Abstract
Podjęta problematyka sytuuje artykuł w nurcie badań nad kosztami niekontrolowanej suburbanizacji w Polsce. Celem artykułu jest próba oszacowania strat z tytułu dojazdów mieszkańców do pracy do miasta rdzeniowego. Obliczenia przeprowadzono dla Krakowskiego Obszaru Metropolitalnego. Wskazano, że straty społeczne z tytułu dojazdów do pracy są wysokie i przekraczają 400 mln zł rocznie. Straty te są konsekwencją niefunkcjonalnego układu drogowego będącego pochodną chaotycznej struktury przestrzennej wywołanej urban sprawl.References
Arribas-Bel D., Nijkamp P., Scholten H. 2011. Multidimensional urban sprawl in Europe: A self-organizing map approach. Computers, Environment and Urban Systems, 35(4): 263–275. DOI: https://doi.org/10.1016/j.compenvurbsys.2010.10.002
Brueckner J., Largey A. 2008. Social interaction and urban sprawl. Journal of Urban Economics, 64(1): 18–34. DOI: https://doi.org/10.1016/j.jue.2007.08.002
Brueckner J.K. 2000. Urban Sprawl: Diagnosis and Remedies. International Regional Science Review, (23): 160–171. DOI: https://doi.org/10.1177/016001700761012710
Daneshpour A., Shakibamanesh A. 2011. Compact City: Dose it Create an Obligatory Context for Urban Sustainability? International Journal of Architectural Engineering & Urban Planning, 21(1): 109–117.
El-Geneidy A., Levinson D.M., Diab E., Boisjoly G., Verbich D., Loong Ch. 2016. The cost of equity: Assessing transit accessibility and social disparity using total travel cost. University of Minnesota Digital Conservancy, p. 302–316. DOI: https://doi.org/10.1016/j.tra.2016.07.003
Ford A.C., Barr S.L., Dawson R.J., James P. 2015. Transport accessibility analysis using GIS: Assessing sustainable transport in London. ISPRS International Journal of GeoInformation, 4: 124–149. DOI: https://doi.org/10.3390/ijgi4010124
Frenkel A., Ashkenazi M. 2008. Measuring urban sprawl: How can we deal with it? Environment and Planning B: Planning and Design, 35(1): 56–79. DOI: https://doi.org/10.1068/b32155
Gibbons S., Lyytikäinen T., Overman H., Sanchis-Guarner R. 2012. New Road Infrastructure: the Effects on Firms. Spatial Economics Research Centre Discussion Paper 117. London, p. 1–65.
Główny Urząd Statystyczny 2014. Dojazdy do pracy. Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań 2011. Warszawa. DOI: https://doi.org/10.59139/ws.2011.11.2
Gordon P., Richardson H. 1996. Employment Decentralization in U.S. Metropolitan Areas: Is Los Angeles an Outlier or the Norm? Environment and Planning Association, 28(10): 1727–1743. DOI: https://doi.org/10.1068/a281727
Guzik R. 2016. Transport publiczny i dostępność przestrzenna a zrównoważony rozwój obszarów wiejskich. Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej UJ, Kraków.
Hołuj A., Frączek J. 2015. The Importance of the Measurement and Analysis of Vehicle Traffic Volume for Designing Road Infrastructure: a Case Study of Bysina. Infrastructure and Ecology of Rural Areas, 4(4): 1485–1495.
Hołuj A., Lityński P. 2016. Proces urban sprawl w Krakowskim Obszarze Metropolitalnym – pomiar i analiza zjawiska. [In:] A. Noworól, A. Hołuj (eds), Społeczno-ekonomiczne przemiany w strefie podmiejskiej miast: studium przypadku Krakowskiego Obszaru Metropolitalnego. Wydawnictwo CeDeWu, Warszawa, p. 147–168.
Kowalewski A., Mordasewicz J., Osiatyński J., Regulski J., Stępień J., Śleszyński P. 2014. Ekonomiczne straty i społeczne koszty niekontrolowanej urbanizacji w Polsce – wybrane fragmenty raportu. Samorząd Terytorialny, 25/4 (280): 5–21.
Krakowski Obszar Metropolitalny został przyjęty uchwałą nr XV/174/03 Sejmiku Województwa Małopolskiego z dnia 22 grudnia 2003 r.
Lisowski A., Grochowski M. 2007. Procesy suburbanizacji. Uwarunkowania, formy i konsekwencje. Biuletyn KPZK PAN, 240(1): 216–280.
Lityński P., Hołuj A. 2015. Profil gospodarstw domowych generujących zjawisko urban sprawl na przykładzie wybranego obszaru Krakowskiego Obszaru Metropolitalnego. [In:] T. Kudłacz, P. Lityński (eds), Gospodarowanie przestrzenią miast i regionów – uwarunkowania i kierunki. Studia Komitetu Przestrzennego Zagospodarowania Kraju PAN, 161: 402–414.
Lityński P., Hołuj A. 2017. Urban Sprawl Costs: The Valuation of Households’ Losses in Poland. Journal of Settlements and Spatial Planning, 8(1): 11–35. DOI: https://doi.org/10.24193/JSSP.2017.1.02
Metz D. 2008. The Myth of Travel Time Saving. Transport Reviews, 28(3): 321–336. DOI: https://doi.org/10.1080/01441640701642348
Mills E.S. 1999. The Brawl Over So-Called Sprawl. Illinois Real Estate Letter, p. 1–7.
Mouter N., Chorus C.G. 2016. Value of time: A citizen perspective. Transportation Research. Part A, (91): 317–329. DOI: https://doi.org/10.1016/j.tra.2016.02.014
Ojeda-Cabral M., Chorus C.G. 2016. Value of travel time changes: theory and simulation to understand the connection between random valuation and random utility methods. Transport Policy, 48: 139–145. DOI: https://doi.org/10.1016/j.tranpol.2016.03.006
Persky J., Wiewel J. 2012. Urban Decentralization, Suburbanization, and Sprawl: An Equity Perspective. [In:] N. Brooks, K. Donaghy, G.J. Knaap (eds), Urban Economics and Planning. Oxford University Press, p. 150–166. DOI: https://doi.org/10.1093/oxfordhb/9780195380620.013.0008
Rozporządzenie Ministra Transportu z dnia 23 października 2007 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków ustalania oraz sposobu dokonywania zwrotu kosztów używania do celów służbowych samochodów osobowych, motocykli i motorowerów niebędących własnością pracodawcy (Dz.U. 2007 nr 201, poz. 1462).
Śleszyński P. 2017. Dostępność ekonomiczna miast wojewódzkich w świetle kosztów dojazdu samochodem osobowym. Prace Komisji Geografii Komunikacji PTG, 20(1): 7–18. DOI: https://doi.org/10.4467/2543859XPKG.17.001.6730
van Ommeren J., Rietveld P., Nijkamp P. 1999. Job moving, residential moving, and commuting: a search perspective. Journal of Urban Economics, 46(2): 230–253. DOI: https://doi.org/10.1006/juec.1998.2120
Wassmer R.W. 2002. An Economic Perspective on Urban Sprawl: With an Application to the American West and a Test of the Efficacy of Urban Growth Boundaries. California State University, p. 3.
License
Copyright
© 2018 IGSEiGP, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
OPEN ACCESS