Abstract
The author’s intention is to signal the evolution of collective security – as an emanation of expectations - of civilization in the past century, emphasizing the experience of the League of Nations and the interwar period, as well as contemporary processes in the context of the UN’s activities in this field. This view seems pessimistic and in some important respects the current decade seems to resemble the international reshuffles that led to the armed confrontation in 1939. The most serious element of the current international decomposition is the prospect of another Munich (1938), most visible in relation to Ukraine. The emphasis on demands from NATO members for a 5% share in military spending (it goes without saying that this is only about defense!), heralds a crowd on the arms trade market, which will feed all military equipment from possible overproduction on a global scale and the necessary emptying of warehouses from older models. Its sale – even distribution – is always more profitable than its disposal on site... This is also a very bad prospect. There is solemn silence in matters of disarmament or limitation of armaments, while commotion accompanies the universal rearming of all those affected by the balance of fear. At the cost of obvious social sacrifices, the world agrees to the formula: Si vis pacem, para bellum…
References
Bartnicki A. (1971), Pierwszy front II wojny światowej. Konflikt włosko-etiopski 1935–1936, Warszawa.
Batowski H. (1992), Dramat monachijski 1938 z perspektywy 50 lat, w: Niemcy w polityce międzynarodowej 1919–1939, t. 3: W dobie Monachium, red. S. Sierpowski, Poznań.
Bielawska A. (2019), Koncepcja unii politycznej niemieckiej chadecji na tle politycznego i gospodarczego rozwoju Unii Europejskiej (1990–2017), Poznań.
Budzisz M. (2023), Pauza strategiczna. Polska wobec ryzyka wojny z Rosją, Warszawa.
Budzisz M. (2024), Czy Europa pójdzie na wojnę?, „Angora”, nr 49, 8 grudnia.
Burkman T. W. (2007), Japan and the League of Nations: Empire and World Order 1914–1938, Honolulu.
Ciechanowski J. (2014), Podwójna gra. Rzeczpospolita Polska wobec hiszpańskiej wojny domowej 1936–1939, Warszawa.
Czubiński A. (red.) (1989), Wojna domowa w Hiszpanii 1936–1939 w polityce międzynarodowej, Poznań.
Dobrzycki W. (2000), Stosunki międzynarodowe w Ameryce Łacińskiej – historia i współczesność, Warszawa.
Donald Trump grozi przejęciem przez USA Kanału Panamskiego. Wspomina też o Grenlandii (2024), „Rzeczpospolita” z dnia 23.12.2024, 24.12.2024.
Europosłowie Konfederacji Anna Bryłka i Tomasz Buczek dołączyli wczoraj (1 października) do grupy Patriotów dla Europy w Parlamencie Europejskim (2024), Euractiv, 2.10.2024, https://www.euractiv.pl/section/polityka-wewnetrzna-ue/news/europoslowie-konfederacji-dolaczaja-do-grupy-patriotow-dla-europy-w-pe/, 28.12.2024.
Florczak A. (2004), Organizacja Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie, w: Organizacje w stosunkach międzynarodowych. Istota – mechanizmy działania – zasięg, red. T. Łoś-Nowak, wyd. 4, Wrocław.
Journal Officiel, Actes de la Session Extraordinaire de L’Assemblée convoquée en vertu de l’article 15 du Pacte à la demande du Gouvernement Chinois (1933), vol. IV, Supp. Spéc. N° 112, Genève.
Journal Officiel. Sociétè de nations (1939), https://bibliotheque-numerique.diplomatie.gouv.fr/ark:/12148/bpt6k9785610q/f5.item, 28.12.2024.
Kahn D. (2019), Łamacze kodów: historia kryptologii, Poznań.
Kapuściński R. (1978), Wojna futbolowa, Warszawa.
Kiwerska J. (1995), Między izolacjonizmem a zaangażowaniem. Europa w polityce Stanów Zjednoczonych od Wilsona do Roosevelta, Poznań.
Klafkowski A. (1966), Prawo międzynarodowe publiczne, Warszawa.
Koszel B. (1987), Rywalizacja niemiecko-włoska w Europie Środkowej i na Bałkanach w latach 1933–1941, Poznań.
Koszel B. (1991), Hiszpański dramat. Wojna domowa w polityce mocarstw europejskich, Poznań.
Koszel B. (2019), Rola Niemiec w procesach decyzyjnych Unii Europejskiej w XXI wieku, Poznań.
Kozłowski G. (2016), Czy Stany Zjednoczone płacą za dużo? Wydatki obronne państw NATO, „Polski Przegląd Dyplomatyczny”, nr 1.
Łaptos J. (1989), Założenia i próby udoskonalenia systemu bezpieczeństwa zbiorowego w latach 1919–1935, „Rocznik Naukowo-Dydaktyczny WSP Kraków. Prace Historyczne”, z. 14.
Margolin J.-L. (2009), Japonia 1937–1945. Wojna armii cesarza, Warszawa.
Mazur Z. (1978), Pakt czterech, Poznań.
Michałek K. (1991), Na drodze ku potędze. Historia Stanów Zjednoczonych Ameryki 1861–1945, Warszawa.
Multan W. (1997), Wizje bezpieczeństwa europejskiego, Warszawa.
„Polski Przegląd Dyplomatyczny” (2016), nr 1.
Rotfeld A. D. (1990), Europejski system bezpieczeństwa in statu nascendi, Warszawa.
Sharp A. (2019), The League of Nations: The „Great Experiment” and the Failure of Collective Security, 1916–1936, Brewminate.
Sierpowski S. (1984), Narodziny Ligi Narodów: powstanie, organizacja i zasady działania, Poznań.
Sierpowski S. (1992), Dokumenty do historii powszechnej okresu międzywojennego, t. 1, Poznań.
Sierpowski S. (2023, 2024), Kryzys Ligi Narodów w latach 1929–1946, vol. 2, Poznań.
Słownik terminów z zakresu bezpieczeństwa narodowego (2008), Warszawa.
Stańczyk J. (1996), Współczesne pojmowanie bezpieczeństwa, Warszawa.
Stańczyk J. (2012), System bezpieczeństwa Ligi Narodów w perspektywie teoretycznej nauk o bezpieczeństwie, „Bezpieczeństwo. Teoria i Praktyka”, nr 4.
Stockholm International Peace Research Institute (SIPRI) (2024), YearBook: Armaments, Disarmaments and International Security, www.sipriyearbook.org, 12.12.2024.
Wiśniewska M. Z. (2017), Bezpieczeństwo – pojęcie, istota, typologia, „Problemy Jakości”, luty.
Zięba R. (2008), Bezpieczeństwo międzynarodowe po zimnej wojnie, Warszawa.
License

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.