przyszłego Prezydenta RP. Karol Nawrocki dla Gazety Morskiej, „Gazeta Morska”, 08.04.2025, https://gazetamorska.pl/wiadomosci/morze-w-kampanii-wyzwania-i-priorytety-przyszlego-prezydenta-rp-karol-nawrocki-dla-gazety-morskiej,1127, 21.04.2025.
Leszczyński A., Szczerski K. (2017), „Trójmorze to napęd Europy”. Wraca idea Trójmorza i Międzymorza, fantazja o polskim mocarstwie, Oko.press, 20.06.2017, https://oko.press/szczerski-trojmorze-naped-europy-wraca-idea-trojmorza-miedzymorza-fantazja-o-polskim-mocarstwie, 9.02.2025.
Lewica, https://klub-lewica.org.pl/program/ (access: 18.10.2025).
Mickiewicz P. (2018), Polityka morska Rzeczpospolitej a realia gospodarczego wykorzystania morza w latach 1991–2015, „Cywilizacja i Polityka”, no. 16.
Nikołajew J., Leśniewska G. (2013), Dzieje gospodarki morskiej od walki o polskie granice aż do Unii Europejskiej, „Edukacja Humanistyczna”, no. 2(29).
Perzyński M. (2008), Polska w czołówce, „Morze”, no. 12.
Platforma Obywatelska, https://www.facebook.com/PlatformaObywatelska/photos/-rozw%C3%B3j-gospodarki-morskiej-jest-jednym-z-naszych-priorytet%C3%B3w/1361494948681899/, 21.04.2025.
Plewiński L. (1995), Cele, znaczenie i warunki realizacji polityki morskiej Polski, „Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Morskiej”, no. 49, Szczecin.
Płoski M. (2016), Liga Polskich Rodzin jako aktor społeczny, Wydawnictwo Instytutu Socjologii Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław.
Polityka morska Rzeczpospolitej Polskiej do roku 2020 (z perspektywą do 2030 roku) (2015), Warszawa.
Polskie Stronnictwo Ludowe (2019), Nowy Zielony Ład.
Prawo i Sprawiedliwość (2019), Myśląc Polska Konwencja Programowa Prawa i Sprawiedliwości i Zjednoczonej Prawicy, Katowice.
Prezydent.pl, https://t.prezydent.pl/aktualnosci/wizyty-krajowe/inicjatywa-ustawodawcza-tak-dla-polskich-portow,108783, 18.10.2025.
Program Konfederacji, https://konfederacja.pl/app/uploads/Konfederacja_WiN_Program_2023.pdf, 9.02.2025.
Program PSL (2023), https://www.psl.pl/wp-content/uploads/2023/09/Program-PSL.pdf, 9.02.2025.
Program Wyborczy KW Nowa Lewica (2024), https://klub-lewica.org.pl/wp-content/uploads/2024/12/program_Lewica_2023.pdf, 9.02.2025.
Program Wyborczy Prawa i Sprawiedliwości, https://pis.org.pl/dokumenty?search=program&sort=latest&tag=, 9.02.2025.
Rocznik statystyczny gospodarki morskiej 1945–1968 (1969), Główny Urząd Statystyczny, Warszawa.
Sienkiewicz M. (2016), Koncepcja Trójmorza w polityce zagranicznej Polski po 2015 r., „Dyplomacja i Bezpieczeństwo”, no. 1(4).
Sojusz Lewicy Demokratycznej (2011), Jutro bez obaw. Program dla Polski, Warszawa.
Sokół W., Żmigrodzki M. (eds.) (2005), Współczesne partie i systemy partyjne, Wydawnictwo UMCS, Lublin.
Szermer B. (1984), Koncepcje i struktura przestrzenna Portu Gdyńskiego – zarys przemian, „Rocznik Gdyński”, no. 5, Towarzystwo Miłośników Gdyni.
Ustawa z dnia 20 grudnia 1996 r. o portach i przystaniach morskich, Dz. U. 1996, Nr 9, pos. 44.
Ustawa z dnia 23 września 1922 roku o budowie portu w Gdyni, Dz. U. 1922, Nr 90, pos. 824.
Woźniak W. (2017), Programy polskich partii politycznych jako materiał empiryczny w badaniach dyskursu politycznego, „Środkowoeuropejskie Studia Polityczne”, no. 10.
Zenderowski R. (2023), The Geopolitics of the Three Seas Initiatiatve. Space-History-Former Ideas and Modern Concepts, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskigo, Warszawa.
Zintegrowana polityka morska Unii Europejskiej “Niebieska księga” (2007), Komisja Wspólnot Europejskich, Bruksela.
Licencja
Prawa autorskie (c) 2025 Marek Rewizorski, Zofia Zych
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.