Słowa kluczowe
kapitał kulturowy
miasta województwa wielkopolskiego
Jak cytować
Abstrakt
Celem artykułu jest identyfikacja głównych cech i specyfiki materialnego kapitału kulturowego miast wielkopolskich, którego trzon stanowi zasób zabytków nieruchomych. W pierwszej części przedstawiono krótko koncepcję kapitału kulturowego i wyjaśniono specyfikę zabytków jako kapitału, koncentrując się na wartościach przydawanych zabytkom. Dało to podstawy teoretyczne do charakterystyki zasobu zabytków nieruchomych miast wielkopolskich, które stanowią ich materialny kapitał kulturowy. Został on scharakteryzowany w ujęciu głównych wartości kulturowych (historycznej i semiotycznej) oraz wartości użytkowej. Analizy dokonano według kategorii wielkościowych miast (małe, średnie i duże), co pozwoliło odkryć specyfikę kapitału kulturowego w tych miastach. Rezultaty badań wskazują na znaczny kapitał kulturowy małych miast, którego potencjał wiąże się z obiektami sakralnymi, układami urbanistycznymi, a także dworami i pałacami.
Bibliografia
Becker G.S. 1993. Human capital: A theoretical and empirical analysis, with special reference to education. University of Chicago Press, Chicago.
Bourdieu P. 1986. The forms of capital. [W:] J. Richardson (red.), Handbook of theory and research for the sociology of education. Greenwood Press, New York, s. 241-258.
Budner W. 1999. Funkcje administracyjne a struktura funkcjonalna miast średnich i dużych. Przegląd Geograficzny, 71, 4: 417-434.
Chandler D. 2011. Wprowadzenie do semiotyki. Oficyna Wydawnicza Volumen, Warszawa.
Czyż T. 2000. Zróżnicowanie wymiaru ludnościowo-urbanizacyjnego nowych województw. Przegląd Geograficzny, 72, 4: 447-465.
DCMS. 2021. Valuing culture and heritage capital: A framework towards informing decision making. Department for Digital, Culture, Media and Sport, London.
Gadecki B. 2014. Ochrona podwodnego dziedzictwa kultury: Aspekty prawnokarne i kryminologiczne. Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa.
Hostyński L. 1998. Wartości utylitarne. Wydawictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin. Kotowa B. 1991. O pojęciu wartości artystycznej. Studia Metodologiczne, 25: 23-62.
Kowalski K. 2013. O istocie dziedzictwa europejskiego – rozważania. Międzynarodowe Centrum Kultury, Kraków.
Krawczyk J. 2014. Zabytki architektury i dziedzictwo. Podstawy programowe studiów z zakresu konserwatorstwa na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. [W:] B. Szmygin (red.), Nauczanie i popularyzacja ochrony dziedzictwa. Polski Komitet Narodowy ICOMOS, Politechnika Lubelska, s. 39-48.
Krupa M. 2017. Dziedzictwo kulturowe małych miast środkowo-zachodnich Niemiec – na wybranych przykładach. Wiadomości Konserwatorskie, 52: 27-35.
Kwiatek-Sołtys A. 2010. Własność kościoła w małych miastach w Polsce. Studia Miejskie, 2: 257-265.
Kwiatek-Sołtys A., Bajgier-Kowalska M. 2020. Zasoby dziedzictwa kulturowego małych miast w Polsce i ich znaczenie w krajoznawstwie. Warsztaty z Geografii Turyzmu, 10: 73-107.
Lewandowska I. 2007. Dziedzictwo kulturowe – problemy terminologiczne, zakres pojęciowy, podejście badawcze. [W:] I. Grzesiak, A. Naruszewicz-Duchlińska, A. Staniszewski (red.), Róbcie teatr… Księga jubileuszowa ofiarowana Profesorowi Bohdanowi Głuszczakowi. Uniwersytet Warmińsko-Mazurski, Olsztyn, s. 65-85.
Murzyn M. 2016. Od pojęcia zabytku do koncepcji dziedzictwa kulturowego. [W:] Ł. Gaweł, W. Pokojska, A. Pudełko (red.), Ochrona i zarządzanie dziedzictwem kulturowym. Wydawnictwo Attyka, Kraków, s. 11-43.
Murzyn-Kupisz M. 2012. Dziedzictwo kulturowe a rozwój lokalny. Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, Kraków.
NID. 2017. Raport o stanie zachowania zabytków nieruchomych w województwie wielkopolskim. Zabytki wpisane do rejestru zabytków (księgi rejestru A i C). Narodowy Instytut Dziedzictwa, Warszawa.
Pruszyński J. 2002. Dziedzictwo kultury w świetle Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997 roku. [W:] M. Kruk i in. (red.), Konstytucja i władza we współczesnym świecie. Doktryna. Prawo. Praktyka. Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa, s. 132-133.
Remer J. 1976. Geneza i problemy nowej dyscypliny – zabytkoznawstwo i konserwatorstwo. [W:] J. Remer (red.), Studia z muzealnictwa i konserwatorstwa (wybór prac). T. II. Studia z konserwatorstwa. Cz. 2. Biblioteka Muzealnictwa i Ochrony Zabytków, Warszawa, s. 134-147.
Rouba B. 2008. Autentyczność i integralność zabytków. Ochrona Zabytków, 4: 37-57.
Runge J. 2012. Metodologiczne problemy badania miast średnich w Polsce. Prace Geograficzne, 129: 83-101.
Siniecka A., Bogacka E. 2019. Dziedzictwo kulturowe województwa wielkopolskiego w świetle danych Narodowego Instytutu Dziedzictwa. Przykład zabytków nieruchomych. Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna, 44: 53-65.
Skaldawski B. 2017. Problematyka definicji dziedzictwa. [W:] A. Chabiera, A. Dąbrowski, A. Fortuna-Marek, M.L.A. Kozioł, P. Nowak, B. Skaldawski, K. Stępnik (red.), Dziedzictwo kulturowe w badaniach. Polacy wobec dziedzictwa. Raport z badań społecznych. T. 1. Narodowy Instytut Dziedzictwa, Uniwersytet Jagielloński, Kraków, s. 9-12.
Smith L., Akagawa N. (red.) 2009. Intangible heritage. Routledge, London.
Stachowiak K. 2017. Gospodarka kreatywna i mechanizmy jej funkcjonowania. Perspektywa geograficzno-ekonomiczna. Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań.
Stryjakiewicz T. 1999. Adaptacja przestrzenna przemysłu w Polsce w warunkach transformacji. Seria Geografia, 61. Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań.
Szmygin B. 2016. Klasyfikacja i kategoryzacja w systemie ochrony zabytków. Ochrona Dziedzictwa Kulturowego, 2: 121-132.
Szmygin B. (red.) 2015. Systemy wartościowania dziedzictwa. Stan badań i problemy. Politechnika Lubelska, Polski Komitet Narodowy ICOMOS, Lublin-Warszawa.
Throsby D. 1999. Cultural capital. Journal of Cultural Economics, 23, 1-2: 3-12. Throsby D. 2010. Ekonomia i kultura. Narodowe Centrum Kultury, Warszawa.
Throsby D. 2016. Investment in urban heritage conservation in developing countries: Concepts, methods and data. City, Culture and Society, 7, 2: 81-86.
Zarycki T. 2009. Kapitał kulturowy – założenia i perspektywy zastosowań teorii Pierre’a Bourdieu. Psychologia Społeczna, 4, 1-2: 12-25.
Zeidler K. 2007. Prawo ochrony dziedzictwa kultury. Wolters Kluwer, Warszawa.