Słowa kluczowe
produkcja rolna
innowacyjne technologie
inteligentne wsie
Polska
Jak cytować
Abstrakt
Celem opracowania było określenie znaczenia nowoczesnych technologii stosowanych w wybranych formach działalności rolniczej polskiej wsi. Ukazano przykłady gospodarstw prowadzących działalność gospodarczą w oparciu o warzywnictwo i sadownictwo. Podstawą analizy były informacje uzyskane w 2019 r. podczas bezpośrednich wywiadów terenowych, uzupełnione danymi statystycznymi na temat krajowych upraw i zbiorów. Stosowanie inteligentnych rozwiązań technologicznych w działalności rolniczej ma duże znaczenie, ponieważ podnosi jakość produkcji rolnej. Właściwie dobrane, zrównoważone technologie rolne są jednym z komponentów koncepcji inteligentnej wsi. Jednak takie usprawnienie rolnictwa bez aktywnego włączenia czynnika ludzkiego i stabilnego systemu gospodarczego nie jest efektywne.
Bibliografia
Adamowicz M., Zwolińska-Ligaj M. 2018. New concepts for rural development in the strategies and policies of the European Union/Nowe koncepcje rozwoju obszarów wiejskich w strategiach i politykach Unii Europejskiej. Economic and Regional Studies, 11, 3: 731 (https://doi.org/10.2478/ers-2018-0022).
Barney D. 2004. The Network Society. Polity Press Ltd., Cambridge.
Bell D., Jayne M. 2010. The creative countryside: policy and practice in the UK rural cultural economy. Journal of Rural Studies, 26, 3: 209-218 (https://doi.org/10.1016/j.jrurstud.2010.01.001).
Brambert P. 2020. Wpływ współpracy sieciowej na przedsiębiorczość i innowacyjność w regionie świętokrzyskim. Przykład klastra Grono Targowe Kielce. Studia i Prace z Geografii, 81.
Breschi S., Malebra F. 2007. Clusters, Networks and Innovation. Oxford University Press, Oxford.
Bryden J.M., Dawe S.P. 1998. Development strategies for remote rural regions: what do we know so far? OECD International Conference on Remote Rural Areas – developing through Natural and Cultural Assets. Albarracin, Spain.
Campbell S. 1996. Green Cities, Growing Cities, Just Cities? Urban Planning and the Contradictions of Sustainable Development, Journal of the American Planning Association, 62, 3: 296-312 (https://doi.org/10.1080/01944369608975696).
Chotkowski J., Czerwińska M. 2010. Instrumenty marketingu w rolnictwie ekologicznym. Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing, 3, 52: 160-169.
Churski P. (red.) 2014. Rozwój społeczno-gospodarczy a kształtowanie się obszarów wzrostu i obszarów stagnacji gospodarczej. Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna, 25.
Cocchia A. 2014. Smart and digital city: A systematic literature review. [W:] R.P. Dameri, C. Rosenthal-Sabroux (red.), Smart City: How to Create Public and Economic Value with High Technology in Urban Space. Springer International Publishing, Cham, s. 13-43.
Cork 2.0 Declaration: A Better Life in Rural Areas, 2016. European Commission, Brussels (https://enrd.ec.europa.eu/sites/default/files/cork-declaration_en.pdf; dostęp: 15.05.2021).
Czernyszewicz E., Pawlak J. 2012. Uwarunkowania i kierunki zapewnienia bezpieczeństwa i jakości owoców i warzyw. Zarządzanie i Finanse, 10, 3: 114-132.
da Rosa Pires A., Pertoldi M., Edwards J., Hegyi F.B. 2014. Smart Specialisation and Innovation in rural areas. S3 Policy Brief Series No. 09/2014. Joint Research Centre of the European Commission. European Union, Luxembourg (https://doi.org/10.2791/13227).
Delgado M., Ketels Ch., Porter M.E., Stern S. 2012. The Determinants of National Competitiveness. National Bureau of Economic Research, Cambridge.
Dej M., Janas K., Wolski O. (red.) 2014. Współpraca miejsko-wiejska w Polsce. Uwarunkowania i potencjał. Instytut Rozwoju Miast, Kraków.
Dudek M., Karwat-Woźniak B., Wrzochalska A. 2016. Wybrane determinanty polaryzacji społecznej oraz stabilności ekonomicznej na obszarach wiejskich i w rolnictwie. Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej – Państwowy Instytut Badawczy, Warszawa.
Europa 2020. Strategia na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu. Komunikat Komisji, COM (2010) 2020. Komisja Europejska, Bruksela (https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/PDF/?uri=CELEX:52010DC2020&from=EN; dostęp 15.05.2021).
Europejska Sieć na Rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (ENRD). 2021, Komisja Europejska, Bruksela (https://enrd.ec.europa.eu/home-page_pl; dostęp: 15.05.2021).
Foray D., David P.A., Hall B. 2009. Smart Specialisation: The Concept. Knowledge for growth: Prospects for science, technology and innovations. Selected papers from Research Commissioner Janez Potočnik’s Expert Group (K4G), Brussels (https://ec.europa.eu/invest-in-research/pdf/download_en/selected_papers_en.pdf; dostęp: 10.05.2021).
Gil-Garcia J.R., Pardo T.A., Nam T. 2015. What makes a city smart? Identifying core components and proposing an integrative and comprehensive conceptualization. Information Polity, 20: 61-87 (https://doi.org/10.3233/IP-150354).
Granovetter M. 1985. Economic Action and Social Structure: the Problem of Embeddedness. American Journal of Sociology, 91: 481-510 (https://doi.org/10.1086/228311).
Gotlibowska K. 2018. Propozycja modelu miasta inteligentnego (Smart City) opartego na zastosowaniu technologii informacyjno-komunikacyjnych w jego rozwoju. Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna, 42: 67-80.
Guzal-Dec D. 2018. Inteligentny rozwój wsi – koncepcja smart villages: założenia, możliwości i ograniczenia implementacyjne/ Intelligent Development Of The Countryside – The Concept Of Smart Villages: Assumptions, Possibilities And Implementation Limitations. Economic and Regional Studies, 11, 3: 32-49 (https://doi.org/10.2478/ers-2018-0023).
Isserman A.M., Feser E., Warren D.E. 2009. Why some rural places prosper and others do not. International Regional Science Review, 32, 3: 300-342 (https://doi.org/10.1177/0160017609336090).
Kamińska W. 2006. Pozarolnicza indywidualna działalność gospodarcza w Polsce w latach 1988–2003. Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN, Warszawa.
Kapusta F. 2017. Rynek warzyw w Polsce i jego powiązania międzynarodowe. Zeszyty Naukowe Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, Problemy Rolnictwa Światowego, 17, 2: 93-105 (https://doi.org/10.22630/PRS.2017.17.2.29).
Kiełbasa B., Puchała J. 2015. Innowacyjność młodych rolników i ich postawy wobec zmian na przykładzie gospodarstw rolnych położonych w regionie rozdrobnionego rolnictwa. Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu, 17, 1: 107-111.
Kulikowski R. 2013. Produkcja i towarowość rolnictwa w Polsce: przemiany i zróżnicowania przestrzenne po II wojnie światowej. Prace Geograficzne, 241.
Matyka M. 2015. Rozwój i znaczenie produkcji ogrodniczej w Polsce. Studia i Raporty IUNG-PIB, 43, 17: 9-26 (https://doi.org/10.26114/sir.iung.2015.43.1).
McCann P., Ortega-Argilés R. 2013. Smart Specialization, Regional Growth and Applications to European Union Cohesion Policy. Regional Studies, 49, 8: 1291-1302 (https://doi.org/10.1080/00343404.2013.799769).
McGranahan D.A., Wojan T.R., Lambert D.M. 2011. The rural growth trifecta: outdoor amenities, creative class and entrepreneurial context. Journal of Economic Geography, 11, 3: 529-557 (https://doi.org/10.1093/jeg/lbq007).
Myrdal G. 1957. Economic theory and underdeveloped regions. Druckworth, London.
Naldi L., Nilsson P., Westlund H., Wixe S. 2015. What is smart rural development? Journal of Rural Studies, 40: 90-101 (https://doi.org/10.1016/j.jrurstud.2015.06.006).
Nicpoń M., Marzęcki R. 2010. Pogłębiony wywiad indywidualny w badaniach politologicznych. [W:] D. Mikucka-Wójtowicz (red.), Przeszłość, teraźniejszość, przyszłość: problemy badawcze młodych politologów. Libron, Kraków, s. 245-252.
Perroux F. 1955. La notion de pôle de croissance. Economie Appliquée, 1-2: 307-320.
Ramachandra T.V., Hegde G., Chandran M.D.S., Ananth Kumar T., Vishnumayananda S. 2015. SMART Ragihalli: Effort towards Self-reliant and Self-sufficient system empowering Man power (rural youth) with Appropriate Rural Technologies. ENVIS Technical Report: 90. Energy and Wetlands Research Group. Centre for Ecological Sciences. Indian Institute of Science, Bangalore (http://wgbis.ces.iisc.ernet.in/biodiversity/pubs/ETR/ETR90/ETR90.pdf; dostęp: 20.05.2021).
Rocznik Statystyczny Rolnictwa. 2017. Główny Urząd Statystyczny, Warszawa (https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/roczniki-statystyczne/roczniki-statystyczne/rocznik-statystyczny-rolnictwa-2017,6,11.html; dostęp: 20.05.2021).
Richling A., Ostaszewska K. (red.) 2006. Geografia fizyczna Polski. Wyd. Nauk. PWN, Warszawa.
Rosner A., Stanny M. 2016. Monitoring rozwoju obszarów wiejskich. Etap II. Przestrzenne zróżnicowanie poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego obszarów wiejskich. Fundacja Europejski Fundusz Rozwoju Wsi Polskiej, Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN, Warszawa.
Rönkkö E., Aarrevaara E. 2017. Towards Strengths-Based Planning Strategies for Rural Localities in Finland. European Countryside, 9, 3: 397415 (https://doi.org/10.1515/euco-2017-0024).
Sobierajewska J., Ziętara W. 2013. Gospodarstwa sadownicze w Polsce i w wybranych krajach Unii Europejskiej. Roczniki Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 100, 1: 140-151.
Somwanshi R., Shindepatil U., Tule D., Mankar A., Ingle N. 2016. Study and development of village as a smart village. International Journal of Scientific and Engineering Research, 7, 6: 395-408.
Śleszyński P., Komornicki T. 2016. Klasyfikacja funkcjonalna gmin Polski na potrzeby monitoringu planowania przestrzennego. Przegląd Geograficzny, 88, 4: 469-488 (https://rcin.org.pl/dlibra/show-content/publication/edition/61605?id=61605).
Teräs J., Dubois A., Sörvik J., Pertoldi M. 2015. Implementing Smart Specialisation in Sparsely Populated Areas. European Commission. S3 Working Paper Series No. 10/2015. Joint Research Centre of the European Commission. European Union, Brussels.
Traczyk A. 2017. Gospodarstwa sadownicze jako zasób lokalny rozwoju wsi w powiecie grójeckim. Studia Obszarów Wiejskich, 47: 99-111 (https://doi.org/10.7163/SOW.47.6).
Wójcik M. 2018. Koncepcja inteligentnego rozwoju (smart development) – wyzwanie dla planowania obszarów wiejskich. Acta Universitatis Lodziensis, Folia Geographica Socio-Oeconomica, 31: 5-15 (https://doi.org/10.18778/1508-1117.31.01).
van Gevelt T., Holmes J. 2015. A Vision for Smart Villages. Smart Villages Briefing. 5. Cambridge Malaysian Education and Development Trust (CMEDT) Smart Villages Initiative, c/o Trinity College, Cambridge (https://e4sv.org/wp-content/uploads/2015/08/05-Brief.pdf; dostęp: 10.05.2021).
Visvizi A., Lytras M.D., Mudri G. (red.) 2019. Smart Villages in the EU and Beyond. Emerald Studies in Politics and Technology. Emerald Publishing Ltd., Bingley.
Zavratnik V., Kos A., Stojmenova Duh E. 2018. Smart Villages: Comprehensive Review of Initiatives and Practices. Sustainability, 10, 7: 2559 (https://doi.org/10.3390/su10072559).
Zuzańska-Żyśko E. 2016. Procesy metropolizacji. Teoria i praktyka. Wyd. Nauk. PWN, Warszawa.
Zwolińska-Ligaj M., Guzal-Dec D., Adamowicz M. 2018. Koncepcja inteligentnego rozwoju lokalnych jednostek terytorialnych na obszarach wiejskich regionu peryferyjnego na przykładzie województwa lubelskiego. Wieś i Rolnictwo, 2, 179: 247-279 (https://doi.org/10.7366/wir022018/13).