Abstrakt
Partycypacja to wielowymiarowe zjawisko odnoszące się do różnych obszarów życia społecznego i gospodarczego. Dotyczyć może zarówno indywidualnych preferencji związanych z codziennymi wyborami jednostki, uczestnictwa w życiu społecznym wspólnoty, jak i zaangażowania jednostek w działania struktur oraz instytucji demokratycznego państwa. Niniejszy artykuł ma na celu przedstawienie dyskusji na temat pojęcia partycypacji społecznej, zwłaszcza w kontekście relacji społeczeństwa ze sferą administracji publicznej. Wskazane zostały najważniejsze formy oraz zakres partycypacji społecznej. Szczególną uwagę poświęcono znaczeniu procesów uspołecznienia w planowaniu przestrzennym, które stanowi jeden z podstawowych elementów zarządzania terytorialnego w samorządzie lokalnym.
Bibliografia
Arnstein S. 2011. Drabina partycypacji, Partycypacja przewodnik krytyki politycznej. Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa.
Bartkowski J. 2011. Tradycje partycypacji w Polsce. [W:] A. Olech (red.), Partycypacja publiczna. O uczestnictwie obywateli w życiu wspólnoty lokalnej. Instytut Spraw Publicznych, Warszawa.
Bober J., Hausner J., Izdebski H., Lachiewicz W., Mazur S., Nelicki A., Nowotarski B., Puzyna W., Surówka K., Zachriasz I., Zawicki M. 2013. Narastające dysfunkcje, zasadnicze dylematy, konieczne działania. Raport o stanie samorządności terytorialnej w Polsce. Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie. Małopolska Szkoła Administracji Publicznej, Kraków.
Brodie E., Cowling E., Nissen N., Ellis Paine A., Jochum V., Warburton D. 2009. Understanding participation: A literature review. National Council for Voluntary Organisations, London.
Długosz D., Wygański J.J. 2005. Obywatele decydują. Przewodnik po partycypacji społecznej. Stowarzyszenie na rzecz Forum Inicjatyw Pozarządowych, Warszawa.
Hanzl M. 2006. Nowe możliwości udziału mieszkańców miasta w planowaniu przestrzennym jako wynik wykorzystania współczesnych technik komputerowych. Rozprawa doktorska na Wydziale Architektury i Urbanistyki Politechniki Łódzkiej, Łódź.
Hausner J. (red.) 1999. Komunikacja i partycypacja społeczna. Publikacja elektroniczna. Kraków.
Harvey D. 2012. Bunt miasta. Prawo do miasta i wielka rewolucja. Fundacja Bęc Zmiana, Warszawa.
Healey P. 1992. Planning throught debate. The communicative turn to planning theory. Town Planning
Review, 63(2): 143–162.
Healy P. Collaborate planning: Shaping places in Fragmented Societies. University of British Columbia,
Vancouver.
Howe E. 1994. Acting on Ethics in City Planning. Ruttgers State University of New Jersey, New Brunswick.
Howe J., Langdon C. 2002. Towards a reflexive planning theory. Planning Theory, 1, 3: 209–225.
Innes J.E., Booher D.E. 2000a. Network Power in Collaborative Planning. University of California AT Berkeley, Institute of Urban and Regional Development, Working Paper 2000–01.
Izdebski H. 2011. Samorząd terytorialny. Podstawy ustroju i działalności. LexisNexis, Warszawa.
Izdebski H. 2013. Wypowiedź w ramach konferencji: współczesny rozwój miast – forma, funkcje i zarządzanie. Warszawa.
Jendrośka J., Radecki W. 1999. Konwencja o dostępie do informacji, udziale społeczeństwa w podejmowaniu decyzji oraz dostępie do sprawiedliwości w sprawach dot. środowiska. Centrum Prawa Ekologicznego, Wrocław.
Kaczmarek T. 1993. Rola i formy uczestnictwa społeczności lokalnych w procesie zmian podziału terytorialnego.
Ruch prawniczy, ekonomiczny i socjologiczny. Wydawnictwa Naukowe UAM, Poznań.
Kamiński Z.J. 2002. Pojęcie konfliktu w planowaniu przestrzennym. Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej. Architektura, 40.
Katalog dobrych praktyk europejskich z zakresu zarządzania partycypacyjnego. Fundacja Inicjatyw Menadżerskich, Lublin.
Kaźmierczak T. 2011. Partycypacja publiczna: pojęcie, ramy teoretyczne. [W:] A. Olech (red.), Partycypacja publiczna. O uczestnictwie obywateli w życiu wspólnoty lokalnej. Instytut Spraw Publicznych, Warszawa.
Kojło S., Leszczyńska K., Lipski S., Wiszczun E. 2009. Nowe koncepcje koordynacji w systemie multilevel Governance polityki spójności. Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Warszawa.
Kotus J. 2013. Position of the Polish city on the ladder of public participation: Are we going the right way? The case of Poznan. Cities, 35: 226–236.
Kwiatkowski J. 2003. Partycypacja społeczna i rozwój społeczny. Fundacja Rozwoju Demokracji Lokalnej, Warszawa.
Majer A. 1999. Miasta Ameryki – kryzys i polityka odnowy. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Milewicz M., Podemski K. 2012. Konsultacje czy manipulacja? Partycypacja przewodnik krytyki politycznej. Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa.
Langton S. 1978. What is Citizen Participation? [W:] S. Langton (red.), Citizen Participation in America: Esseys on the State of the Art. Lexington Books, Lexington.
Olech A., Kaźmierczak T. 2011. Modele partycypacji publicznej. [W:] A. Olech (red.), Partycypacja publiczna. O uczestnictwie obywateli w życiu wspólnoty lokalnej. Instytut Spraw Publicznych, Warszawa.
Olech A., Sobiesiak-Penszko P. 2013. Partycypacja publiczna w Polsce. Diagnoza i rekomendacje. Instytut Spraw Publicznych, Warszawa.
Parysek J.J. 2006. Wprowadzenie do gospodarki przestrzennej. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Poznań.
Parysek J.J., 2010. Gospodarka przestrzenna i rola partycypacji społecznej w procesie planowania przestrzennego. [W:] W. Ratajczak, K. Stachowiak (red.), Gospodarka przestrzenna społeczeństwu. Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań.
Pszczołowski T. 1978. Mała encyklopedia prakseologii i teorii organizacji. Zakład Narodowy im. Ossolińskich Wydawnictwo, Wrocław, Warszawa, Kraków, Gdańsk.
Sartori G. 1994. Teoria demokracji. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Skowronek J. 1986. Czartoryski A. J. Pamiętniki i memoriały polityczne (1776–1809). PAX, Warszawa.
Siemiński W. 2007. Cele i zasady partycypacji społecznej w planowaniu przestrzennym – przegląd literatury. Człowiek i Środowisko, 31: 35–59.
Smith G. 2005. Beyond the Ballot: 57 Democratic Innovations from Around the World. A report for the Power Inquiry, London.
Sobiesiak-Penszko P. 2013. Prawo a partycypacja publiczna. Instytut Spraw Publicznych, Warszawa.
Sumień T. 1981. Głos w dyskusji redakcyjnej. Człowiek i Środowisko.
Szacki J. 2002. Historia myśli socjologicznej. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Wall T.D., Lischeron J.A. 1980. Zum Begriff der Partizipation. [W:] Participative Fuehrung. Betriebswirtschaftliche und Sozialpsychologische Aspekte. Verlag Paul Haupt, Berlin–Stuttgart.
Wiench J. 1991 Metody i techniki konsultacji społecznych w planowaniu przestrzennym. Instytut Gospodarki Przestrzennej i Komunalnej, Warszawa.
Wrona S. 1980. Metody uczestnictwa w projektowaniu w architekturze i urbanistyce. Wydawnictwo Politechniki Warszawskiej, Warszawa.