Piesza dostępność wybranych przestrzeni miasta w dobie starzejącego się społeczeństwa na przykładzie Poznania
PDF

Słowa kluczowe

dostępność
miasto
starzenie się
miasto przyjazne starzeniu
aktywne starzenie się w miejscu

Jak cytować

Lechowska, E. (2019). Piesza dostępność wybranych przestrzeni miasta w dobie starzejącego się społeczeństwa na przykładzie Poznania. Rozwój Regionalny I Polityka Regionalna, (43), 83–108. Pobrano z https://pressto.amu.edu.pl/index.php/rrpr/article/view/19291

Abstrakt

Zachodzący w wielu miastach w Polsce proces starzenia się społeczeństwa wymaga nowego spojrzenia na organizację przestrzeni w mieście i może być elementem polityki przestrzennej poszczególnych jednostek osadniczych. Właściwe dostosowanie zagospodarowania przestrzennego miast do potrzeb osób starszych może stanowić bowiem istotną przewagę ich konkurencyjności i osłabiać negatywne skutki ekonomiczne depopulacji oraz kurczenia się miast. Przykładem miasta, które zwróciło uwagę na problematykę starzenia się i konieczność realizacji odpowiedniej polityki przestrzennej uwzględniającej potrzeby osób starszych, jest Poznań. Niniejsza praca miała na celu ocenę poziomu oraz jakości pieszej dostępności transportowej do wybranych elementów zagospodarowania, istotnych z punktu widzenia zaspokajania potrzeb osób starszych. Dodatkowo w niniejszej pracy wyznaczono obszary problemowe, które w pierwszej kolejności wymagają dostosowania przestrzeni publicznych do potrzeb osób starszych. Spośród badanych elementów zagospodarowania przestrzennego najlepszy dostęp poznańscy seniorzy mieli do obiektów handlowo-usługowych oraz przystanków transportu publicznego, przeciętny do obiektów ochrony zdrowia. Badania wykazały, że w Poznaniu w największym stopniu brakuje terenów zieleni, sportowo-rekreacyjnych i obiektów kultury na osiedlach z wielkiej płyty, często zamieszkanych przez osoby starsze.
PDF

Bibliografia

Długosz Z. 2002. Stan i tendencje procesu starzenia się ludności miast Polski w świetle wybranych mierników. [W:] J. Słodczyk (red.), Demografi czne i społeczne aspekty rozwoju miasta. Uniwersytet Opolski, Opole, s. 93–102.

Edmonston B. 2014. Residential Mobility of Elderly Canadians: Trends and Determinants. Canadian Journal on Aging, 33(4): 378–399.

Garrett G. 1990. Potrzeby zdrowotne ludzi starszych. PZWL, Warszawa.

Gassmann O., Reepmeyer G. 2008. Universal Design – Innovations for All Ages. [W:] F. Kohlbacher, C. Herstatt (red.), The Silver Market Phenomenon: Business Opportunities in an Era of Demo graphic Change. Springer, Berlin, Heidelberg, s. 125–140.

Gehl J. 2010. Cities for People. IslandPress,Washington.

Gronostajska B. 2010. Zespoły mieszkaniowe z wielkiej płyty w XXI wieku – problemy i perspektywy. Architecturae et Atribus, 2(2): 19–26.

GUS 2014. Sytuacja demograficzna osób starszych i konsekwencje starzenia się ludności Polski w świetle prognozy na lata 2014–2050.

Hoff W. 2012. Planowanie przestrzenne a potrzeby seniorów. [W:] Strategie działania w starzejącym się społeczeństwie. Tezy i rekomendacje. Rzecznik Praw Obywatelskich, Warszawa, s. 141–149.

Janiszewska A., Dmochowska-Dudek K. 2017. Przestrzenne zróżnicowanie starzenia się ludności w Łodzi. Space–Society–Economy, 20: 9−22.

Jasiak A., Swereda D. 2009. Ergonomia osób niepełnosprawnych. Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej, Poznań.

Jażdżewska I. 2011. Zmiany gęstości ludności miejskiej w centralnej Polsce. Estymacja rozkładu gęstości zaludnienia z wykorzystaniem nieparametrycznych estymatorów jądrowych (kernel function). Człowiek i Środowisko, 35(3–4): 5–17.

Komar B. 2015. Wybrane osiedla Katowic w perspektywie efektu depopulacji. Studia Ekonomiczne, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, 223: 140–151.

Kurek S. 2008. Typologia starzenia się ludności Polski w ujęciu przestrzennym. Wydawnictwo Naukowe AP, Kraków.

Labus A., 2011. Planowanie przestrzenne i odnowa miast z perspektywy procesu starzenia się społeczeństwa. Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej, seria: Architektura, 50: 131–145.

Lechowski Ł. 2013. Analiza zmian pokrycia terenu wokół autostrad za pomocą metod GIS. Acta Universitatis Lodziensis, Folia Geographica Socio-Oeconomica, 14: 59–76.

Magdziak M. 2017. Miasto dostępne dla osób starszych. Studia KPZK, 176: 195–210.

Mariotti I., Brouwer A.E., Gelormini M. 2018. Is Milan a City for Elderly? Mobility for Aging in Place. Journal of Land Use, Mobility and Environment, 0(0): 95–104.

Moseley M.J. 1979. Accessibility: The Rural Chalenge. Methuen, London.

Northcott H.C., Petruik C.R. 2011. The Geographic Mobility of Elderly Canadians. Canadian Journal on Aging, 30(3): 311–322.

OECD 2003. Ageing, Housing and Urban Development. OECD, Paris.

Paez A., Scott D., Potoglou D., Kanaroglou P., Newbold K.B. 2007. Elderly Mobility: Demographic and Spatial Analysis of Trip Making in the Hamilton CMA, Canada. Urban Studies, 44(1): 123–146.

Pikuła N.G. 2016. Poczucie sensu życia osób starszych. Inspiracje do edukacji w starości. Impuls, Kraków.

Rudzik M., Nawrat-Szołtysik A. 2016. Monitoring parametrów chodu osób w podeszłym wieku wsparciem dla ich opiekunów i fizjoterapeutów. Acta Bio-Optica et Informatica Medica, Inżynieria Biomedyczna, 22(4): 273–280.

Szafrańska E. 2010. Wielkie osiedla mieszkaniowe.

Szafrańska E. 2016. Wielkie osiedla mieszkaniowe w mieście postsocjalistycznym: geneza, rozwój, przemiany, percepcja. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.

Szołtysek J. 2013. Demograficzne zmiany w strukturze mieszkańców miast a koncepcja miasta przyjaznego seniorom: tło logistyczne. Studia Ekonomiczne, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, 175: 135–159.

Szołtysek J. 2015. Kształtowanie decyzji w logistyce miasta w perspektywie interdyscyplinarnej. Gospodarka Materiałów i Logistyka, 5: 2–9.

Szołtysek J., Brdulak H., Kauf S. 2016. Miasta dla pieszych. Idea czy rzeczywistość. Texter, Warszawa.

Szołtysek J., Twaróg S. 2012. Problematyka hałasu we współczesnych miastach. [W:] Studia miejskie. Smart logistics w mieście. Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, Opole.

Śleszyński P. 2014. Dostępność czasowa i jej zastosowania. Przegląd Geograficzny, 86(2): 171–215.

Taylor Z. 1997. Dostępność miejsc pracy, nauki i usług w obszarach wiejskich jako przedmiot badań geografii społeczno-ekonomicznej – próba analizy krytycznej. Przegląd Geograficzny, 69(3/4): 261–283.

Tomczyk Ł., Klimczuk A. 2016. Inteligentne miasta przyjazne starzeniu się – przykłady z krajów Grupy Wyszehradzkiej. Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna, 34: 79–97.

Treffers B. 2006. Design for All: A History of Discrimination by Design, Future Cities for All, Build for All – Reference Manual. Luksemburg.

Trzpiot G., Szołtysek J. 2015a. Analiza preferencji jakości życia seniorów w miastach. Studia Ekonomiczne, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, 248: 257–274.

Trzpiot G., Szołtysek J. 2015b. Przemiany demograficzne a mobilność mieszkańców miast. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, 233: 121–139.

UCLG 2000. The European Charter for the Safeguarding of Human Right in the City. UCLG Committee on Social Inclusion, Participatory Democracy and Human Rights. Saint-Denis.

Walters W.H. 2002. Later-life migration in the United States: A review of recent research. Journal of Planning Literature, 17(1): 37–66.

WHO 2007. Global Age-friendly Cities: A Guide. WHO, France.