Słowa kluczowe
odnowa miast
polityka rozwoju kraju
strategia rozwoju kraju
Jak cytować
Abstrakt
Rewitalizacja obszarów zdegradowanych zajmuje znaczące miejsce w polityce rozwoju kraju. Jest ona ujęta w ramy prawne wynikające z ustawy o rewitalizacji oraz ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Stanowi także ważny element programowania rozwoju społeczno-gospodarczego wyrażony zapisami „Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju”, „Krajowej Strategii Rozwoju Regionalnego”, „Krajowej Polityki Miejskiej”, „Narodowego Planu Rewitalizacji” oraz programowania rozwoju przestrzennego opisanego w „Koncepcji Przestrzennego Zagospodarowania Kraju”. Duża w tym zasługa funduszy Unii Europejskiej, które są podstawą finansowania projektów i programów rewitalizacji. W polityce rozwoju kraju promowane jest kompleksowe podejście do rewitalizacji, wyrażające się koncentracją działań na obszarach najsilniej zaniedbanych, działaniami zintegrowanymi prowadzonymi z szerokim udziałem społeczeństwa, które będą w sposób ciągły monitorowane i na tej podstawie poddawane ewaluacji. Tak sformułowany polski model rewitalizacji daje nadzieję na zniwelowanie sytuacji kryzysowych w miastach i gminach.Bibliografia
Billert A. 2007. Rewitalizacja i rozwój miast w Polsce – uwarunkowania i scenariusze w świetle doświadczeń europejskich. [W:] P. Lorens (red.), Rewitalizacja miast w Polsce. Pierwsze doświadczenia. Biblioteka Urbanisty, 10, Urbanista, Warszawa, s. 92–105.
Billert A. 2015. Uwagi na marginesie ustawy o rewitalizacji (forumrewitalizacji.pl; dostęp: 10.07.2017).
Churski P. 2008. Przemiany polskiej polityki regionalnej po akcesji do UE. Europejskie uwarunkowania – krajowe konsekwencje. [W:] J. Parysek, T. Stryjakiewicz (red.), Region społeczno-ekonomiczny i rozwój regionalny. Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań, s. 153–188.
Ciesiółka P. 2009. Inicjatywa JESSICA szansą na nową jakość rewitalizacji, Biuletyn IGSEiGP UAM, 7: 7–14.
Ciesiółka P., Kudłak R. (red.) 2015. Diagnoza rewitalizacji miast województwa wielkopolskiego. WROT, Poznań.
Ciesiółka P., Rogatka K. 2015. Rola miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego w procesie rewitalizacji miast na przykładzie metropolii Poznań. Problemy Rozwoju Miast, 4/12: 27–36.
Domański B. 2000. Restrukturyzacja terenów poprzemysłowych w miastach. [W:] Z. Ziobrowski, D. Ptaszycka-Jackowska, A. Rębowska, A. Geissler (red.), Rewitalizacja, rehabilitacja i restrukturyzacja – odnowa miast. Instytut Gospodarki Przestrzennej i Komunalnej Oddział w Krakowie, Kraków, s. 107–142.
Domański B. 2001. Przekształcenia terenów poprzemysłowych w województwach śląskim i małopolskim – prawidłowości i uwarunkowania. Prace Komisji Geografii Przemysłu PTG, 3: 51–59.
Hausner J. 2008. Zarządzanie publiczne. Wydawnictwo Naukowe Scholar, Kraków.
Heczko-Hyłowa E. 2009. Rewitalizacja polskich miast w świetle wymagań Funduszy Strukturalnych UE 2004–2006 jako wdrażanie europejskiego podejścia systemowego. [W:] M. Bryx (red.), Finansowanie i gospodarka nieruchomościami w procesach rewitalizacji. Seria Rewitalizacja Miast Polskich, 7: 157–186.
Izdebski H. 2012. Ramy prawne dla prowadzenia polityki rozwoju. [W:] J. Górniak, S. Mazur (red.), Zarządzanie strategiczne rozwojem. Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Warszawa.
Jadach-Sepioło A. 2009. Inicjatywa JESSICA. Finansowanie rewitalizacji miast oparte na mechanizmach inżynierii finansowej. [W:] Z. Ziobrowski (red.), Założenia polityki rewitalizacji w Polsce. Seria Rewitalizacja Miast Polskich, 9: 219–222.
Jadach-Sepioło A., Czenczak K. 2014. Mierzalne skutki rewitalizacji. Instytut Rozwoju Miast, Kraków–Warszawa.
Jarczewski W., Dej M. 2015. Rewitalizacja 2.0. Działania rewitalizacyjne w Regionalnych Programach Operacyjnych 2007–2013 – ocena w kontekście nowego okresu programowania. Studia Regionalne i Lokalne, 1(59): 104–122.
Kołsut B., Ciesiółka P., Kudłak R. 2017. Działania rewitalizacyjne w miastach województwa wielkopolskiego w latach 1999–2015 oraz ich efekty. Studia Regionalne i Lokalne, 2(68): 50–68.
Koncepcja Przestrzennego Zagospodarowania Kraju 2030. 2011. Dokument przyjęty przez Radę Ministrów na posiedzeniu w dni 13 grudnia 2011 roku.
Krajowa Polityka Miejska. 2015. Dokument przyjęty przez Radę Ministrów na posiedzeniu w dniu 20 października 2015 roku.
Krajowa Strategia Rozwoju Regionalnego 2010–2020: Regiony, Miasta, Obszary wiejskie. 2010. Dokument przyjęty przez Radę Ministrów na posiedzeniu w dniu 13 lipca 2010 r.
Lorens P. 2010. Rewitalizacja miast. Planowanie i realizacja. Politechnika Gdańska, Wydział Architektury, Gdańsk.
Lorens P. 2016. Kształtowanie programów rewitalizacji miast w kontekście współczesnych przemian społeczno-ekonomicznych, doktrynalnych i prawnych, Biuletyn KPZK PAN, 264: 10–25.
Narodowy Plan Rewitalizacji. 2014. Założenia zaprezentowane na Kongresie Rewitalizacji, który odbywał się w dniach 4–6 czerwca 2014 r. w Krakowie.
Nowak M. 2013. Niezrealizowana rewitalizacja jako niedoskonała gentryfikacja. Analiza procesu ożywiania poznańskiej Śródki, Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, 3: 229–249.
Noworól A. 2010. Rewitalizacja jako wyzwanie polityki rozwoju. [W:] K. Skalski (red.), O budowie metod rewitalizacji w Polsce – aspekty wybrane. Instytut Spraw Publicznych Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie, Kraków, s. 29–46.
Palicki S. 2011. Dane i interpretacje ekonomiczne. [W:] B. Kaźmierczak, M. Nowak, S. Palicki, D. Pazder (red.), Ocena rewitalizacji. Studium zmian na poznańskiej Śródce. Wydawnictwo Wydziału Nauk Społecznych UAM, Poznań s. 65–86.
Parysek J. 2005. Miasta polskie na przełomie XX i XXI wieku. Rozwój i przekształcenia strukturalne. Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań.
Parysek J. 2008. Suburbanizacja i reurbanizacja, dwa bieguny polskiej urbanizacji. [W:] J. Parysek, T. Stryjakiewicz (red.), Region społeczno-ekonomiczny i rozwój regionalny. Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań.
Parysek J.J. 2011. Współczesna polska suburbanizacja i polityka miejska (aktualność hipotez C. Colby’ego po 80 latach). [W:] K. Marciniak, K. Sikora, D. Sokołowski (red.), Koncepcje i problemy badawcze geografii. Wyższa Szkoła Gospodarki w Bydgoszczy, Bydgoszcz.
Parysek J. 2015. Rewitalizacja miast w Polsce: wczoraj, dziś i być może jutro. Studia Miejskie, 17: 9–25.
Płoszaj A. 2011. Rewitalizacja miast w polityce spójności 2004–2006. Studia Regionalne i Lokalne, Wydanie Specjalne: 84–97.
Regionalne Programy Operacyjne Województw z okresów programowania 2007–2013 i 2014–2020 wraz z ich uszczegółowieniami.
Rewitalizacja obszarów zdegradowanych – ocena procesu i identyfikacja pożądanych kierunków działania podmiotów publicznych i prywatnych w województwie śląskim. 2011. Urząd Marszałkowski Województwa Śląskiego, Katowice.
Rogatka K., Ciesiółka P., Jurkowska A., Kułaczkowska A. 2015. Uwagi do założeń ustawy o rewitalizacji – wybrane aspekty. Studia Miejskie, 17: 37–48.
Rozporządzanie Ministra Rozwoju Regionalnego z dnia 9 czerwca 2010 r. w sprawie udzielania pomocy na rewitalizację w ramach regionalnych programów operacyjnych.
Siemiński W. 2009, Efekty rewitalizacji miast podjętej w wyniku wsparcia Unii Europejskiej w okresie finansowania 2004–2006. Samorząd Terytorialny, 5: 17–42.
Siemiński A., Topczewska T. 2009. Rewitalizacja miast w Polsce przy wsparciu funduszami UE w latach 2004–2008. Wydawnictwo Delfin, Warszawa.
Skalski K. 2007. Programy rewitalizacji w Polsce – bilans, perspektywy, zarządzanie. [W:] P. Lorens (red.), Rewitalizacja miast w Polsce. Pierwsze doświadczenia. Biblioteka Urbanisty, 10: 66–91.
Sudak S., Baliński D. 2011. Krajowa Strategia Rozwoju Regionalnego w systemie strategii rozwoju kraju. [W:] J. Szlachta, J. Wożniak (red.), Krajowa strategia rozwoju regionalnego do roku 2020 a strategie rozwoju społeczno-gospodarczego województw. Studia KPZK PAN, 137: 39–58.
Strategia na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju do roku 2020. 2017. Dokument przyjęty uchwałą Rady Ministrów w dniu 14 lutego 2017 r.
Stryjakiewicz T. (red.) 2014. Kurczenie się miast w Europie Środkowo-Wschodniej. Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań.
Stryjakiewicz T., Ciesiółka P., Jaroszewska E. 2012. Urban Shrinkage and the Post-Socialist Transformation: The Case of Poland, Built Environment, 38/2: 197–213.
Sztando A. 2008. Pomiar rezultatów programu rewitalizacji miasta. Samorząd Terytorialny, 9: 21–37.
Świerczewska-Pietras K. 2009. Rewitalizacja zamknięta jako przykład zagospodarowania przemysłowego obszaru Łodzi. Prace Komisji Geografii Przemysłu, 12: 173–181.
Topczewska T. 2007. Rewitalizacja miast w polityce państwa. Człowiek i Środowisko, 31(1–2): 5–35.
Umowa partnerstwa. Programowanie perspektywy finansowej 2014–2020. Dokument po zmianach wynikających z uzupełnienia zapisów o EFRM oraz po negocjacjach programów operacyjnych. Warszawa, grudzień 2015.
Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 1073).
Ustawa z dnia 9 października 2015 r. o rewitalizacji (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 1023).
Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. o zagospodarowaniu przestrzennym.
Wytyczne z dnia 2 sierpnia 2016 r. w zakresie rewitalizacji w programach operacyjnych na lata 2014–2020 (Ministerstwo Rozwoju).
Zintegrowany Program Operacyjny Rozwoju Regionalnego.