Abstrakt
W artykule podjęto próbę analizy przesłanek współdziałania międzygminnego w Polsce, z uwzględnieniem kontekstu zagranicznego. W pierwszej części przedstawiono najważniejsze przesłanki współdziałania międzygminnego: 1) fragmentację terytorialną, 2) powiązania funkcjonalno-przestrzenne i 3) korzyści skali. W drugiej części artykułu przedstawiono natomiast – przyjmując perspektywę lokalnych liderów politycznych – przesłanki współdziałania w ramach chojnicko-człuchowskiego zespołu miejskiego oraz wyodrębniono podstawowe bariery utrudniające wspólną realizację zadań.
Bibliografia
Airaksinen J., Haveri A. 2003. Networks and hierarchies in inter-municipal co-operation: Are networks really light and flexible and hierarchies sticky and rigid? Paper presented at the Conference of European Group of Public Administration, Lisbon.
Aligica P.D., Boettke P. 2011. The Two Social Philosophies of Ostroms’ Institutionalism. The Policy Studies Journal, 39, 1: 29–49.
Arrow K.J. 1951. Social Choice and Individual Values. New York, Wiley.
Bański J. 2010. Granica w badaniach geograficznych – definicja i próby klasyfikacji. Przegląd Geograficzny, 82, 4: 489–508.
Bennett R.J., 1994. Local Government and Market Decentralisation: Recent Experiences in OECD, Former Eastern Bloc and Developing Countries. United Nations University Press, Tokyo.
Bennett R.J. 1997. Administrative systems and economic spacer. Regional Studies, 31, 3: 323–336.
Biernat S., 1979. Działania wspólne w administracji państwowej. Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław.
Bish R.L., Ostrom V. 1973. Understanding Urban Government; Metropolitan Reform Reconsidered. American Enterprise Institute for Public Policy Research, Washington DC.
Black D. 1948. On the rationale of group decision making. Journal of Political Economy, 56: 23–34.
Buchanan J.M. 1949. The pure theory of government finance: A suggested approach. Journal of Political Economy, 57: 496–506.
Buček J. 2008. Intermunicipal Co-Operation in Slovakia. Second regional workshop on Inter-municipal Co-operation. Bratislava, 28–30 October 2008. County of Europe (http://www.coe.int/t/dgap/localdemocracy/programmes_democratic_stability/imc/Bratislava_Documents/Bratislava_Bucek_Presentation.pdf; dostęp: 20.12.2012 r.).
Burmistrz Szybajło: ustawa śmieciowa jest chora. Wypowiedź burmistrza Człuchowa i burmistrza Chojnic dla radia Weekend z 9 grudnia 2012 r. (http://weekendfm.pl/?n=42649&chojnice_-burmistrz_szybajlo_ustawa_smieciowa_jest_chora; dostęp: 20.12.2012 r.).
Chojnice i Człuchów chcą mówić jednym, silnym głosem. Komentarz dla radia Weekend z 3 grudnia 2012 r. (http://www.weekendfm.pl/?n=42574; dostęp: 20.12.2012 r.).
Dolnicki B. 2012. Formy współdziałania jednostek samorządu terytorialnego. Wydawnictwo Wolters Kluwer, Warszawa.
Dutkowski M. 2001. Uwagi metodyczne o budowaniu strategii rozwoju regionu. [W:] H. Rogacki (red.), Koncepcje teoretyczne i metody badań w geografii społeczno-ekonomicznej i gospodarce przestrzennej. Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań, s. 231–239.
Dutkowski M., Korona W. 1996. Współpraca międzygminna. Związek Miast Polskich, Poznań.
Fedele M., Moini G. 2007. Italy: The changing boundaries of inter-municipal co-operation. [W:] R. Hulst, van A. Montfort (red.), Inter-Municipal Cooperation in Europe. Springer, Dordrecht, s. 117–138.
Furmankiewicz M. 2002. Funkcjonalno-przestrzenne sieci współpracy samorządów lokalnych. Studia Regionalne i Lokalne, 1(8): 5–24.
Gertler M. 2009. Economies of scope. [W:] D. Gregory i in. (red.), The Dictionary of Human Geography, 5th Ed. Wiley-Blackwell, s. 184.
Gray B. 1989. Collaborating: Finding common ground for multiparty problems. Jossey-Bass, San Francisco.
Good practices in intermunicipal co-operation in Europe, 2007. Report of the European Committee and Local and Regional Democracy. Council of Europe.
Goodman C.B., 2012. Local Government Fragmentation & the Local Public Sector: A Panel Data Analysis (http://ssrn.com/abstract=2170783; dostęp: 20.12.2012 r.).
Gorzelak G., Jałowiecki B. 2010. Dlaczego potrzebna jest metropolia warszawska? Samorząd Terytorialny, 6: 37–45.
Hill P.J. 1999. Public Choice: A Review. Faith & Economics, 34: 1–10.
Hulst R., van Mantfort A. 2011. Institutional features of inter-municipal cooperation: Cooperative arrangements and their national contexts. Public Policy and Administration, 27(2): 1–24.
Kaczmarek T. 2005. Struktury terytorialno-administracyjne i ich reformy w krajach europejskich. Wydawnictwo Naukowe UAM, seria Geografia, 70.
Kaczmarek T. 2008. Aglomeracja poznańska jako region badania i działania. [W:] T. Kaczmarek, A. Mizgajski (red.), Powiat poznański, jakość przestrzeni, jakość życia. Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań.
Kaczmarek T. 2010. Integracja metropolitalna – współpraca nauki z samorządem w aglomeracji poznańskiej. [W:] W. Ratajczak, K. Stachowiak (red.), Gospodarka przestrzenna społeczeństwu. Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań, s. 63–78.
Kaczmarek T., Mikuła Ł. 2010. Metropolitan areas in Poland – problems of development and governance. Quaestiones Geographice, 28B: 91–103.
Kaczmarek T., Mikuła Ł., 2011. Spójność terytorialno-administracyjna aglomeracji poznańskiej. Biblioteka Aglomeracji Poznańskiej, 12. Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań.
Keating M. 1995. Size, efficiency and democracy: Consolidation, fragmentation and public choice. [W:] D. Judge, G. Stoker, H. Wolman (red.), Theories of urban politics. London, s. 117–134.
Kołsut B. 2009. Możliwości współpracy jednostek samorządowych w Polsce. Dwumiasto Chojnice–Człuchów. [W:] H. Rogacki (red.), Wybrane problemy rewitalizacji miast i rozwoju regionalnego. Biuletyn IGSEiGP, 7: 93–100.
Kołsut B. 2010. Współdziałanie międzygminne w chojnicko-człuchowskim zespole miejskim. [W:] P. Churski (red.), Praktyczne aspekty badań regionalnych – varia vol. III. Biuletyn IGSEiGP, 12: 119–134.
Kołsut B. 2012. Chojnicko-człuchowski zespół miejski. Poziom rozwoju i wzajemne powiązania. Fundacja Rozwoju Ziemi Chojnickiej i Człuchowskiej, Chojnice–Człuchów.
Korcelli P. 2006. Wyznaczenie podstawowych elementów krajowej sieci osadniczej, z wyodrębnieniem obszarów metropolitalnych. Opracowanie na zlecenie Ministerstwa Rozwoju Regionalnego.
Krajewska A. 2005. Teoretyczne koncepcje roli państwa w gospodarce. [W:] R. Milewski, E. Kwiatkowski (red.), Podstawy ekonomii. PWN, Warszawa, s. 214–218.
Kulesza M. 2012. Współpraca międzysamorządowa – głos w dyskusji. [W:] Współpraca samorządowa i uspołecznienie samorządu. Biuletyn Forum Debaty Publicznej, 17: 96–105.
Kozuń-Cieślak G. 2011. Teoretyczne koncepcje decentralizacji i delegowania kompetencji we współczesnych nurtach ekonomii. Samorząd Terytorialny, 9: 17–32.
Lackowska M. 2008. Zarządzanie metropolitalne – spojrzenie teoretyczne. Samorząd Terytorialny, 9: 5–20.
Lackowska M. 2009. Dlaczego w Polsce potrzebna jest ustawa metropolitalna? Ograniczenia dobrowolnej współpracy samorządów w obszarach metropolitalnych. Samorząd Terytorialny, 3: 5–17.
Leemans A.F. 1970. Changing Patterns of Local Government. International Union of Local Authorities, The Hague.
Mueller D.C. 2008. Public Choice: An introduction. [W:] C.K. Rowley, F.G. Schneider (red.), Readings in Public Choice and Constitutional Political Economy. Springer, s. 31–46.
Narastające dysfunkcje, zasadnicze dylematy, konieczne działania. 2013. Raport o stanie samorządności terytorialnej w Polsce, pod red. J. Hausnera. Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie.
Nieto Garrido E. 2007. Inter-municipal co-operation in Spain: Dealing with microscopic local government. [W:] R. Hulst, A. van Montfort (red.), Inter-Municipal Cooperation in Europe. Springer,Dordrecht, s. 169–192.
Ofiarska M. 2008. Formy publicznoprawne współdziałania jednostek samorządu terytorialnego. Monografia Prawnicza. Wydawnictwo Beck, Warszawa.
O’Leary R., Vij N. 2012. Collaborative Public Management: Where Have We Been and Where Are We Going? The American Review of Public Administration, XX(X): 1–16.
Ostrom V., Tiebout C.M., Warren R. 1961. The organization of government in metropolitan areas: A theoretical inquiry. The American Political Science Review, 55, 4: 831–842.
Parks R.B., Oakerson R.J. 1993. Comparative Metropolitan Organization: Service Production and Governance Structures in St Louis (Mo) and Allegheny County (Pa). Publius, 23(1): 19–40.
Rykiel Z. 1991. Rozwój regionów stykowych w teorii i w badaniach empirycznych. IGiPZ PAN, Warszawa–Ossolineum, Wrocław.
Smith D. 2009. Economies of scale. [W:] D. Gregory i in. (red.), The Dictionary of Human Geography, 5th Ed. Wiley Blackwell, s. 183.
Stryjakiewicz T. 1999. Adaptacja przestrzenna przemysłu w Polsce w warunkach transformacji. Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań.
Swianiewicz P. (red.) 2002. Consolidation or Fragmentation? The Size of Local Governments in Central and Eastern Europe. Budapeszt.
Swianiewicz P. 2009. Reformy konsolidacji terytorialnej – teoria i praktyka krajów Europy Środkowo-Wschodniej. Samorząd Terytorialny, 4: 5–22.
Swianiewicz P. 2010. Czy rozmiar ma znaczenie? Zróżnicowanie opinii mieszkańców o funkcjonowaniu samorządów lokalnych w zależności od wielkości gminy. Samorząd Terytorialny, 4: 5–16.
Swianiewicz P., Klimska U. 2003. Kto rządzi gminą i jak? Lokalni liderzy polityczni w teorii i praktyce samorządów w Polsce. Studia Regionalne i Lokalne, 4(14): 15–42.
West K. 2007. Inter-municipal co-operation in France: Incentives, instrumentality and empty shells. [W:] R. Hulst, A. van Montfort (red.), Inter-Municipal Cooperation in Europe. Springer, Dordrecht, s. 67–90.
Warner M.E. 2006. Inter-municipal cooperation in the U.S.: a regional governance solution? Urban Public Economics Review, 7: 132–151.
Warner M.E. 2011. Competition or cooperation in urban service delivery? Annals of Public and Cooperative Economics, 82, 4: 421–435.