Abstrakt
Granica jest kluczowym elementem strategii bezpieczeństwa państwa. UE jako podmiot stosunków międzynarodowych przyczyniła się do jakościowej zmiany istoty granic państwowych. Z jednej strony uwzględnia jej funkcję porządkowania dwóch systemów prawnych na poziomie suwerennych państw, a z drugiej „odrywa” granicę od jej jedynie terytorialnego wymiaru, wyznaczającego zakres owej suwerenności, i umieszcza w przestrzeni, gdzie zachodzi synteza interakcji między różnymi podmiotami stosunków międzynarodowych. Idea funkcjonowania granic Unii Europejskiej wpasowuje się w koncepcję hybrydowej struktury samej Unii. Jest unikalnym bytem w kategorii prawa międzynarodowego, nie mając swojego odpowiednika w żadnej innej aktualnej strukturze integracyjnej. Granice UE są hybrydową formą tradycyjnie rozumianego określenia granicy w odniesieniu do państwa, cechuje je nie jednorodność i zmienność funkcjonalna oraz wysoka wrażliwość na turbulencje środowiska międzynarodowego.
Bibliografia
Andersson J. J., Tardy T. (2015), Hybrid: what’s in a name?, „Brief Issue”, nr 32, European Union Institute for Security Studies, http://www.iss.europa.eu/uploads/media/Brief_32_Hybrid_warfare.pdf, 2.11.2016.
Andreas P. (2000), Introduction: the wall after the wall, w: The wall around the west: State borders and immigration controls in North America and Europe, red. P. Andreas, T. Snyder, Lanham.
Balibar E. (1998), The borders of Europe, w: Cosmopolitics: Thinking and Feeling beyond the Nation, red. P. Cheah, B. Robbins, Minneapolis.
Bernhard A. (2013), Dynamics of Relations between different Actors when Building Peace: The Role of Hybridity and Culture, Berghof Foundation Operations.
Hoffman F. G. (2007), Conflict in the 21st Century: The Rise of Hybrid Wars, Potomac Institute for Policy Studies, Arlington, http://www.potomacinstitute.org/images/stories/publications/potomac_hybridwar_0108.pdf, 26.10.2016.
Home Office (2006), Borders, Immigration and Identity Action Plan: Rusing the national identity scheme to strengthen our borders and enforce compliance within the UK, HMSO, December, London.
Lapid Y. (2001), Identities, borders, orders: Nudging international relations theory in a new direction, w: Identities, Borders, Orders, red. M. Albert, D. Jacobson, Y. Lapid, Minneapolis.
Moraczewska A. (2008a), Transformacja funkcji granic Polski, Lublin.
Moraczewska A. (2008b), Znaczenie granicy państwowej w porządku późnowestfalskim – transformacja czy status quo ante, w: Późnowestfalski ład międzynarodowy, red. M. Pietraś, K. Marzęda, Lublin.
Moraczewska A. (2015), Adaptacja funkcjonowania strefy Schengen wobec dynamiki środowiska międzynarodowego, w: Unia Europejska wobec wyzwań przyszłości. Aspekty społeczne, gospodarcze i środowiskowe, red. E. Małuszyńska, P. Idczak, G. Mazur, Poznań.
Nederveen-Pieterze J. (1994), Globalisation as Hybridisation, „International Sociology”, ss. 161–184.
Pietraś Z. J. (1990), Adaptacyjność spenetrowanych systemów politycznych, Lublin.
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/1624 z 14 września 2016 r. w sprawie Europejskiej Straży Granicznej i Przybrzeżnej, Dz. U. L251 z 16.9.2016.
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/399 z dnia 9 marca 2016 r. w sprawie unijnego kodeksu zasad regulujących przepływ osób przez granice (kodeks graniczny Schengen; Dz. U. L 77 z 23.3.2016.
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 562/2006 z dnia 15 marca 2006 r. ustanawiające wspólnotowy kodeks zasad regulujących przepływ osób przez granice (kodeks graniczny Schengen), Dz. U. L 105 z 13.04.2006.
Siehr A. (2012), Odkrycie wymiaru przestrzennego w polityce europejskiej, „Nowa Europa” nr 2(13), ss. 142–185.
Słownik języka polskiego – wersja internetowa, http//sjk.pl/chimera, 22.10.2016.
Traktat o Unii Europejskiej i Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej – tekst skonsolidowany,
Tytuł V TFUE (art. 67–89), Dz. U. C 115 z 9.05.2008.
Waltz K. N. (1979), Theory of International Politics, New York.
Vaughan-Williams N. (2012), Border Politics. The Limits of Sovereign Power, Edinburgh.